وقتی دندانهای طبیعی به دلایل مختلفی از بین میروند، نیاز به جایگزینی مناسب به وجود میآید. دندان مصنوعی ثابت به دلیل راحتی بالا، ظاهر طبیعی و عملکرد بهینه یکی از محبوبترین گزینهها برای جایگزینی دندانهای از دست رفته است. در این مقاله به بررسی انواع دندان مصنوعی ثابت، مزایا و معایب هرکدام و نکات مهم در انتخاب بهترین گزینه میپردازیم.
دندان مصنوعی ثابت، نوعی پروتز دندانی است که برخلاف پروتزهای متحرک، بهطور دائمی یا بلندمدت در دهان بیمار قرار میگیرد و نیاز به خارج کردن آن در هنگام غذا خوردن یا خوابیدن نیست. این نوع دندان معمولاً به دندانهای طبیعی یا ایمپلنتهای کاشتهشده در استخوان فک متصل میشود و ظاهری طبیعیتر و ثبات بیشتری نسبت به پروتزهای متحرک دارد.
در ادامه به انواع پروتزهای ثابت پرداختهایم.
1. پروتز دندانی ثابت بر پایه ایمپلنت:
ایمپلنت دندان یکی از پیشرفتهترین و بادوامترین گزینهها برای جایگزینی دندانهای از دست رفته است. در این روش، پایههایی از جنس تیتانیوم بهعنوان ریشه مصنوعی داخل استخوان فک کاشته میشوند و سپس دندان مصنوعی (تاج) روی این پایهها قرار میگیرد. این روش از نظر استحکام و طول عمر بهترین گزینه محسوب میشود و از تحلیل استخوان فک نیز جلوگیری میکند. هرچند که هزینه بالاتر و نیاز به جراحی از محدودیتهای این روش است.
2. بریج دندان ثابت (Bridge):
بریج یا پل دندانی یکی از روشهای کلاسیک برای پر کردن فضای خالی ناشی از از دست دادن دندان است. این پروتز به دو دندان سالم اطراف خود (که بهعنوان پایه عمل میکنند) متصل میشود. بریج دندان گزینهای سریعتر و ارزانتر نسبت به ایمپلنت است و در مواردی که بیمار از کاشت ایمپلنت معذور باشد، انتخاب مناسبی خواهد بود. با این حال، فشار وارد بر دندانهای سالم مجاور از معایب اصلی آن به شمار میرود.
3. دندان مصنوعی ثابت هیبریدی (Hybrid Prosthesis):
این نوع دندان مصنوعی ترکیبی از پروتزهای مصنوعی و پایههای ایمپلنت است. معمولاً این روش برای بیمارانی که چندین دندان خود را از دست دادهاند یا نیاز به جایگزینی کل دندانها دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، یک پروتز کامل به چند پایه ایمپلنت متصل میشود که این امر ثبات بیشتری نسبت به پروتزهای متحرک ایجاد میکند. دندان مصنوعی هیبریدی هزینه کمتری نسبت به ایمپلنت کامل دارد و برای کسانی که به دنبال ثبات بالا و پوشش گسترده هستند، انتخاب خوبی به شمار میآید.
4. روکش دندان (Crown):
روکش یا تاج دندان یک لایه پوششی است که روی دندانهای آسیبدیده یا پایههای ایمپلنت قرار میگیرد و به بازسازی و محافظت از دندان کمک میکند. این نوع دندان مصنوعی معمولاً زمانی استفاده میشود که دندان طبیعی بیمار آسیب دیده اما هنوز قابل ترمیم باشد. روکش دندان به حفظ ساختار دندان طبیعی و بهبود ظاهر و عملکرد آن کمک میکند. در صورتی که دندان به شدت آسیب دیده باشد، ممکن است درمانهای جانبی مانند عصبکشی نیز مورد نیاز باشد.
5. دندان مصنوعی ثابت بر پایه کامپوزیت یا لمینت:
در مواردی که بیمار به دنبال بهبود زیبایی لبخند خود است، کامپوزیت یا لمینت گزینهای مناسب خواهد بود. این روش شامل قرار دادن لایههای نازک از مواد خاص روی سطح دندانها برای اصلاح شکل، رنگ و اندازه آنها میباشد. هرچند این روش بیشتر بهعنوان ترمیمی یا زیبایی مورد استفاده قرار میگیرد و جایگزین کامل دندانهای از دست رفته نخواهد بود.
6. دندان مصنوعی ثابت فولپروتز (Fixed Denture):
این نوع پروتز بهطور دائمی به ایمپلنتها متصل میشود و معمولاً برای بیمارانی که همه دندانهای خود را از دست دادهاند، استفاده میشود. برخلاف پروتزهای متحرک، این مدل پروتز کاملاً به پایههای ایمپلنت فیکس شده و جابهجایی نخواهد داشت. از مزایای آن میتوان به ثبات بالا و راحتی در غذا خوردن اشاره کرد.
انتخاب نوع دندان مصنوعی به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:
دندان مصنوعی ثابت میتواند جایگزین مناسبی برای دندانهای از دست رفته باشد و برای افرادی که دوست ندارند از پروتز متحرک استفاده کنند گزینه مناسبی میباشد. با توجه به انواع مختلفی که وجود دارد، انتخاب درست نیازمند مشاوره و بررسی دقیق توسط متخصص است. با مراقبت مناسب، این نوع دندان میتواند سالها بدون مشکل عمل کند و ظاهر طبیعی شما را حفظ کند.
