بازاریابی محتوایی چیست؟

بازاریابی محتوایی یا تولید محتوا واژه‌هایی هستند که این روزها خیلی بیش‌تر از قبل به گوشمان می‌خورند اما کمتر کسی مفهوم دقیق این دو واژه را می‌داند. البته که هرکدام از ما در طول روز با موارد زیادی از این دسته از بازاریابی‌ها روبرو می‌شویم ولی چون تعریف و مفهوم دقیق آن‌ها را نمی‌دانیم متوجه اصل موضوع نمی‌شویم؛ پس در این مقاله به تعریف و مفهوم بازاریابی محتوایی پرداختم و اینکه هدف از این نوع بازاریابی دقیقا چه چیزی می‌باشد و اینکه به چه روش‌هایی قابل اجرا هستند. اگر علاقه دارید که با این حوزه بیشتر آشنا شوید حتما این مقاله را مطالعه کنید که شروع خوبی برای آشنایی و درک درست بازاریابی محتوایی می‌باشد.

بازاریابی محتوایی چیست؟

بازاریابی محتوایی نوعی از بازاریابی است که در آن تولید، انتشار و تبلیغ محتوا به روش‌های مختلف به صورت استراتژیک انجام می‌شود. هدف از بازاریابی محتوایی افزایش آگاهی از برند و تعامل با مخاطبین است که در نهایت به جذب بازدید کننده، افزایش مشتری و ایجاد فروش ختم می‌شود.

منظور از استراتژیک بودن این است که پروسه‌ی تولید محتوا کاملا با برنامه‌ریزی قبلی و هدف خاصی انجام می‌شود. به عنوان مثال آژانس گردشگری نهال‌گشت در روزهای پایانی فصل پاییز بر روی تورهای مناسب برای فصل زمستان شروع به تولید محتوا می‌کند.

فرق بین بازاریابی محتوایی و بازاریابی محتوا چیست؟

بازاریابی محتوایی و بازاریابی محتوا دو مفهوم جدا از هم هستند که متاسفانه به اشتباه اکثرا هر دو مفهوم را یکی در نظر می‌گیرند و حتی خیلی از سایت‌ها و منابع تولید محتوای فارسی هم خیلی تمایزی بین این دو قرار نداده‌اند و تعریف یکسانی را برای هر دو مفهوم ارائه داده‌اند.

بازاریابی محتوایی نوعی از بازاریابی محصولات یا خدمات است که بر محوریت محتوای ارزشمند به صورت مستمر و استراتژیک انجام می‌شود. هدف از بازاریابی محتوایی معرفی و آگاهی مخاطب از برند و جذب و نگهداری مشتری ‌می‌باشد. به عنوان مثال آژانس گردشگری نهال‌گشت با تولید محتوای ارزشمند برای وب‌سایت و اکانت‌های سوشال مدیای شرکت به معرفی آژانس، تورها و خدماتشان و مقصدهای مناسب در تمامی طول سال می‌پردازد.

در بازاریابی محتوا اما شرکت‌ها و برندها می‌کوشند تا با تبلیغ کردن خدمات و محصولاتشان دقیقا همان خدمات و محصولات را به فروش برسانند. مثلا در شبکه‌های مجازی می‌بینیم که افراد با تعداد مخاطب بالاتر با دریافت هزینه‌ای اقدام به تبلیغ کردن پیج‌ها یا محصولات می‌کنند.

رسانه در بازاریابی و انواع آن

یوسف فراهانی یکی از بهترین کارشناسان بازاریابی محتوایی در ایران، در تعریف رسانه گفته است که «رسانه ظرفی است خالی که باید آن را با محتوا پر کنیم» ؛ همچنین سایت متمم در رابطه با اهمیت رسانه گفته است که «رسانه همه چیز است» .

رسانه‌های پولی

این نوع از رسانه‌ها مبلغی را از شما دریافت می‌کنند و برای مدتی تبلیغ خدمات یا محصولات شما را انجام می‌دهند. به عنوان مثال تبلیغات تلویزیونی، سایت‌ها و بیلبوردهای شهری از این دسته از تبلیغات هستند.

