به کالایی وارداتی میگوییم که در کشورهای مختلف تولید شده و از طریق پرداخت پول یا مبادله کالا، به کشور دیگری فروخته شود. اگرچه واردات کالا، تجارتی سودمند است، اما دارای مراحل و نکات تخصصی و مستلزم طی کردن فرآیندهای خاص خود است که در صورت رعایت نکردن می‌تواند خسارات مالی زیادی را تحمیل کند.
بازرگانان و وارد کنندگان کالا باید با بسیاری از امور از قبیل بانکداری و تجارت بین‌الملل، حمل و نقل بین‌المللی، ترخیص کالا و امور گمرکی، نحوه تخصیص ارز و بسیاری نکات دیگر آشنایی کامل داشته باشند.
اولین قدم برای واردات و صادرات، داشتن کارت بازرگانی است. در صورت نداشتن کارت بازرگانی مجوز برای صادرات و واردات را نخواهید داشت؛ بنابراین قبل از هر اقدامی، جهت اخذ کارت بازرگانی اقدام کنید.
پس از اخذ کارت بازرگانی، حوزه فعالیت خود جهت واردات کالا را مشخص کنید. برخی افراد آشنایی خوبی با یک کشور دارند یا به علت ارتباط مناسب با یک کشور، اقدام به واردات انواع مختلف کالا می‌کنند. برخی دیگر نیز با انتخاب یک محصول به عنوان هدف، اقدام به واردات آن از سراسر دنیا می‌کنند. توصیه میشود یک یا چند حوزه مشخص را برای فعالیت انتخاب کنید و در زمینه‌های مختلف و به صورت پراکنده فعالیت نداشته باشید.
برای مذاکره با فروشندگان مختلف، نیازمند تسلط به زبان آن کشور و یا حداقل یک زبان بین‌المللی هستید؛ فراموش نکنید که باید با قوانین و مقررات آن کشور نیز آشنایی داشته باشید.
بهتر است قبل از خرید از فروشنده درخواست ارسال مقداری از کالا به صورت نمونه داشته باشید تا از کیفیت کالا مطمئن شوید. توجه داشته باشید بسیاری از فروشندگان نمونه کالای خود را به صورت رایگان (free of charges) ارسال می‌کنند. همچنین می‌توانید با فروشندگان مختلف مذاکره کرده و پس از بررسی نمونه‌ها، کیفیت اجناس، قیمت، مشخصات فنی، تعداد کالا و نوع آن اقدام به خرید و واردات کالا کنید.
پس از توافقات اولیه خرید محصول، از فروشنده درخواست ارسال پیش فاکتور یا پروفرما کنید. پروفرما یک فرآیند مهم در واردات است زیرا در واقع پایه‌های تجارت شما بر مبنای آن بنا میشود. در این پیش فاکتور مشخصات کامل کالا از جمله قیمت، وزن، کرایه، تعداد، نوع ارز معامله کالا، کشور مبدا و مقصد، مشخصات خریدار و فروشنده توضیح داده شده است. درصورتی که پروفرما توسط خریدار و فروشنده مهر و امضا شود، یک قرارداد مکتوب و معتبر بین خریدار و فروشنده کالا است.
پس از مراحل ذکر شده نوبت به ثبت سفارش کالای وارداتی است. ثبت سفارش یکی از مهمترین مراحل واردات کالاست که وارد کننده با مراجعه به سامانه ثبت سفارش وزارت صمت، درخواست برای کالای وارداتی خود را ارائه می‌دهد. ثبت سفارش کالا، مجوز ورود کالا به کشور است.
قبل از هرگونه اقدام به واردات کالا، در مورد کالا تحقیق کنید که شامل کالاهای ممنوعه واردات نباشد. معمولا ثبت سفارش کالاها مراحل منحصر به فردی دارند و با یکدیگر متفاوت هستند.
پس از ثبت سفارش، وارد کننده باید برای تهیه ارز مورد نیاز اقدام کند. تهیه ارز از راه‌های مختلفی صورت می‌پذیرد که برای برخی کالاها ارز دولتی نیز اختصاص می‌یابد. پس از بحران‌های ارزی چند سال اخیر، دولت برای کمک به بازرگانان سامانه نیما را راه اندازی کرد. سامانه نیما تحت نظر بانک مرکزی و واسطه بین وارد کننده، صادرکننده و صراف است.
همچنین پرداخت بین‌المللی به چندین روش انجام میشود که بازرگانان ایرانی به دلیل تحریم‌ها با مشکلاتی روبرو هستند.
ترخیص کالا یکی دیگر از مراحل واردات کالاست که برای انجام آن باید با قوانین واردات کالا آشنا باشید. در این مرحله باید مدارک و اسناد مربوطه را به گمرک ارائه دهید و اگر شما دارنده کارت بازرگانی هستید باید برای ترخیص کالا از گمرک قبلا در سیستم گمرک کدینگ شده باشید.
وارد کننده جهت واردات کالا مستلزم پرداخت هزینه است. کلیه هزینه‌هایی که وارد کننده باید پرداخت کند شامل:
· تحقیقات در بازارهای بین الملل
· بسته بندی و برچسب زنی محصولات
· بیمه محصولات
· هزینه‌های اعتبارسنجی
· هزینه خرید کالای وارداتی
· هزینه بیمه‌نامه
· مالیات واردات
· حقوق و عوارض گمرکی
· هزینه حق توقف کانتینر
· هزینه وزارت راه
· هزینه حمل و نقل (بین المللی و داخلی)
· هزینه‌های انبار (یا استفاده از انبارهای کرایه‌ای)
برای تجارت بین‌الملل نیاز است با بعضی سامانه‌های داخلی کار کنید. برای واردات و ثبت درخواست‌های خود و همچنین ارائه مدارک برای گمرک و مراحل مختلف باید با سامانه‌های زیر کار کنید:
· سامانه جامع تجارت
· سامانه جامع امور گمرکی EPL
· سامانه شناسه کالا
· سامانه TSC
· سامانه اعتبار سنجی و رتبه بندی
· سامانه نیما
اگرچه واردات کالا فرصتهای بیشتر و سود خوبی به همراه دارد اما با خطرات زیادی مواجه است و همچنان واردکنندگان با مشکلات مختلفی درگیر هستند. توصیه ما به شما این است که خطرات واردات را شناسایی و مدیریت کنید و آنها را به حداقل برسانید.
مقالات بیشتر در حوزه تجارت بین الملل و واردات را در سایتGTG بخوانید.
