با توجه به قوانین و مقررات صادرات و واردات کشور، هنگام ترخیص کالا از گمرکات ایران، شرکت‌ها و افراد حقیقی و حقوقی نمی‌توانند هر نوع کالا را برای انجام مبادلات تجاری خود استفاده کنند. این به آن معناست که مجوز واردات کالا یا مجوزهای گمرکی به برخی از کالاهای خارجی تعلق نمی‌گیرد؛ به همین دلیل لازم است که پیش از هرگونه اقدام در زمینه واردات، صادرات و ترخیص کالا از گمرکات ایران با این قوانین آشنا شوید. با توجه به وجود قوانین متفاوت گمرکی در کلیه گمرکات سراسر کشور و موقعیت متفاوت و متنوع جغرافیایی آن‌ها، ترخیص کالا از گمرکات ایران بر پایه یک قاعده خاص صورت می‌پذیرد. به این نکته توجه کنید که برخی کالاها تنها از یک گمرک خاص ترخیص می‌شوند. بنابراین پیش از انتخاب گمرک مورد نظر خود هنگام ترخیص کالا، از گمرکات ایران اطلاعات جامع و کافی داشته باشید. در این مقاله به معرفی برخی از مهمترین گمرکات کشور از جمله گمرک بندرانزلی، گمرک خرمشهر، گمرک اصفهان و ترخیص کالا از آن‌ها می‌پردازیم.
گمرک بندرانزلی مهمترین گمرک شمال کشور محسوب می‌شود. در این بخش از مقاله به معرفی گمرک بندر انزلی و ترخیص کالا از گمرک بندرانزلی می‌پردازیم.
تجارت دریایی یکی از شیوه‌های ارزان و ایمن در واردات و صادرات است. به همین جهت، داشتن ارتباط با دریاهای آزاد و استفاده از آن برای تجارت، یک برتری مهم برای کشورها در تجارت محسوب می‌گردد. به همین خاطر کشورهای پیشرفته با راه اندازی خطوط بین المللی بزرگترین و پرحجم‌ترین نوع تجارت جهان را ایجاد کرده‌اند. از طرفی وجود بنادر بزرگ و استراتژیک در کشورها برای افزایش درآمد و مدیریت واردات و صادارت اهمیت ویژه‌ای دارد.
اهمیت بنادر در تجارت و تولید مناطق آزاد کشور هنگامی مشخص می‌شود که طبق آمار، هم اکنون بیش از ۸۰ درصد تجارت کشور از طریق دریا و با استفاده از کالاهای دریابرد انجام می‌شود؛ به همین دلیل کلیه سازمان‌های مناطق آزاد، جهت تقویت زیرساخت‌های دریایی برای تجارت بین‌الملل و صادرات به دیگر کشورها، در تلاش هستند.
بندر انزلی در بین بنادر شمال کشور نسبت به دو بندر دیگر امیرآباد و نوشهر از قابلیت توسعه و موقعیت استراتژیک بهتری برخوردار است. بندر انزلی نزدیک به 4 ساعت تا تهران فاصله دارد و نزدیک‌ترین فرودگاه به بندرانزلی تنها ۳۵ کیلومتر فاصله دارد. این موضوع، بندر انزلی را به یکی مهمترین بنادر شمال کشور تبدیل کرده است و ترخیص از گمرک بندرانزلی نیز مورد توجه بازرگانان قرار دارد.
از طرفی فاصله اندک بندر انزلی تا بنادر استراتژیک کشورهای حاشیه دریای خزر مانند بندر آستراخان و ماخاچ کالا روسیه، ترکمن باشی در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان، ویژگی مهم دیگر این بندر به حساب می‌آید.
گمرک بندر انزلی به عنوان فعال‌ترین و استراتژیک‌ترین گمرک شمال کشور، میزبان تجارتی پررونق با کشورهای حاشیه دریای خزر مانند روسیه، آذربایجان و ترکمنستان است. این گمرک با در اختیار داشتن انبارهای بزرگ و مجهز برای تجارت تمام کالاها بسیار مناسب است.