رسانه‌های اکتسابی

به رسانه‌هایی می‌گویند که بدون گرفتن هزینه‌ای تبلیغ خدمات و محصولات یا برند شما را می‌کنند. این نوع از تبلیغات می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال یک تولید کننده‌ی پادکست یا مهمان برنامه‌اش می‌تواند در رابطه با آخرین سفر خود و تجربه‌ خرید تور از آژانس گردشگری نهال‌گشت صحبت کند.

رسانه‌های شخصی

این نوع از رسانه‌ها متعلق به خود سازمان‌ها، شرکت‌ها و یا برندهای شخصی هستند. به طور کلی می‌توان گفت رسانه‌هایی هستند که از طریق تواید محتوای ارزشمند برای برندمان ایجاد می‌کنیم و تمامی کنترلشان دست خودمان است. هدف از ایجاد این نوع از رسانه‌ها ساخت فضای تعاملی با مشتریان، معرفی خدمات و آگاهی بخشیدن به مخاطبین است.

با توجه به توضیحاتی که در رابطه با رسانه‌های شخصی داده شد می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که بازاریابی محتوایی یعنی ساخت رسانه و ما این نوع از بازاریابی را انتخاب می‌کنیم که خودمان با محتوای هدفمندی که تولید می‌کنیم برای برندمان صاحب رسانه شویم. به عنوان مثال آژانس گردشگری نهال‌گشت در بخش ‌سایت و همین‌طور رسانه‌های اجتماعی بسیار فعال است و به تولید محتوای هدفمند و ارزشمند با توجه با نیازهای مخاطبین می‌پردازد.

باورهای غلط درباره‌ی بازاریابی محتوایی

بازاریابی بدون هزینه

بسیاری از مردم و دارندگان کسب‌ و کارها بر این باورند که بازاریابی محتوایی رایگان است در صورتی که اصلا به این شکل نیست. درست است که ما برای ساخت اکانت‌های مختلف در سوشال مدیا هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنیم یا راه اندازی یک سایت شاید خیلی هزینه‌ی آنچنانی روی دستمان نگذارد اما اینکه یک تیم تولید محتوا تشکیل دهید و قادر به نگهداری آن تیم باشید هزینه‌های خاص خودش را دارد. در این رابطه می‌توانیم بگوییم که بازاریابی محتوایی رایگان نیست ولی به صرفه است.

تولید محتوا و دیگر هیچ

خیلی‌ها بر این باورند که بازاریابی محتوایی فقط محدود به تولید محتوا می‌شود و یک محتوای متنی یا تصویری تولید و منتشر می‌کنند. در واقع تولید محتوا شامل مرحله‌های مختلفی می‌باشد که باید هرکدام به درستی و به ترتیب رعایت شوند. ماننده هدف گذاری، مخاطب شناسی و استراتژی محتوا.

پیشنهادی مناسب برای همه‌ برندها و سازمان‌ها

بازاریابی محتوایی در ماهیت خودش مناسب همه‌ی برندها و سازمان‌ها می‌باشد اما به دلایلی به همه پیشنهاد نمی‌شود. بازاریابی محتوایی یکی از روش‌های بازاریابی است که نیار به صبر و زمان دارد تا بازدهی مورد نظر را داشته باشد پس برای افراد و سازمان‌هایی که عجول هستند اصلا گزینه‌ی خوبی نیست. یکی دیگر از راه‌های موفقیت در بازاریابی محتوایی استمرار و پشت‌کار است و باید تولید محتوا به طور پیوسته و منظم انجام شود. پس برای کسب و کارهایی که همچین دیدگاهی ندارند و فقط می‌خواهند برای مقطعی از این روش استفاده کنند اصلا گزینه‌ خوبی نیست.

