اول از همه بیایید از خود بپرسیم که چرا می نویسیم؟ نوشتن برای بعضی ها غذای روح است، یعنی همه چیز را از سیر تا پیاز باید بنویسند تا به قول معروف ذهنشان کمی آرام بگیردـ
اینطور افراد نیازی ندارند تا برای برای چطور نوشتن یا گشتن به دنبال ایده مناسب تقلا کنند. تنها کافی است اراده کنند تا کلمات بر روی صفحه کاغذ (یا بهتر است بگوییم بر روی صفحات اینترنت)، جاری شوند.
اما آن دسته از افرادی که به نوشتن علاقه دارند یا با یک سری نکات نوشتاری آشنایی ندارند، چه باید کنند؟
چطور ایده مناسب پیدا کنیم؟
بهترین راه برای شروع نوشتن این است که ابتدا ببینیم به چه موضوعات و دسته بندی هایی علاقه مندیم، پس از آن‌‌‌باید، از بین آنها حداقل دو موضوع را انتخاب کنیم.
حالا نوبت آن رسیده تا با خیال راحت مقاله های گوناگونی که در سرتاسر دنیای وسیع اینترنت گذاشته شده را برداریم و شروع به خواندن کنیم.
حتی میتوانیم فیلم های متعددی را درمورد موضوعات مورد علاقه مان تماشا کنیم. حال علاقه هر فردی می تواند متفاوت باشد، یکی به آشپزی علاقه دارد و دیگری به علم کوانتوم. آنچه که مهم است، فراوانی مطلب درمورد هر موضوعی است (به قول معروف; در دنیای اینترنت میتوان از شیر مرغ گرفته تا جون آدمیزاد، مطالب گوناگونی را پیدا کرد.)
خب همین قدم مهمی است، چرا که خواندن مطالب و دیدن ویدیو های گوناگون می تواند ایده های بسیاری برای نوشتن به ما بدهدـ
چه راه های دیگری برای شروع نوشتن وجود دارد؟
راه ساده دیگر برای نوشتن رویا پردازی است! کاملا جدی می گویم، تنها کافی است به یک تصویر نگاه کنید، این تصویر می تواند عکس کودکی باشد که در حال بالا رفتن از پله های حیاط یک مهدکودک دست مادر خود را گرفته و یا می تواند تصویر یک پیرمرد خوابیده در تخت یک بیمارستان باشد.
چشمان خود را ببندید و احساستان را درمورد آن تصویر بازگو کنید، سپس گفته هایتان را به سادگی بیانتان بر روی کاغذ بیاوریدـ
تمام داستان همین است، به همین سادگی، نوشتن یا از خلاقیت محض انسان سرچشمه می گیرد یا از ایده پردازی و یا همان رویا پردازی که درموردش صحبت کردیم، می آید. چیز دیگری نیست، تنها باید با شهامت و بدون ترس از مسخره شدن یا مورد انتقاد قرار گرفته شدن بنویسیم.
آیا باید خودمان را در معرض انتقاد قرار دهیم؟
شاید بعضی افراد تنها قصدشان فروپاشی ذوق نوشتن افراد علاقه مند به نویسندگی باشد اما همین هم باعث می شود تا افراد مختلف را بهتر بشناسیم. با این حال، آنچه که به ما کمک بیشتری می کند، انتقاد سازنده افرادی است که یا دستی در نوشتن دارند و یا ذوق آنرا دارند.
برای نوشتن یک مطلب میخکوب کننده چه نکاتی را باید در نظر بگیریم؟
در ابتدا ممکن است نوشته هایتان کمی خام به نظر برسد، اما قدم اول شروع کردن است، پس از آن، باید ادویه های لازم برای رنگ و لعاب نوشته مان را پیدا کنیم.
در ابتدا می توانیم کاملا دلی و به صورت محاوره بنویسیم اما اگر بخواهیم به صورت حرفه ای پیش برویم و رسمی نوشتن را آغاز کنیم، باید نکات نوشتاری فارسی را تماما رعایت کنیم.
نکات نوشتاری چیست؟
_ اول از هم باید فارسی بنویسیم! خیلی ساده است، یعنی در جمع بستن کلمات فارسی از پسوند جمع عربی استفاده نکنیم.
مثلا تا زمانی که می توانیم بنویسیم "گزارش ها"، چرا باید بنویسیم "گزارشات"؟!
_ مورد بعدی این است که در نوشتن پسوند هایی مانند *ها*، "تر" و "ترین"، باید نیم فاصله را رعایت کنیم و آنها را به صورت جدا بنویسیم مثل: گزارش ها، پرده ها، باهوش تر، زیبا ترین
_ پیشوند "هم" معمولا به صورت متصل یا همان "چسبیده" نوشته می شود: مانند: همدم یا همدل. اما در بعضی موارد این چسبندگی از بین می رود و به صورت جدا نوشته می شود، مانند: هم کلام، هم صحبت، هم فکر، هم بازی
_ کلماتی مانند: "چنان چه" و *چنان که" به لحاظ زیبایی بهتر است تا به صورت جدا نوشته شوند.
