پرچ زن دستگاهیست که برای اتصال دو قطعه مورد استفاده قرار می گیرد. حتما تا الان نمونه های بسیاری از نوع دستی این ابزار را دیده اید. با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی برای سرعت بخشیدن و افزایش راندمان کاری انواع بادی و برقی این پرچ کن ها در بازار عرضه شده است. پرچ کن های بادی به دلیل قدرت و سرعت بالایی که دارند در صنایع مختلف به خصوص خطوط تولید و مونتاژ جهت ایجاد اتصال بین دو قطعه مورد استفاده قرار می گیرند. اگر بخواهیم پرچ کن ها را دسته بندی کنیم به 4 دسته اصلی میخ پرچ کن بادی، مهره پرچ کن بادی، چکش بادی پرچ زن و اسکوییزر بادی می توان تقسیم کرد. هر کدام از این پرچ کن ها یک هدف مشخصی دارند که ایجاد اتصال بین دو قطعه می باشد ولی هر یک از این دستگاه ها به شکل متفاوتی این کار را انجام می دهند. البته گفتنی است که میخ پرچ هر کدام از این دستگاه ها متفاوت بوده و هر دستگاه توانایی پرچ میخ های مشخصی را دارند. در ادامه این ابزارآلات را مورد بررسی قرار داده و نحوه ی کارکرد هر کدام را توضیح خواهیم داد.
میخ پرچ کن بادی با نام لاتین Air Riveting ابزاری کاربردی جهت اتصال بین دو صفحه است. این ابزار همانطور که از نامش مشخص است با نیروی بادی که از کمپرسور هوا تامین می شود شروع به کار می کند. میخ پرچ کن بادی ابزاری دقیق جهت ایجاد اتصال بین صفحه های چوبی، فلزی، پلاستیکی و فایبرگلاس و ... می باشد که در صنایعی مثل واگن سازی، پلاک زنی، خطوط مونتاژ و ... کاربرد بسیاری دارد. میخ پرچ کن بادی دارای تنوع بسیاری می باشد که هر کدام در صنایع متفاوت دارای کاربرد فراوانی هستند. در ادامه به انواع این مدل ها می پردازیم:
میخ پرچ کن بادی پیستونی: این مدل از میخ پرچ کن های بادی معمول ترین نوع می باشند که دارای یک عدد پیستون هستند. پیستون تعبیه شده روی دستگاه فشار باد را داخل خود نگه می دارد و باعث افزایش قدرت پرچ می شود. این دستگاه به این صورت کار می کند که کاربر با هر بار فشردن ماشه ی آن میخ پرچ با قدرت و فشار بالا توسط باد، پرچ شده و باعث ایجاد اتصال بین دو قطعه می شود.
میخ پرچ کن بادی هیدرولیکی: میخ پرچ کن بادی هیدرولیکی یکی دیگر از انواع میخ پرچ کن ها می باشد که دارای قدرت بالایی هستند. این نوع از میخ پرچ کن ها به غیر از پیستون باد مجهز به یک محفظه روغنی می باشند که قدرت کشش و پرچ دستگاه را چندین برابر می کند.
میخ پرچ کن بادی تفنگی: این مدل از میخ پرچ کن ها به دلیل شباهتشان به تفنگ، میخ پرچ کن تفنگی یا هفت تیری نام گذاری شده اند. از این ابزار نیز جهت ایجاد اتصال بین قطعه مورد استفاده قرار می گیرند و پیستون باد آن روی بدنه دستگاه قرار گرفته.
میخ پرچ کن بادی مستقیم: معمولا در خطوط تولید و مونتاژ از این نوع مورد استفاده قرار می گیرد. شکل ظاهری این دستگاه مستقیم بوده و سر و بدنه دستگاه در امتداد یکدیگر هستند. به دلیل طراحی مستقیم این ابزار دسترسی به اکثر نقاط با این ابزار راحت می باشد.
میخ پرچ کن بادی پیستون جدا: این مدل از میخ پرچ کن های بادی دارای پیستونی جدا هستند که به وسیله ی شلنگ باد و اتصالات به دستگاه متصل شده اند. جدا بودن پیستون این ابزار باعث کاهش وزن ابزار و عدم خستگی کاربر شده است. از این نوع میخ پرچ کن معمولا در خطوط تولید و مونتاژ بسیار استفاده می شود.