تبلیغات دربرابر بازاریابی محتوایی

عده‌ای بر این باور هستند که یک سازمان نمی‌تواند هم تبلیغات به وسیله‌ی رسانه‌های پولی انجام دهد و هم به وسیله رسانه‌های شخصی بازاریابی محتوایی بکند. به طور کلی اما این دیدگاه غلط است و این دو روش هیچ مغایرتی با همدیگر ندارند و می‌توان از هر دو روش به خوبی استفاده کرد. به عنوان مثال بنرهای تبلیغاتی آژانس گردشگری نهال‌گشت را در سایت‌های مختلف می‌بینیم در صورتی که بسیار در رسانه‌های شخصی فعال هستند و به طور پیوسته و منظم تولید محتوای هدفمند و ارزشمند می‌کنند.

مزیت‌های بازاریابی محتوایی

بازاریابی محتوایی مزیت‌های بسیار زیادی دارد که هرکدام برای شرکت‌ها و سازمان‌ها بسیار با اهمیت هستند. در ادامه به معرفی و توضیح چند مورد از مهم‌ترین مزیت‌های بازاریابی محتوایی می‌پردازم.

قابلیت اشتراک‌گذاری

از مزیت‌های بزرگ بازاریابی محتوایی می‌توان به این نکته اشاره کرد که که معمولا کاربران اگر با محتوای مفید و جالب روبرو شوند علاقه‌ زیادی به اشتراک گذاری محتوای دیده شدن با دیگران را دارند. همین تولید محتوای مفید و جالب باعث بیشتر دیده شدن محتوا و پیام ما می‌شود و در نهایت به معرفی و بیشتر شناخته شدن ما کمک می‌کند.

بهبود سئو سایت

اگر در زمان تولید محتوا به نکاتی ماننده کپی نبودن متن، استفاده از کلمات و عبارت‌های کلیدی و عناوینی که معمولا مشتریان سرچ می‌کنند توجه کنید و آن‌ها را در پروسه‌ی تولید محتوای خود لحاظ کنید باعث بهبودی در سئو و افزایش رتبه سایت شما می‌شود.

تعامل با مشتری

یکی از فاکتورهای مهم در برندسازی شهرت برند است و این فاکتور با جلب اعتماد مشتری بدست می‌آید. از دیگر ویژگی‌های بازاریابی محتوایی ایجاد تعامل و ارتباط با مشتریان است و توجه کردن به دغدغه‌ و نیازها و پاسخ دادن به سوال‌هایشان است باعث می‌شود احساس بهتری نسبت به ما و خدماتی که ارائه می‌دهیم داشته باشند.

تبدیل بازدیدکننده به خریدار

مشتریان برای رفع نیازهای خود و مشکلشان مطلبی را در گوگل یا هشتگی را در فضای مجازی سرچ می‌کنند و با خواندن و دیدن محتواهای مرتبط در سایت یا اکانت‌های سوشال مدیای شما در صورت مفید بودن، به شما اعتماد می‌کنند و اگر محصول یا خدماتی را برای ارائه و فروش داشته باشید که دغدغه و نیازشان را برطرف بکند حتما از شما خرید می‌کنند.

قیف فروش

به پروسه‌ی چند مرحله‌ای که باعث می‌شود تا مشتری بالقوه به مشتری خریدار تبدیل شود، قیف فروش می‌گویند. این فرایند توسط شرکت‌ها و برندها طی می‌شود تا به هدف خود که فروش و ارائه خدمات است برسند. در ادامه مراحل قیف فروش را با هم مرور می‌کنیم.

آگاهی: در این مرحله شرکت‌ها وظیفه دارند تا محصولات و خدمات خود را به خوبی معرفی کنند. این معرفی می‌تواند به شکل‌های مختلفی در سوشال‌مدیا، وبلاگ نویسی و حتی تبلیغات از رسانه‌های پولی باشد. با این کار می‌توان نظر مشتریان بالقوه را جلب و آن‌ها را وارد قیف فروش کرد.

علاقه: در این مرحله افراد به محصولات و خدمات شما علاقه‌ای نشان می‌دهند و وقت و انرژی بیشتری را برای آشنایی با محصولات و خدماتی که ارائه می‌دهید صرف می‌کنند. به عنوان مثال اکانت‌های سوشال مدیا و پست‌های شما را چک می‌کنند یا در رابطه با خود برند و شرکتتان اطلاعاتی را بدست می‌آورند.

