هدف شرکتهای بازرگانی کسب سود از خرید و فروش کالا می باشد . که به طور معمول درنوع کالا تغییری ایجاد نشده و فقط نوع حسابداری شرکتهای بازرگانی به نسبت حسابداری شرکتهای خدماتی و حسابداری شرکتهای تولیدی متفاوت خواهد بود. در شرکتهای بازرگانی منبع درآمد فروش کالا می باشد .
خرید و فروش کالا در شرکت های بازرگانی به صورت خرید نسیه،فروش نقدی،فروش نسیه امکان پذیر است که در بخش تخفیفات معمولا شرکتها برای بدست آوردن سود بیشتر فروش اعتباری را اول از همه انجام میدهد که معمولا این نوع فروش ها دارای مزایاییبرای هر دو طرف است در این حالت خریدار نفدینکی خود را ذخیره نموده و فروشنده نیز زودتر حساب های دریافتنی خود را نقد مینماید،این تخفیفات شامل تخفیف نقدی،تجاری،تخفیف توافقی و برگشت از فروش و تخفیفات میشود.
در حسابداری شرکت های بازرگانی هزینه ها به دو قسمت:بهای کالای فروخته شده و هزینه های عملیاتی تقسیم میشود.هزینه های حمل و نقل در شرکت های بازرگانی و موسسه حسابداری پس از فروش کالا به عهده خریدار است.
از یکی دیگر از عوامل در تعیین سود خالص در یک شرکت بازرگانی و شرکت حسابداری میزان مخارج اتمام شده کالای فروش رفته آن است،که بصورت موجودی دائمی یا قطعی و یا ادواری مشخص میگردد.در حسابداری شرکت های بازرگانی برای محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته،عواملی مانندتخفیفات خرید،برگشت از خرید و تخفیفات هزینه حمل به داخل و دارایها تعیین کننده میباشند.
یک شرکت حسابداری و شرکت های بازرگانی برای گرفتن نتیجه مالی شرکت دریک دوره معین لازم است به تهیه صورت های مالی شرکت هستند. حسابداری این صورتها شامل :
1_صورت حساب سود و زیان :
شرکت و یا شرکت های بازرگانی برای بدست اوردن سود خالص در دوره مالی تمام هزینه ها ر ااز فروش خالص کم کرده که این هزینه ها شامل بهای تمام شده کالای فروش رفته و هزینه های عملیاتی مییاشند.(هزینه های عملیاتی هزینه هایی هستند که صرف امور واداره عملیات موسسه انجام می گیرد)در واقع بیانگر تصمیمات یک شرکت حسابداری و یا تصمیمات مدیران باکمک حسابداری شرکت رادر یک دوره مالی مشخص مینماید.
یک شرکت حسابداری و یا حسابداران شرکت های بازرگانی زمانی که بخواهند سود خالص یک موسسه بازرگانی را بدست اورند نیازبه مواردی از جمله فروش خالص،بهای تمام شده کالای فروش رفته و هزینه های عملیاتی هستند.
صورتحساب سود و زیان به دو روش:
در حسابداری شرکتهای بازرگانی این گزارش به صورت تک مرحله ای و دو مرحله ای انجاممیشود.. درتک مرحله ای ابتدا درآمدها و سپس هزینه ها آورده میشودکه مابه التفاوت آنها سود و یا زیان قبل ازکم کردن مالیات خواهد بود ولی دردو مرحله ای ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه‌های عملیاتی درپایین آن درج شده که مابه التفاوت آنها سودیا زیان ناویژه است ودر ادامه آن درآمدهای غیرعملیاتی وهزینه‌های غیرعملیاتی آورده شده ، که حاصل تفاصل این دو مورد رااز سود ناویژه کم کرده که سود یا زیان قبل ازمالیات بدست خواهد آمد که باکسر مالیات به سود یا زیان دست می یابیم.
در حسابداری شرکتهای بازرگانی، ترازنامه از اساسی ترین صورتهای مالی به حساب می آید. زیرا نشان دهنده اقلام دائمی واحد بازرگانی دریک دوره مالی بوده که نمایانگر دارایی ،بدهی ، سرمایه و حقوق صاحبان سهام است.ترازنامه توسط امور حسابداری شرکت درپایان سال مالی ارائه شده که مشخص کننده میزان دارایی (زمین ، ساختمان)و بدهی(حسابهای پرداخنتی و ..) وهمچنین نمایانگر منابع اقتصادی تحت کنترل ساختار مالی یک شرکت ، میزان نقدینگی شرکت ، توان بازپرداخت بدهی‌ها ، ظرفیت سازگاری با محیط عملیاتی یک شرکت بازرگانی ویا غیره میباشد.
3_صورت گردش وجوه نقد
در حسابداری شرکتهای بازرگانی صورت گردش وجوه نقد بیان میکند که چه مقدار وجه نقد بابت فعالیتهای شرکت در سیکل مالی آن، وارد یا خارج شده است. یک شرکت حسابداری ویا حسابداران شرکت های بازرگانی با ارائه این گزارش به مدیران این امکان را میدهد تا برای فعالیت یا سرمایه گذاری در بخشهای بخش تصمیم گیری نمایند. با ارائه صورت گردش وجوه نقد توسط شرکت حسابداری و یا حسابداران شرکت های بازرگانی ، نتایج زیر را میتوان کسب کرد:
در حسابداری شرکتهای بازرگانی گزارش صورت سود و زیان جامع افزایش و یاکاهش درآمدها را(تحقق یافته یا نیافته) درطول دوره مالی نشان میدهد. مثلا عناوینی مانند درآمدها وهزینه‌های ناشی ازتجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود، درآمدها وهزینه‌هایی که بر اساس استاندارد های حسابداری درحقوق صاحبان سهام منظور میگردد و تفاوت‌های تسعیر ارز در این گزارش مالی بسیار مهم است.
اطلاعات صورتهای مالی که توسط شرکت حسابداری و یا حسابداران شرکت های بازرگانی ارائه میشود معمولا فراتر ازصورتهای مالی ارائه شده است. این اطلاعات مانند خط مشی شرکت، روش های حسابداری موجودی کالا، روش استهلاک و … بصورت یادداشتهایی به همراه صورتهای مالی گنجانده خواهد شد.
این یادداشت‌ها، ارائه کننده اطلاعات وبیانگر اقلام مندرج درصورت‌های مالی است.
خرید کالا در حسابداری بازرگانی با درنظر گرفتن تخفیف
یکی ازنکات لصلی در حسابداری در شرکت هی بازرگانی،آشنایی با انواع تخفیف ها است که به چند مدل زیر تقسیم میشوند:
1_تخفیف تجاری:تخفیفی که اکثرا هنگام خرید عمده به شرکت خریدار داده میشود.البته تخفیف های تجاری در زمان های خاصی از سال به عنوان مثال فروش ویژه بهاره یا سایر فصل ها نیز در نظر گرفته میشود و فروشنده درصدی از تخفیف را برای کالا خریده شده محاسبه میکند.
2_تخفیف نقدی:در زمان خرید کالا به صورت عمده فروشنده یک نرخ تخفیف مشخص میکند،که اگر مبلغ خرید کالا زودتر از تاریخ تعیین شده پرداخت شود.
