معمولا در اندازه گیریها برای مشخص کردن یک کمیت یا متغیر از وسیله یا ابزار استفاده میشود، تجهیزات اندازه گیری در ابتدا ماهیت مکانیکی داشتند اما به مرور زمان، برای رفع نیازهایی مثل افزایش دقت اندازه گیری یا افزایش سرعت پاسخ دهی آزمایشها، ابزار اندازه گیری الکتریکی و الکترونیکی تولید شدند.
تجهیزات اندازه گیری الکترونیک و دیجیتال در حالت ایستا، بسیار اطمینان بخش بوده اما برای اندازه گیری های پویا و سریع، پاسخ دهی مناسبی ندارند.
اندازهگیری یا قیاس، منتسب کردن یک عدد به مشخصه یک شی یا واقعهای است که ممکن است با اشیا یا سایر وقایع مقایسه شود، برای مثال ابزارهای اتوماسیون و لوازم اندازه گیری کولیس، ریزسنج، خطکش، ترازو، سختیسنج، زبریسنج، بادسنج، ژرفاسنج، زاویه سنج، دماسنج، سرعتسنج، ولتسنج، آبسنج یا فشارسنج برای اندازهگیری دمای آب و فشار روغن است.
سیستم اندازه گیری در ساخت و تولید یا (measuring system) مجموعه کاملی از دستگاهها و تجهیزات اندازه گیری است که برای انجام آزمایشها و اندازه گیریهای مشخص می شوند.
اصطلاح درستی یا صحت (accuracy) در اتوماسیون و لوازم اندازه گیری نزدیک بودن خروجیهای آزمایش یک سیستم اندازه گیری نسبت به مقدار مرجع آن است.
دقت (precision) نیز در سیستمهای اندازه گیری پارامتر نزدیکی خروجیهای به دست آمده نسبت به یکدیگر است.
اطمینان پیدا کردن از دقت و صحت عملکرد تجهیزات آزمون و سنجش در شرایط مشخص کالیبراسیون است.
مجموعه عملیاتی که در شرایط مشخص منجر به برقراری رابطه منطقی بین نتایج آزمایش یک سیستم اندازه گیری و مقدار مرجع متناظر آن بر اساس استانداردهای اندازه گیری شود را نیز کالیبراسیون مینامند.
اندازه گیری جریان الکتریکی از جمله اختلاف پتانسیل، میزان مقاومت و ظرفیت خازنی در فرآیندهای صنعتی اهمیت بالایی دارد.
از جمله دستگاههای اندازه گیری الکتریکی برای اندازه گیری ولتاژهای بزرگ، مقاومتها، خازنها و القاگرها، مولتی مترها، پلها، دستگاههای آزمایش عایقی میباشند.
دستگاه بینالمللی استاندارد شده برای سنجش کمیتها بر حسب واحدها با نام مخفف (SI) شناخته میشود، در ادامه مطلب واحدهای اندازه گیری si را معرفی کرده و به شرح آنها میپردازیم:
· آمپر: واحد مبنای SI برای اندازه گیری جریان الکتریکی است.
آمپر جریان ثابتی است که اگر از بین دو هادی موازی با طول بینهایت و با مقطع دایرهای ناچیزی که به فاصله یک متر از یکدیگر فاصله دارند عبور کند، بین هادیها نیروی معادل تولید میشود.
· ولت: واحد SI برای اندازه گیری اختلاف پتانسیل الکتریکی است.
اختلاف پتانسیل بین دونقطه از یک سیم هادی حامل جریان ثابت یک آمپر برای زمانی است که توان تلفاتی بین این دو نقطه ۱ وات باشد.
· اهم: اهم، واحد مقاومت الکتریکی است.
· فاراد: واحد SI برای ظرفیت خازنی است.
· هانری: واحد SI برای القاکنایی است.
· جریان: استاندارد اولیه برای اندازه گیری آمپر، ترازوی جریان است.
بنابراین آمپر، ولت، اهم و سایر واحدهای مورد نظر در آزمایشگاههای ملی به وسیلهBIPM و با عدم قطعیتهای ناشی از محدودیتهای ذاتی استانداردهای فیزیکی و شرایط محیطی اندازه گیری میشوند.