ارزیابی: در این مرحله مشتری اقدام به ارزیابی می‌کند و احتمال دارد که به مقایسه کردن شما و رقبا در ابعاد های مختلف بپردازد. حتی امکان دارد که از طریق کانال‌های ارتباطی با شما ارتباط برقرار کرده و سوال‌هایی را بپرسد که صداقت و اعتماد سازی بهترین راه جذب کردن مشتری در این مرحله است.

تصمیم‌گیری: در این مرحله مشتری با توجه به اطلاعاتی که از شما و دیگر رقبا بدست آورده اقدام به مقایسه و تصمیم‌گیری می‌کند.

اقدام: در این مرحله مشتری بالقوه با توجه به مراحلی که طی کرده به مشتری خریدار تبدیل شده و اقدام به خرید می‌کند.

انواع روش‌های بازاریابی محتوایی

روش‌های بازاریابی محتوایی انواع مختلفی دارند که هرکدام با توجه به هدفی که دارید می‌توانند بسیار موثر و مفید باشند. هرکدام از این روش‌ها مناسب پلتفرم خاص خود هستند و استفاده‌ی درست و به جا از آن‌ها باعث ایجاد رونق در کسب و کارهایتان می‌شود.

وبلاگ نویسی

اگر می‌خواهید با یک محتوای خاص شروع کنید وبلاگ نویسی یکی از بهترین روش‌ها است. در واقع وبلاگ نویسی مناسب یک موضوع خاص و دقیق‌تر شدن بر جزییاتش می‌باشد. یکی از مزیت‌های مهم وبلاگ نویسی این است که چون در بخش سئو سایت هم تاثیر گذار است، می‌تواند در دیده شدن و بالا آمدن وب‌سایت در موتور‌های جست‌وجو بسیار کمک کننده باشد. از دیگر مزیت‌های این روش باید به این موضوع بپردازیم که در وبلاگ نویسی بسیار آزادی عمل دارید و محدودیت خاصی وجود ندارد؛ در واقع در وبلاگ نویسی می‌توانید از انواع محتواهای ویدئویی، تصویری، صوتی و اینفوگرافیک استفاده کنید.

نکته‌ی بسیار مهم در وبلاگ نویسی این است که باید در این روش، تولید محتوا به صورت پیوسته داشته باشید و این فعالیت مداوم است که به مرور نتیجه‌ی خودش را نشان می‌دهد. به عنوان مثال آژانس گردشگری نهال‌گشت در این بخش بسیار فعال بوده و توضیحات بسیار مفیدی را در رابطه با انواع تورها و مقصدهای مناسب در زمان‌های مختلف در وب‌سایت خود منتشر می‌کند.

بازاریابی ویدئویی

این روش یکی از موثرترین روش‌ها در بازاریابی محتوایی می‌باشد. آمار نشان می‌دهد که نزدیک به 80 درصد کل ترافیک وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی به محتواهای ویدئویی اختصاص یافته است. از مزیت‌های این روش این است که بسیار قابل درک‌تر هستند و برای عموم مردم مناسب می‌باشند. در تولید محتوای ویدئویی می‌توان محصولات را خیلی بهتر و واضخ‌تر به نمایش گذاشت که باعث آشنایی بهتر مشتری با محصول می‌شود و می‌تواند نظرش را به خوبی جلب کند. به طور کلی چون مخاطب محتوایی را دوست دارد که خیلی درگیر فکر کردن نشود و به آسان‌ترین شکل ممکن موضوع را درک کند این روش بسیار مناسب است. یکی دیگر از مزیت‌های این روش این است که مناسب اکثر موضوعات می‌باشد و خیلی محدودیتی خاصی ندارد. در حال حاضر نهال‌گشت با تولید ویدئوهایی برای وب‌سایت و اکانت‌های سوشال مدیای خودش در رابطه با تورها توضیحاتی می‌دهد و مکان‌های دیدنی مقصدهای مختلف را به تصویر می‌کشد؛ همچنین به سوالات و دغدغه‌های جمعی پاسخ می‌دهد.

