مورد پژوهی مطالعه عمیق یک فرد، گروه یا رویداد است. در یک مورد پژوهی، تقریباً تمام جنبههای زندگی و تاریخ سوژه برای جستجوی الگوها و علل رفتار مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. مورد پژوهی را می توان در زمینه های مختلف از جمله روانشناسی، پزشکی، آموزش، مردم شناسی، علوم سیاسی و مددکاری اجتماعی مورد استفاده قرار داد.
هدف از مورد پژوهی یادگیری هرچه بیشتر در مورد یک فرد یا گروه است تا بتوان اطلاعات را به بسیاری دیگر تعمیم داد. متأسفانه، مورد پژوهی به شدت ذهنی هستند و گاهی اوقات تعمیم نتایج به جمعیت بزرگتر دشوار است.در حالی که مورد پژوهی بر روی یک فرد یا گروه متمرکز است، آنها از قالبی مشابه با انواع دیگر نوشته های روانشناسی پیروی می کنند. اگر در حال نوشتن یک مورد پژوهی هستید، رعایت قوانین مهم است .
یک مورد پژوهی می تواند هم نقاط قوت و هم ضعف داشته باشد. محققان قبل از تصمیم گیری در مورد مناسب بودن این نوع مطالعه برای نیازهای آنها باید این مزایا و معایب را در نظر بگیرند.
یکی از بزرگترین مزایای مورد پژوهی این است که به محققان اجازه می دهد مواردی را که اغلب تکرار آنها در آزمایشگاه دشوار تا غیرممکن است بررسی کنند.
در جنبه منفی، یک مورد پژوهی:
اگر محققان علاقه مند به کاوش در یک پدیده منحصر به فرد یا اخیراً کشف شده باشند، ممکن است یک مورد پژوهی را انتخاب کنند. بینشهای بهدستآمده از چنین تحقیقاتی میتواند به محققان کمک کند تا ایدههای اضافی و سؤالات مطالعهای را ایجاد کنند که ممکن است در مطالعات آینده مورد بررسی قرار گیرند.
با این حال، یادآوری این نکته مهم است که بینش های به دست آمده از مورد پژوهی را نمی توان برای تعیین روابط علت و معلولی بین متغیرها استفاده کرد. با این حال، ممکن است از مورد پژوهی برای ایجاد فرضیههایی استفاده شود که سپس میتوانند در تحقیقات تجربی مورد توجه قرار گیرند.
تعدادی مورد پژوهی قابل توجه در تاریخ روانشناسی وجود داشته است. بسیاری از کارها و نظریه های فروید از طریق استفاده از مورد پژوهی فردی توسعه یافته اند. برخی از نمونه های عالی از مورد پژوهی در روانشناسی عبارتند از:
چنین مواردی نشان میدهد که چگونه میتوان از تحقیق موردی برای مطالعه چیزهایی استفاده کرد که محققان نمیتوانستند در محیطهای تجربی تکرار کنند. در مورد جن، سوء استفاده هولناک او فرصت یادگیری زبان را در مراحل حساس رشدش از او سلب کرده بود.
واضح است که این چیزی نیست که محققان بتوانند از نظر اخلاقی آن را تکرار کنند، اما انجام یک مورد پژوهی بر روی جن به محققان این شانس را میدهد که پدیدههایی را مطالعه کنند که در غیر این صورت بازتولید آنها غیرممکن است.
چند نوع مختلف از مورد پژوهی وجود دارد که روانشناسان و سایر محققان ممکن است از آنها استفاده کنند:
سه نوع مورد پژوهی اصلی که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: ذاتی، ابزاری و جمعی. مورد پژوهی درونی برای یادگیری موارد منحصر به فرد مفید است. مورد پژوهی ابزاری به نگاه کردن به یک فرد کمک میکند تا درباره یک موضوع گستردهتر اطلاعات بیشتری کسب کند. یک مورد پژوهی جمعی می تواند برای بررسی چند مورد به طور همزمان مفید باشد.
نوع مورد پژوهی که محققان روانشناسی استفاده می کنند به ویژگی های منحصر به فرد موقعیت و همچنین خود مورد بستگی دارد.
همچنین روشهای مختلفی وجود دارد که میتوان از آنها برای انجام مورد پژوهی استفاده کرد، از جمله روشهای مورد پژوهی آیندهنگر و گذشتهنگر.
روشهای مورد پژوهی آیندهنگر آنهایی هستند که در آن یک فرد یا گروهی از افراد برای تعیین نتایج مشاهده میشوند. برای مثال، ممکن است گروهی از افراد برای مدت طولانی تحت نظر باشند تا پیشرفت یک بیماری خاص را مشاهده کنند.