گمرک بندرانزلی بعد از بنادر امام خمینی و شهید رجایی، بزرگترین بندر از لحاظ تخلیه و بارگیری به حساب آمده و ۹ درصد حجم واردات و ترخیص کالای کشور از بندر انزلی صورت می‌گیرد. نکته مهم دیگر در مورد گمرک بندرانزلی، اتصال گیلان به شبکه خطوط راه آهن کشور است که این ویژگی مهم موجب توسعه و تسهیل چشمگیر تجارت بین‌المللی شده است.
گمرک بندرانزلی با در اختیار داشتن مساحت فوق‌العاده و انبارهای بزرگ و مجهز، روزانه پذیرای انواع کالا است.
برخی از مهمترین کالاها به شرح زیر است:
با توجه به آنچه گفته شد، چنین به نظر می‌رسد که ترخیص کالا از گمرک بندر انزلی مزایای زیادی را برای تجار و بازرگانان داخلی و خارجی دارد؛ به گونه‌ای که اغلب آن ها تمایل دارند کالاهای خود را از گمرک بندرانزلی ترخیص نمایند.
طبق بخش نامه‌ها و آیین نامه‌های مختلف، ترخیص اقلام و کالاهایی نظیر محصولات نباتی، محصولات صنایع غذایی، مواد معدنی و سیمان، صادرات آهن آلات، محصولات صنایع پلاستیک، صادرات چوب و تخته، محصولات شیمیایی و ماشین آلات صنعتی توسط گمرک بندر انزلی انجام می‌گردد.
لازم به ذکر است که تنها این کالاها مجوز واردات و صادرات را از این گمرک دریافت می‌کنند. اما در تبصره‌ها و سایر قوانین خاص می‌توان واردات کالاهای دیگری را نیز از این گمرک مشاهده نمود.
پس از گمرک شهید رجایی، گمرک خرمشهر به عنوان دومین گمرک کانتینری کشور شناخته شده و در زمره بزرگترین گمرکات دریایی حوزه خلیج فارس محسوب می‌شود. ترخیص کالا از گمرک خرمشهر به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد برای تجار و بازرگانان داخلی و خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است.
امروزه بیشتر واردات بخش خصوصی کشور به وسیله گمرک خرمشهر انجام می‌گردد. موقعیت جغرافیایی بندر خرمشهر تاثیر به سزایی در روابط تجاری منطقه داشته، به گونه‌ای که پس از سال‌ها تجارت، امروز این گمرک به عنوان یکی از بزرگترین گمرکات کشور شناخته می‌شود.
به طور متوسط حجم ترخیص روزانه در گمرک خرمشهر حدود 4000 الی 6000 تن کالا است. به گونه‌ای که ترانزیت خارجی به سمت خرمشهر در سال 1399 ارزشی حدود 50 میلیون دلار داشته است.
عمده کالاهای وارداتی و صادراتی توسط گمرک خرمشهر به شرح زیر است:
وارداتی:
* ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی و برقی
* کائوچو و صنایع چوب
* پارچه صنعتی
صادراتی:
* میوه و تره بار
* محصولات لبنی
* دانه و بذر
* مصالح ساختمانی
* محصولات غیر آلی و آلی
* مواد پلاستیکی
بندر خرمشهر یکی از بنادر مهم جنوب کشور محسوب می‌شود. این بندر در شمال غربی خلیج فارس، جنوب غربی کشور و در استان خوزستان واقع شده است. بندر و گمرک خرمشهر با توجه به مسافت نزدیک به بنادر عراق و همچنین فاصله 15 کیلومتر تا گذرگاه مرزی شلمچه، از مزیت ویژه‌ای برخوردار است.
گمرک خرمشهر همزمان قابلیت ترانزیت کالا از طرق زمینی (ترانزیت جاده‌ای و ریلی) و دریایی را دارا است. از طرفی فاصله اندک این بندر با استان‌های جنوب و غرب کشور و به خصوص مرز مریوان، باسمات، ایلام و خسروی، آن را به گزینه مناسبی برای صادرات و واردات کالا به عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس تبدیل کرده است.
ادامه مقاله را در سایت بخوانید.