پادکست

یکی دیگر از روش‌های بازاریابی محتوایی تولید پادکست است. مزیت بسیار بزرگی که پادکست‌ها دارند این است که خیلی بیشتر باعث برقراری ارتباط با مخاطبین می‌شوند که دلیلش هم زمان‌های خاصی است که عموم مردم به پادکست‌ها گوش می‌دهند؛ مثلا زمانی که در ترافیک یا در حال پیاده روی و قدم زدن هستند؛ در این زمان‌ها مخاطبین خیلی درگیری‌های خاصی ندارند و با دقت به اطلاعات گوش می‌دهند و آن‌ها را به‌خاطر می‌سپارند. البته لحن پادکست‌ها هم که معمولا بسیار صمیمی و دوستانه هستند بسیار نقش پر رنگی در این برقراری ارتباط دارد. این روش هنوز به نسبت بقیه‌ روش‌ها فراگیر نشده است و به دلیل کمتر بودن میزان رقابت در آن فرصت خیلی خوبی برای دیده شدن کسب و کارهای کوچک‌تر و برند‌های شخصی می‌باشد. در حال حاضر نهال‌گشت در بخش معرفی تورهای خود در وبسایت شرکت از این روش بازاریابی محتوایی استفاده می‌کند.

رسانه‌های اجتماعی

استفاده از اینستاگرام، یوتیوب، توییتر، لینکدین و ... از روش‌های خیلی فراگیر و پرطرفدار بازاریابی محتوایی هستند. آمارها نشان می‌دهند که تقریبا بین 4.5 تا 5 میلیارد کاربر در این رسانه‌ها حضور دارند. تولید محتوا برای رسانه‌های اجتماعی به دلیل پر مخاطب بودن از بهترین فرصت‌های برای دیده شدن هستند. از مزیت‌های این روش می‌توان به این نکته اشاره کرد که رسانه‌های اجتماعی تقریبا همه‌ی گروه‌های سنی و فرهنگ‌های مختلف را پوشش می‌دهند. البته مزیت بسیار بزرگ رسانه‌های اجتماعی این است که محدودیت خاصی در شکل تولید محتوا وجود ندارد و می‌توانید از عکس، ویدئو، متن و فایل‌صوتی استفاده کنید. در حال حاضر آژانس گردشگری نهال‌گشت بسیار در رسانه‌های اجتماعی فعال است و اقدام به تولید محتوای هدفمند با توجه به نیازها و دغدغه‌های مخاطبین می‌کند و البته که تعامل بسیار خوبی را هم با مخاطبین خود از طریق همین پلتفرم‌ها دارد.

اینفوگرافیک

در این روش محتواها، اطلاعات و داده‌های پیچیده‌ را به شکلی که به راحتی قابل درک باشند را در قالب طرح‌های گرافیکی به نمایش می‌گذاریم. در اینفوگرافیک‌ها می‌توان از تصاویر، داده‌ها، توضیحات، نمودارها و حتی نمادهای مختلف استفاده کرد. طبق آمارهای بدست آمده میزان اشتراک گذاری اینفوگرافیک‌ها 3 برابر بیشتر از محتواهای دیگر در رسانه‌های اجتماعی می‌باشد.

اس‌ام‌اس مارکتینگ

در این روش به وسیله‌ی ارسال پیامک‌های کوتاه برای جلب نظر و جذب مشتری اقدام می‌کنند. از مزیت‌های این روش این است که تقریبا دیده شدن پیام شما حتمی می‌باشد چرا که آمار ثابت کرده که حدود 80 درصد پیامک‌ها در 5 دقیقه ابتدایی دیده می‌شوند. به طور میانگین 90 درصد افرادی که از این روش استفاده ‌کرده‌اند رضایت بسیار زیادی از بازدهی بازاریابی خود داشته‌اند.

اینفلوئنسر مارکتینگ

در این روش به افرادی که تعداد فالوورهای بسیار زیادی دارند مبلغی داده می‌شود تا تبلیغ کار، خدمات و محصولات را انجام بدهند. مزیت این روش دیده شدن بسیار زیاد است البته که باید به هزینه‌ی زیاد آن هم اشاره کرد. نکته‌ای که در این روش از بازاریابی محتوایی بسیار مهم است این است که باید به فردی تبلیغ بدهید که فضای پیج و مخاطبینش با هدف و فضای کاری شما نزدیک باشد تا بتوانید مخاطبین هدف خود را جذب کنید.

