رامين حيدرى فاروقى متولد ۳۱ اردیبهشت ۱۳۴۵ از شناخته شده ترین تهیه کنندگان و کارگردانان مجموعه مستندهای تلویزیونی در ایران است.
فاروقی را به عنوان مستند سازی با لحن و زبان شاعرانه می شناسند که به ریشه شناسی تمدن ها و پژوهش تطبیقی فرهنگ های گوناگون علاقه مند است و در ایران و ده ها کشور از قاره های مختلف، بیش از نه هزار دقیقه مستند ساخته است.
او تهیه کننده و کارگردان بزرگترین مجموعه ی مستند بین المللی تاریخ تلویزیون ایران است که طی ده سال در نقاط مختلف جهان مشغول ساخت آن بوده است. این مستند در سال ۱۳۹۸ در پنجمین جشنواره تلویزیونی جام جم، در بخش دستاوردهای هنری مستند برای هماهنگی کلام، تصویر و موسیقی مورد تقدیر واقع شد.
فاروقی در اولین دوره جشنواره جام جم برای مستند « شرق، دیوار، آفتاب » برنده ی جایزه ی بهترین کارگردانی مجموعه مستند تلویزیونی شد.
زندگی و تحصیلات
رامین حیدری فاروقی در تهران به دنیا آمد. به دلیل شغل پدرش که نظامی بود، زندگی او از کودکی با سفرهای متعدد همراه شد. مستندسازی با ساختار سفرنامه ای، شیوه ی روایت او در مجموعه کارهایی است که ساخته است. آشنایی او با فرهنگ، هنر و کتاب هم به علایق مادر معلمش بر می گردد.
فاروقی در سال ۱۳۶۸ با رتبه ی چهار کنکور در رشته ی سینما، وارد دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران شد و در سال ۱۳۷۲ با رتبه ی نخست در گرایش کارگردانی سینما فارغ التحصیل شد. او در سال ۱۳۷۷ تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته ی پژوهش هنر را در همان دانشگاه به پایان رساند.
فاروقی در سال ۱۳۹۵ مشغول به تحصیل در دوره ی دکتری فلسفه ی هنر در دانشکده ی هنر و معماری دانشگاه آزاد تهران شد. عنوان پایان نامه ی دکتری او «اصالت و زیبایی در نقد تناقض و خلق تناسب اگزیستانسیل، از منظر هستی‌شناسی گابریل مارسل و خواجه شمس‌الدین محمد شیرازی» است.
فاروقی در میانه ی سال های تحصیل، در واحد مطالعات و تحقیقات و گروه کودک و نوجوان بنیاد سینمایی فارابی به مدت پنج
سال مشغول به کار شد. در زمستان سال ۱۳۷۴ به عنوان یکی از بانیان ساخت ویدئوکلیپ در ایران، کار فیلمسازی را شروع کرد.
ویدئوکلیپ «نوایی» او از شناخته شده ترین آثار در این حیطه است. رویا نونهالی، بازیگر سرشناس سینمای ایران که در این ویدئوکلیپ بازی کرده است، همسر رامین حیدری فاروقی است و طی سالیان در ویدئوکلیپ ها و آثار مستند او حضور مستمر داشته است.
رامین حیدری فاروقی طی ده ی هفتاد چندین ویدئوکلیپ و نزدیک به صد آگهی تبلیغاتی برای نظام بانکی ایران تولید کرده است و مدتی به عنوان کارگردان خلاق و مشاور هنری شرکت های تبلیغاتی فعالیت داشته است.
از اواخر تحصیل در دوره ی کارشناسی او به کار تدریس مشغول شد و طی سالیان در دانشگاه های معتبری همچون دانشگاه «سوره» در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تدریس کرده است.
فاروقی از دوره ی دانشجویی شروع به نوشتن نقد فیلم و مقالات پژوهشی در حوزه ی سینما کرده و با نشریات «سروش»، «سوره»، «فصلنامه فارابی»، «گزارش فیلم» همکاری داشته است.