علائم نوشتاری
_ علامت نوشتاری ویرگول در تغییر معنای جمله نقش بزرگی را ایفا می کندـ مثال معروف در این مورد که همه به کرات آنرا شنیده ایم، این جمله است:
* بخشش لازم نیست، اعدامش کنید
* بخشش، لازم نیست اعدامش کنید
بهترین مثال برای استفاده از این علامت که می تواند حتی تعیین کننده مرگ یا زندگی یک شخص باشد، دقیقا همین مثال است! چرا که در جمله اول اجل شخص مورد نظر رسیده و در جمله دوم او همچنان اجازه زندگی کردن را داردـ
پس رعایت اینکه این علامت حیاتی "،" را در کجا قرار دهیم بسیار مهم است.
کاربرد بعدی ویرگول یا کاما "،" در جایی است که می خواهیم نفسی به مخاطب بدهیم که کمی درمور جمله اولمان فکر کند و بعد جمله را ادامه بدهیم و یا حتی درمواردی که خودمان قصد داریم تا کمی مکث کنیم و بقیه سخنمان را منعقد کنیم.
به طور مثال: با خواندن مقالات پزشکی بیشتر، می توانیم از عملکرد سیستم ایمنی بدنمان آگاهی بیشتری به دست بیاوریم.
در آخر باید گفت که کاما"،" به زیبایی متن نیز کمک ییشتری می کند و در بعضی مواقع اگر جمله را بدون هیچ گونه علائمی بنویسیم، ممکن است که منظورمان آنطور که باید به مخاطب منتقل نشود و بدتر باعث گیج کردن مخاطب بی گناهمان بشویم!
نکته مهم: ویرگول همیشه به کلمه قبل از خود میچسبد و از کلمه بعدی فاصله می گیرد، به عبارت ساده تر، "با کلمه قبل از خودش دوست و با کلمه بعدی قهر است".
_ علامت سوال و علامت تعجب "؟"/ "!"
علامت سوال همانطور که از اسمش پیدا است، زمانی استفاده می شود که جمله مان سوالی باشد و علامت تعجب موقعی به کار برده می شود که از چیزی تعجب کرده باشیم. این علامت "!" در بعضی مواقع حالتی طنز نیز به جمله مان می دهد.
_ علامت نگارشی سه نقطه (...)
این علامت در چهار جا استفاده می شود:
1. زمانی که به علت خشم یا ترس از چیزی نخواهیم جمله مان را ادامه دهیم:
"اونقدری عصبانی هستم که دلم میخواد همین الان..."
2. زمانی که باقی جمله قابل حدس زدن باشد:
"انقدر گشنمه که دلم میخواد هر چی خوراکی داریم بخورم، پس بیا بریم تو که..."
3. زمانی که یک مطلب قابل تامل و تفکر باشد:
"همه افراد در بعضی مواقع دچار استرس می شوند و همین موضوع می تواند باعث شود که اشتباه کنند..."
4. زمانی که نمونه های بیشتری از موضوع مورد بحث وجود داشته باشد:
"من رنگ های گرم مانند قرمز، بنفش، نارنجی و ... را دوست دارم."
_ علامت نگارشی دو نقطه (:) و علامت گیومه (")
وقتی می خواهیم درمورد موضوعی توضیح بیشتری بدهیم یا از کسی نقل قول کنیم، از این علامت استفاده می کنیم.
و بهتر است که در نوشتن این نقل قول، جمله را داخل گیومه (") بنویسیم:
توماس جفرسون: "کشف کرده ام هرچه بیشتر تلاش کنم، شانس بیشتری نصیبم می شود"ـ
_ علامت نگارشی دو خط فاصله (-)
بعضی مواقع می خواهیم توضیح بیشتری را در راستای مطلبمان بدهیم که می تواند برای مخاطب مفید باشد و در همین حال، نمی خواهیم ساختار جمله را به هم بریزیم:
" رشته گردشگری -درصورتی که تمام ریسک های موجود در آنرا برای تجربه هرچه بیشتر بپذیریم- یکی از بهترین و مهیج ترین رشته ها، محسوب می شودـ
در اینجا می توانیم از کاما هم استفاده کنیم اما چون می خواهیم روی یک مطلب خاص تاکید کنیم، بهتر است تا از دو خط فاصله (-) استفاده کنیم.
_ رعایت نیم فاصله
به لحاظ زیبایی نویسی بهتر است تا در نوشتن افعالی مانند میکند، میرود، میخوانیم، میتوانیم، از نیم فاصله استفاده کنیم و آنها را به صورت می کنم، می روم، می خوانیم و می توانیم بنویسیم.
به علاوه در عبارات عطفی هم باید نیم فاصله را رعایت کنیم. مانند: جست و جو، حال و هوا، پرس و جو و ...
کلام آخر
پس برای نوشتن تنها اراده لازم است. در این مقاله متوجه شدیم که برای نوشتن یا باید از نوشته ها و گفته و شنیده های دیگران الهام بگیریم و یا باید درمورد یک موضوع یا تصویر خاص فکر کنیم و هر آنچه به ذهنمان می رسد را بنویسیم. برای این امر باید نکات نگارشی زبان فارسی را هم برای زیباتر شدن متن و بهتر رساندن منظورمان، رعایت کنیم.