وبینار مارکتینگ

در این روش کسب‌وکارها و برندها با هدف معرفی محصولات و خدماتشون صحبت می‌کنند. در این روش تلاش بر تبدیل کردن مشتریان بالقوه به خریداران واقعی می‌باشد. از مزیت‌های این روش این است که به صورت مستقیم با مخاطبین در ارتباط بوده و تعامل مدنظر را شکل می‌دهد. یکی دیگر از مزیت‌های وبینارها این است که خیلی ظاهر تبلیغاتی ندارند و افرادی که نسبت به تبلیغات گارد دارند خیلی خوب با وبینارها ارتباط برقرار می‌کنند و طبق آمار 50 درصد افراد از لحظه‌ی شروع تا پایان وبینارها‌، جلسات را ترک نمی‌کنند.

یک محتوای خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟

بزرگترین عامل موفقیت در بازاریابی محتوایی تولید محتوای با کیفیت است. اما برای تولید محتوای با کیفیت باید چه نکاتی را رعایت کنیم تا به هدف خود برسیم؟ در این بخش به بررسی 5 مورد از مهم‌ترین نکته‌های اصلی که هر محتوای خوبی باید داشته باشد می‌پردازم.

هدفمندی

یک محتوای خوب و ارزشمند محتوایی می‌باشد که هدفمند باشد. به صورت کلی یکی از بزرگترین اهداف کسب‌وکارها در تولید محتوا رفع نیازهای مخاطبین می‌باشد؛ بنابراین برای هدفمند بودن محتوا باید مخاطب‌شناسی انجام داد تا به تولید‌محتوای هدفمند دست پیدا کرد.

کپی نکردن

یکی دیگر از ویژگی‌های تولید محتوای با کیفیت کپی نبودن آن است. در تولید محتوا خلاقیت یکی از فاکتورهای بسیار با اهمیت می‌باشد و باید محتوای منحصر به فردی با کمک خلاقیت و دانشی که دارید تولید ‌کنید.

شفاف و سادگی

یک محتوای خوب باید ساده و روان باشد و مخاطب را برای فهمیدن و درک کردن موضوع به مشکل نیندازد. همان‌طور که دونالد میلر در کتاب ساخت برند داستانی می‌گوید «مشتری محتوایی را دوست دارد که سلول‌های خاکستری مغزش را درگیر نکند و بدون نیاز به فکر کردن متوجه مفهوم محتوا بشود» .

اعتبار

بدون شک مهم‌ترین ویژگی یک محتوای خوب معتبر بودنش است. یعنی هرچقدر شما همه‌ی فاکتورهای لازم را رعایت کنید اما ماهیت محتوای شما درست نباشد دیگر نیاز مخاطب را برطرف نمی‌کند و امکان اینکه او را به دردسر بی‌اندازید بسیار زیاد است. به عنوان مثال فردی می‌خواهد موبایلی بخرد که دوربین خیلی خوبی داشته باشد و شما محتوایی تولید می‌کنید و موبایلی را با دوربین خوب معرفی می‌کنید که در واقع دوربین خیلی خوبی ندارد؛ یعنی راهنمایی غلطی به مخاطب می‌دهید و او را به اشتباه می‌اندازید. این کار باعث ضربه زدن به برندینگ و میزان اعتبار شما می‌شود؛ همچنین اعتماد مخاطب را نیز نسبت به خود از دست می‌دهید.

از مخاطب دعوت به اقدام کنید

یک محتوای خوب باید به مخاطب حس تعامل را انتقال بدهد و بهترین کار برای انتقال آن دعوت به اقدام می‌باشد. دعوت به اقدام می‌تواند در پایان محتوا به شکل طرح کردن یک سوال باشد یا اینکه نظر مخاطب را درباره‌ی موضوعات بررسی شده بپرسید یا دعوت به یک فعالیت مثل فالو کردن یک پیج خاص در اینستاگرام باشد.