مهره پرچ کن بادی نیز ابزاری می باشد که بین دو قطعه اتصال ایجاد می کند با این تفاوت که نوع میخ آن متفاوت می باشد. نحوه کارکرد مهره پرچ کن به این صورت است که سری دستگاه با چرخش باعث پرس شدن مهره شده و اتصال محکمی بین دو صفحه ایجاد می کند. مهره پرچ کن بادی نیز دارای انواع مختلفی می باشد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
مهره پرچ کن بادی تفنگی: مهره پرچ کن بادی تفنگی همانطور که از نامش مشخص است همانند تفنگ می باشد. این نوع از مهره پرچ کن ها دارای کلید دو حالته هستند که جهت چرخش مندریل را مشخص می کنند. ابتدا کاربر با حالت راستگرد آن باعث چرخش مهره و پرس شدن مهره پرچ می شود. سپس با چرخش به سمت چپ سری مندریل از محل اتصال جدا می شود.
مهره پرچ کن بادی نیمه اتوماتیک: این نوع از مهره پرچ کن ها دارای کلید دو حالته نیستند و کاربر تنها با فشردن اهرم آن می تواند عمل پرچ را انجام دهد. سپس برای آزاد کردن مندریل آن باید با پیچی که در انتهای دستگاه قرار دارد مندریل را از محل پرچ آزاد کنیم.
مهره پرچ کن بادی اتوماتیک: مهره پرچ کن بادی اتوماتیک حرفه ای ترین نوع مهره پرچ کن می باشد که دارای کلید دو حالته می باشد. این نوع از مهره پرچ کن ها همانند نوع تفنگی هستند و کاربر می تواند ابتدا عمل پرچ زنی را انجام دهد و سپس به راحتی مندریل را آزاد کند.
مهره پرچ کن بادی پیستون جدا: مهره پرچ کن بادی پیستون جدا، همانند میخ پرچ کن بادی پیستون جدا دارای یک عدد گان جدا می باشد که به وسیله شلنگ و اتصالات به پیستون باد آن متصل شده است. این دستگاه به دلیل جدا بودن پیستون دارای وزن مناسبی می باشد و کاربر می تواند ساعت ها بدون احساس خستگی با این ابزار کار بکند.
چکش پرچ زن بادی یکی از قدیمی ترین ابزار برای ایجاد اتصال بین دو قطعه می باشد. کاربرد این دستگاه به این صورت است که میخ پرچ بین دو صفحه قرار می گیرد و دستگاه با وارد کردن ضربات پی در پی به میخ باعث ایجاد اتصال بین دو صفحه می شود. البته گفتنی است که برای استفاده از پرچ کن چکشی بادی می بایست پس از جای گذاری پرچ چکشی در محل اتصال، پشت آن توسط یک قطعه فولادی نگهداری شود تا در پرچ کن بادی بتواند با ایجاد ضربات چکشی و پی در پی باعث پرچ شدن آن در محل مورد نظر شود.
اسکوییزر یا اسکیوز بادی ابزاری دقیق با میخ پرچ های مخصوص خودشان می باشند. این دستگاه دارای کارکردی متفاوت با سایر پرچ کن های بادی می باشد یعنی میخ پرچ را بین دو صفحه با نیروی کشش، ضربه و یا چرخش پرچ نمی کند. بلکه با فشار این عمل را انجام می دهد، درواقع میخ پرچ را بین دو صفحه له می کند. این نوع از پرچ کن های بادی دارای مزایا و معایبی نسبت به سایر مدل های پرچ کن می باشد.
پرچ کن های بادی نیز همانند سایر ابزارآلات بادی نیازمند مراقبت و نگهداری صحیح می باشند. این ابزار به دلیل اینکه از اجزای داخلی فلزی ساخته شده اند برای دوام و طول عمر بیشتر باید دائما روغن کاری بشوند. مورد دیگری که باعث افزایش طول عمر دستگاه می شود جلوگیری از ورود باد مرطوب به دستگاه می باشد.کمپرسور های باد معمولا بادی که تولید می کنند دارای رطوبت و گرد و غبار هستند. برای جلوگیری از بروز این اتفاق باید به وسیله ی واحد مراقبت از ورود هوای مرطوب جلوگیری شود. واحد مراقبت باد دو قلو توانایی رطوبت گیری و تزریق روغن به داخل دستگاه را دارند. برای اطلاعات بیشتر از واحد مراقبت می توانید مقاله واحد مراقبت باد چگونه عمل می کند؟ انواع فیلتر رگولاتور هوا را در سایت ویرگول مشاهده کنید.
همچنین می توانید مقاله ای کامل در ارتباط با پرچ کن های بادی و نوع کارکردشان در وبلاگ سایت ایرپاور با عنوان پرچ کن چیست؟ آشنایی با انواع پرچ کن بادی را مطالعه کنید.