او همچنین کارشناس و مجری برنامه های فرهنگی و سینمایی در شبکه های مختلف تلویزیون بوده است.
فاروقی اجرای مراسم اختتامیه ی جشن های سینمایی مختلفی از جمله «سینما حقیقت»، نخستین جشن مستقل سینمای مستند ایران و نخستین جایزه ی آینده پژوهی سینمای ایران را نیز در کارنامه ی خود دارد.
رامین حیدری فاروقی در سال ۱۳۷۶ با ساخت مستند «رودی تا بهشت» در شبه قاره هند کار مستندسازی را شروع کرد.
«رودی تا بهشت» اولین مجموعه ی مستند تلویزیون ایران با موضوع فرهنگ و ادبیات در خارج از کشور است. پس از این مستند او برای سایر آثار مستندش طی دو دهه به کشورهای مختلفی از قاره های آفریقا، آسیا و اروپا سفر کرده است
عضویت در هیئت داوری جشنواره های معتبر سینمایی مانند «جشنواره سینما حقیقت»، «جشن خانه سینما »، «جشنواره فیلم فجر»، از دیگر فعالیت های او در حوزه ی سینما هستند. او در سال ١٣٩٧ عضو هیأت انتخاب فیلم برای معرفی به «جشن اسکار» نیز بوده است.
فاروقی از سال ۱۳۹۶ برای دو دوره رئیس هیئت مدیره ی انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند بوده، در سال ۱۳۹۷ به عنوان اولین رئیس « انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی ایران » (آکادمی خانه سینما) انتخاب شده است.
معرفی آثار فیلمساز
زمان، زبان، سفر و سفرنامه، شناخت ریشه های فرهنگی و هنری تمدن ها، جامعه شناسی توسعه در کشورهای رو به رشد، زیبایی شناسی فلسفی و شعر، موضوعات محوری آثار رامین حیدری فاروقی هستند.
مستندهای فاروقی ساختاری سفرنامه ای و لحنی شاعرانه دارند.
او در اولین کار مستندش، «رودی تا بهشت»، به داستان مهاجرت تاریخی هنرمندان و عرفای ایرانی به شبه قاره ی هند می پردازد و ردپای این حضور را در معماری، ادبیات، آیین ها و مناسک این منطقه دنبال می کند. زیبایی شناسی و رویکرد مقایسه ی تطبیقی مستند «رودی تا بهشت» در دیگر آثار او نیز تداوم دارند.
فاروقی در دومین مجموعه مستندش «گره» به اقتصاد، فرهنگ و زیبایی شناسی فرش ایرانی و نسبتش با معماری می پردازد.
در مجموعه مستند «دیدار» زندگی تعدادی از هنرمندان و اندیشمندان ایرانی و نوع معاشرت خلاق آنها را با زمان بررسی می کند.
مجموعه داستانی «راهی» تنها تجربه ی فاروقی در این شکل از برنامه سازی تلویزیونی است.
او بعد از فعالیت در زمینه های مختلف پژوهشی، در مستند «اینجا آفریقاست» به قاره ی آفریقا سفر می کند و درکنار روایت
سفر ایرانیان از بندر «سیراف» به جزیره «زنگبار» در «تانزانیا» ظرفیت ها، تاریخ و آسیب شناسی توسعه در کشورهای آفریقایی را تحلیل می کند.
فاروقی در سفر به چین، داستان حضور ایرانیان در جاده ی ابریشم، تاریخ روابط ایران و چین، همچنین توسعه به سبک چینی را به تصویر می کشد.
در ادامه ی یک سفر طولانی، فاروقی این بار جلوی دوربین قرار می گیرد و خود مسافر و راوی مجموعه مستند «خشت بهشت» می شود. این مستند با نگاهی فلسفی و جامعه شناختی به اهمیت رابطه ی متقابل انسان، خانه و شهر از گذشته تا امروز می پردازد.