روش های مورد پژوهی گذشته نگر شامل مشاهده اطلاعات تاریخی است. به عنوان مثال، محققان ممکن است با یک نتیجه، مانند یک بیماری، شروع کنند و سپس به سمت عقب بروند تا به اطلاعات مربوط به زندگی فرد نگاه کنند تا عوامل خطری را که ممکن است در شروع بیماری نقش داشته باشد، تعیین کنند.
منابع و روشهای مختلفی وجود دارد که محققان میتوانند از آنها برای جمعآوری اطلاعات درباره یک فرد یا گروه استفاده کنند. شش منبع اصلی که توسط محققان شناسایی شده اند عبارتند از:
این بخش دارای ساختار و محتوای زیر خواهد بود:
اطلاعات پیش زمینه : بخش اول مقاله شما پیشینه مشتری شما را ارائه می دهد. عواملی مانند سن، جنسیت، کار، وضعیت سلامت، سابقه سلامت روانی خانواده، روابط خانوادگی و اجتماعی، سابقه مصرف مواد مخدر و الکل، مشکلات زندگی، اهداف و مهارتها و ضعفهای مقابله را شامل شود.
شرح مشکل ارائه شده : در بخش بعدی مورد پژوهی خود، مشکل یا علائمی را که مشتری با آن مواجه شده است، شرح خواهید داد.
هر گونه علائم فیزیکی، عاطفی یا حسی را که توسط مشتری گزارش شده است، توصیف کنید. افکار، احساسات و ادراکات مربوط به علائم نیز باید مورد توجه قرار گیرند. هرگونه غربالگری یا ارزیابی تشخیصی که مورد استفاده قرار می گیرد نیز باید با جزئیات شرح داده شود و تمام امتیازات گزارش شود.
تشخیص شما : تشخیص خود را ارائه دهید و کد راهنمای تشخیصی و آماری مناسب را ارائه دهید. توضیح دهید که چگونه به تشخیص خود رسیده اید، چگونه علائم مراجعه کننده با معیارهای تشخیصی اختلال(ها) مطابقت دارد، یا هر گونه مشکل احتمالی در رسیدن به تشخیص.
این بخش از مقاله به درمان انتخاب شده برای این بیماری می پردازد. این همچنین ممکن است شامل مبنای نظری برای درمان انتخاب شده یا هر مدرک دیگری باشد که ممکن است برای حمایت از چرایی انتخاب این رویکرد وجود داشته باشد.
این بخش از یک مورد پژوهی همچنین باید شامل اطلاعاتی در مورد اهداف، فرآیند و نتایج درمان باشد.
هنگامی که در حال نوشتن یک مورد پژوهی هستید، باید بخشی را نیز لحاظ کنید که در آن درباره خود مورد پژوهی، از جمله نقاط قوت و محدودیت های مطالعه بحث کنید. باید توجه داشته باشید که چگونه یافته های مورد پژوهی شما ممکن است از تحقیقات قبلی پشتیبانی کند.
در بخش بحث خود، باید برخی از پیامدهای مورد پژوهی خود را نیز شرح دهید. چه ایدهها یا یافتههایی ممکن است به کاوش بیشتر نیاز داشته باشند؟ چگونه محققان ممکن است برخی از این سوالات را در مطالعات اضافی بررسی کنند؟
در اینجا چند نکته اضافی وجود دارد که باید هنگام قالب بندی مورد پژوهی خود در نظر داشته باشید:
مورد پژوهی می تواند یک ابزار تحقیقاتی مفید باشد، اما باید از آنها عاقلانه استفاده شود. در بسیاری از موارد، آنها در شرایطی که انجام آزمایش دشوار یا غیرممکن است، به بهترین وجه مورد استفاده قرار می گیرند. آنها برای مشاهده موقعیت های منحصر به فرد مفید هستند و به محققان اجازه می دهند اطلاعات زیادی در مورد یک فرد یا گروه خاصی از افراد جمع آوری کنند.
اگر به شما دستور داده شده است که یک مورد پژوهی برای یک دوره روانشناسی بنویسید، حتماً با مربی خود برای هر دستورالعمل خاصی که لازم است دنبال کنید، مشورت کنید. اگر مورد پژوهی خود را برای انتشار حرفه ای می نویسید، حتماً با ناشر دستورالعمل های خاص خود را برای ارسال مورد پژوهی بررسی کنید.
منبع : پژوهشکده مطالعات موردی آموزش و پرورش