فلنج چیست و انواع آن

فلنج ها با ارائه ی روشی مطمئن در اتصال انواع سیستم های لوله کشی و شیرآلات توانسته اند تقریباً به عنوان دومین روش اتصال بعد از جوشکاری قرار بگیرند. استفاده از این قطعات ، نگهداری شبکه های لوله کشی را منعطف تر می کند به طوریکه امکان جدا شدن قطعات را آسان تر و دسترسی بهتر به اجزای سیستم را در کم ترین زمان ممکن فراهم می کنند.

این اتصال دهنده ها معمولاً از سه قسمت تشکیل شده است:

• فلنج لوله
• واشر
• پیچ و مهره

در اکثر موارد، مواد تشکیل دهنده و متریال واشرها و همچنین پیچ و مهره ها بنا به یکسری مصوبات سازمان استاندارد جهانی می توانند از یک نوع ماده باشند تا اتصالاتی مستحکم و پایدار در سیستم های پایپینگ برقرار شود. فلنج های فولادی ضد زنگ از رایج ترین آن ها هستند ، اما با این حال این قطعات در طیف گسترده ای از مواد مختلف موجود هستند. بنابراین انتخاب نوع متریال بستگی به نیاز شما در پروژه های متفاوت دارد.

سایر مواد و متریال معمول شامل Monel, Chrome moly, Inconel و بسیاری از مواد دیگر که همگی بستگی به نوع کاربرد شما دارد. بهترین گزینه برای شما، هم به سیستمی که قصد استفاده از اتصالات را دارید و هم به نیازهای خاص مجموعه ی شما بر می گردد.

از آنجایی که شبکه های متفاوتی برای لوله کشی وجود دارد به همین جهت اتصال دهنده های آن ها نیز متفاوت خواهد بود. تطبیق نوع اتصال دهنده با لوله ها امری حیاتی می باشد زیرا اتصالات کاملاً مهر و موم شده علاوه بر افزایش طول عمر سازه باعث کارکرد صحیح دستگاه ها خواهد شد. در ذیل نگاهی داریم به رایج ترین انواع اتصال دهنده های پایپینگ :

• دنده ای (threaded flange)
• ساکت ولد (socket weld flange)
• اسلیپون (slip on flange)
• لپ جوینت (lap joint flange)
• گلودار (weld neck flange)
• بلایند یا فلنج کور فولادی (blind flange)
• اختصاصی (specialty flange)
• فلنج گلودار فولادی بلند (long weld neck flange)
• نیپو & ولدو (nipoflange & veldoflange)
• زانویی ( elbowflange & latroflange)
• گردان (swivel flange)
• منبسط کننده (expander flange)
• کاهنده (reducing flange)

ویژگی ها و مشخصات فلنج ها

این قطعات اتصال دهنده باید با ابعاد لوله و دیگر تجهیزات موجود هماهنگی و سازگاری های لازم را داشته باشند به همین دلیل از لحاظ طراحی در ابعاد مختلفی تقسیم بندی می شوند. مشخصات فیزیکی فلنج لوله شامل موارد ذیل است :

• قطر خارجی، فاصله ی بین دو لبه ی مخالف پیشانی فلنج است. این می تواند ضخامت لبه ی خارجی را نیز در بر بگیرد اما شامل بخشی از اتصال دهنده نیست که لوله را نگه می دارد.
• قطر پیچ و مهره ها، نسبت به ابعاد کلی قطعات اتصال دهنده تعیین می شوند، طبیعتاً هر چقدر سازه ی ما بزرگتر باشد به همان نسبت قطر پیچ و مهره ها متفاوت خواهد بود.
• اندازه ی لوله ها نیز باید بر اساس قطر قطعات اتصال دهنده تعیین شوند که به طور کلی مطابق با استانداردهای پذیرفته شده ساخته می شوند. لذا این ابعاد بر اساس اندازه ی اسمی لوله (NPS) و برنامه ها و جداول از پیش تعیین شده ای مانند SCH تعیین می شوند.
• اندازه ی منفذ یا سوراخ (nominal bore size) ، قطر داخلی اتصال دهنده است. یکی از فاکتورهای اساسی که در طراحی و ساخت انواع اتصال دهنده رعایت می شود آن است که در برقراری اتصالات باید اندازه منفذ یا قطر داخلی فلنج با قطر داخلی لوله در تطابق باشد. البته همه ی جوانب باید با یکدیگر جفت سازی شوند تا مواردی مانند نشت سیال رخ ندهد.

پیشانی ها یا flange faces

پیشانی ها (face flange) را می توان بر اساس برخی الزامات طراحی و اشکال سفارشی به نمونه های مختلفی طبقه بندی کرد که عبارتند از :

• تخت یا flat
• برجسته (raised face)
• اتصال حلقه ای (ring type joint)
• شیاردار (O-ring grooves)

کاربردهای فلنج ها در صنایع مختلف

فلنج ها قطعات جدایی ناپذیر بسیاری از پروژه های مهندسی و لوله کشی هستند، در شبکه های مختلف لوله گذاری، شما می توانید لوله ها را از طریق جوشکاری به هم متصل کنید اما در این روش به دلیل فشارهای بسیار بالا، لوله ها مستعد ترکیدن هستند. با نصب انتهای فلنجی حتی اگر مایعات و گازهای داخل لوله دچار افزایش فشار شوند هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

در صنایع مادر و به نوعی عظیم کشور مانند نفت و گاز، جهت فرآیندهای پالایشی و انتقالی سیالات سوختی بسیار پرکاربرد هستند. کارخانجات پتروشيمي، و همچنين تولید برق، همگی باعث شده اند تا بازار این اتصالات شاهد نرخ رشد بالایی شوند. علاوه بر این با افزایش فعالیت های مدیریت فاضلاب در سراسر جهان، در سیستم های تزریق کلر نیز استفاده می شوند. لذا مشارکت فعال دولت در این زمینه سبب افزایش تقاضای این گونه از اتصالات در عملیات تصفیه آب شده است.

مزایا و معایب فلنج ها

مزایا

• تهیه ی راحت مواد اولیه، فرآیند ساخت نه چندان پیچیده، هزینه کم و طیف گسترده ای از کاربردها.
• نصب آسان در شبکه های مختلف
• مهر و موم بسیار عالی، به طوریکه نوع فلنج گلودار استیل آن برای خطوط لوله با نوسانات زیاد فشار یا دما، یا لوله های با درجه حرارت بالا، بسیار مناسب هستند.
• مناسب برای انتقال مواد یا سیالات با ارزش بالا، سيالات قابل اشتعال، مواد منفجره، و گازهای سمی
• بدون نیاز به جوشکاری، نوع رزوه ای آن قابل نصب و راه اندازی هستند.

معایب

• در برخی از انواع آن با ضخامت کم تر از ۳ میلی متر، قدری از لحاظ پایداری دچار مشکل می شوند.
• در شرایطی که خط لوله دارای تغییر ناگهانی دما باشد و یا درجه حرارت بالاتر از ۲۶۰ درجه سانتیگراد و پایین تر از ۴۵ درجه سانتیگراد باشند بهتر است از فلنج های رزوه ای استفاده نشود.
• فلنج های گلوار یا weld neck، از لحاظ مکان یابی صحیح قدری مشکل تر از قطعات مشابه ی خود هستند.

برای دریافت مشاوره و راهنمای خرید اینجا کلیک کنید