«خشت بهشت» مستندی است برای تحلیل و تفسیر زیبایی شناسانه ی زندگی اجتماعی انسان که این رویکرد را در قالب نگاه به تاریخ تحول تعدادی از شهرهای مهم جهان دنبال می کند. در این مجموعه مستند هزار دقیقه ای، گفته می شود شهرها چگونه ما را افشا می کنند؛ و این که از روی چهره ی شهر و نوع روابط آدم هایش چطور می شود فهمید آنها چگونه مردمانی هستند و دیدگاهشان درمورد زشت و زیبا چه بوده است.
نیاز انسان به انواع بیان و تاریخ شکل گیری زبان و مسیر تحول اش، موضوع آخرین مجموعه مستند رامین حیدری فاروقی است.
فیلم شناسی
اشک افشان – ویدئوکلیپ [۱۳۷۳]
کاروان – ویدئوکلیپ [۱۳۷۳]
نوایی – ویدئوکلیپ [۱۳۷۴]
سرخ، سفید، سیاه – ویدئوکلیپ (خواننده : علیرضا عصار) [۱۳۷۵]
مجموعه ویدئوکلیپ هایی با موضوع انسان و اعتیاد [۱۳۷۵]
رودی تا بهشت – مجموعه مستند، ۲۶ قسمت ۳۰ دقیق های (شبه قاره هند) [۱۳۷۶]
خوره – ویدئوکلیپ (خواننده : خشایار اعتمادی) [۱۳۷۷]
گرد و آیینه – ویدئوکلیپ [۱۳۷۷]
روزی که نیست – ویدئوکلیپ (خواننده : علیرضا عصار) [۱۳۷۷]
راهی – مجموعه تلویزیونی، ۱۰ قسمت ۳۰ دقیقه ای [۱۳۷۷]
ابر، باد، ماه – مجموعه مستند، ۲۶ قسمت ۳۰ دقیق های (آب، کارآوا، کشاورزی سنتی و صنعتی) [۱۳۷۸]
ویدئوکلیپ سرود بانک کشاورزی (خواننده: خشایار اعتمادی) [۱۳۷۸]
گره – مجموعه مستند، ۲۶ قسمت ۳۰ دقیق های (فرش ایرانی) [۱۳۷۹]
اینجا آفریقاست – مجموعه مستند، ۵۲ قسمت ۳۰ دقیقه ای (آفریقای جنوبی – زیمبابوه – تانزانیا – اتیوپی) [۱۳۸۰]
شب شتاب ها – ویدئوکلیپ (خواننده: سینا سرلک) [۱۳۸۱]
دیدار – مجموعه مستند، ۱۳ قسمت ۳۰ دقیق ه ای [۱۳۸۴]
یا اَخی – ویدئوکلیپ (ایران – امارات متحد هی عربی) [۱۳۸۴]
بگو تهران – ویدئوکلیپ (خواننده: رضا یزدانی) [۱۳۸۵]
مجموعه مستند «سفره ایرانی» با بازی رویا نونهالی (جغرافیای فرهنگی، روش و آداب تهیه ی غذای ایرانی- به سفارش شرکت نستله ی ایران) [۱۳۸۷]
شرق، دیوار، آفتاب – مجموعه مستند، ۲۶ قسمت ۴۰ دقیقه ای (چین) [۱۳۸۴-۱۳۸۳]
ویدئوکلیپ سرود بانک اقتصاد نوین – (خواننده: علیرضا قربانی) [۱۳۹۵]
«خشت بهشت» مجموعه مستند ، ۲۶ قسمت ۳۵ دقیقه ای (ایران و ده ها شهر از قاره های مختلف جهان) [۱۳۹۸-۱۳۸۸]
افسانه ی چشم هایت – ویدئوکلیپ (خوانندگان: همایون شجریان – علیرضا قربانی) [۱۳۹۸]
مستیِ مدام – ویدئوکلیپ ( خواننده: همایون شجریان – شعر و موسیقی: فردین خلعتبری و با حضور رویا نونهالی ) [۱۴۰۱]
سایر فعالیت ها
نگارش متون پژوهش سینمایی و نقد فیلم از سال ۱۳۷۰
تدریس در مراکز آموزشی و دانشگاه های معتبر سینمایی از سال ۱۳۷۰
عضو شورای طرح و برنام هی گروه فرهنگ، تاریخ و هنر شبکه یک سیما
مجری-کارشناس برنامه تلویزیونی «مردم ایران سلام» به تهیه کنندگی محمدرضا شهیدی فرد – شبکه دو سیما [۱۳۸۵]
کارشناس و عضو اتاق فکر برنامه تلویزیونی «دو قدم مانده به صبح» به تهیه کنندگی سعید بشیری- شبکه چهار سیما [۱۳۸۶]
مجری-کارشناس برنامه ی تلویزیونی «دور میز شب» به تهیه کنندگی سعید بشیری – شبکه چهار سیما [۱۳۸۹]
مدیر بخش مستند پانزدهمین جشن خانه سینما [۱۳۹۰]
عضو شورای فیلمنامه ی مرکز «سیما فیلم» [۱۳۹۱]
تهیه کننده نمایش «تارتوف» به کارگردانی رویا نونهالی [۱۳۹۴]
مجری-کارشناس برنامه ی تلویزیونی «سفید» به تهیه کنندگی سعید بشیری – شبکه آموزش سیما [۱۳۹۵-۱۳۹۴]
تهیه کننده نمایش « اسطوره می شوم » به کارگردانی رویا نونهالی [۱۳۹۶]
رئیس هیئت مدیره ی انجمن صنفی تهیه کنند گان سینمای مستند [۱۴۰۰-۱۳۹۶]
عضو شورای سیاست گذاری نهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران [۱۳۹۶]
عضو هیئت انتخاب فیلم برای معرفی به جشن اسکار [۱۳۹۷]
عضو شورای تصویب فیلمنامه ی «مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی» [۱۳۹۷]
نخستین رئیس انجمن عالی فنون و هنرهای سینمایی ایران (آکادمی خانه سینما) [۱۳۹۷]
عضو شورای سیاست گذاری سیزدهمین جشنواره ی «سینما حقیقت»
مجری و کارشناس برنامه ی ویژه ی جشنواره «سینما حقیقت» [۱۳۹۸-۱۳۹۷]
مجری و کارشناس برنامه ی ویژه ی جشنواره ی فجر بین الملل [۱۳۹۸]
داوری جشنوار ه ها
عضو هیئت داوران نهمین جشنوار ه ی بین المللی کودک و نوجوان حیدرآباد هند [۱۳۷۴]
عضو هیئت داوری چهارمین جایزه بزرگ شهید آوینی [۱۳۹۲]
عضو هیئت داوری هجدهمین جشنواره تولیدات مراکز استان های صدا و سیما [۱۳۹۳]
عضو هیئت داوری هشتمین جشنوار ه ی سینما حقیقت [۱۳۹۳]
عضو هیئت داوری بخش مستند سی و پنجمین جشنوار ه ی فیلم فجر [۱۳۹۵]
عضو هیئت داوری هشتمین جشن مستقل سینمای مستند ایران [۱۳۹۵]
عضو هیئت داوری ششمین جشنواره بین المللی فیلم شهر [۱۳۹۶]
عضو هیئت داوری یازدهمین جشنواره ی سینما حقیقت [۱۳۹۶]
عضو هیئت داوری دهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران [۱۳۹۷]
عضو هیئت انتخاب بخش مستند سی و هشتمین جشنوار ه ی فیلم فجر [۱۳۹۸]
