چند سالی است که اصلاح “روانشناسی زرد“را میشنوم که از آن هم به نوعی شبیه “شبه علم” برای منحرف کردن اذهان و یا ایجاد باورهایی که قطعیت ندارند استفاده میشود. اگرچه متاسفم که رنگ زرد برای توصیف و تمایز آن انتخاب شده زیرا که این رنگ مورد علاقهی من است اما به هرحال در ادامه مطالبی که دربارهی تمایز رشتهی صنایعغذایی به عنوان یک تخصص در همین فضای “ویرگول” منتشر کردم خواستم اشاراتی داشته باشم به مثالهایی از مواردی که به آنها نیز می توان صنایعغذایی زرد اتلاق نمود؛
۱- در کارخانجات لبنیات شیر را از حالت طبیعی خارج میکنند و با وجود تقلبات گسترده در این صنعت، نمیتوان اطمینان کافی به این گروه از محصولات داشت؛ اما واقعیت موضوع: کارخانجات معتبر کشور مجهز به تجهیزات بروز برای کنترل کیفیت شیرخام و سایر مواد اولیه هستند و با تمام تلاش در بخشهای تحقیق و توسعه، کنترل کیفیت و تولید در تلاش هستند که بهترین کیفیت را برای مصرفکنندگان خود فراهم نمایند. اما واقعبینانه اینست که رسیدن به خطای صفر زیرساختهای وسیعی در کشور نیاز دارد که امکان فراهمآوری آن هم زمانبر است و هم همت همگانی میطلبد. پس احتیاط، شرط عقل است.
۲- مصرف محصولات لبنی پرچرب مضر هستند. واقعیت اینست که چربی موجود در شیر دارای خواص بسیار زیادی است اما همانند همهی منابع چربی نیاز به کنترل در مصرف کل دارد. در این زمینه توصیه میشود به سبد کامل غذایی و رژیم روزانه توجه شود و صرفا یک مادهی غذایی را به نقد نگذاریم.
۳- فرایندهای اعمال شده در صنعت مانند پاستوریزاسیون، هموژنیزاسیون و یواچتی، میتواند خواص طبیعی شیر را به هم بزنند و نتیجتا محصول از حالت سالم و یا باارزش خود خارج شود. دراین باره ابتدا باید به این مهم اشاره کرد که هدف از ایجاد این فرایندها، افزایش ماندگاری محصولات بوده است که در غیر اینصورت آمار مسمومیت ناشی از محصولات خام چه بسا بیشتر از قرون گذشته میشد. میتوان پیشبینی و یا محاسبه کرد که چه مزایایی را از دست میدهیم اما بر اساس آخرین نتایج حاصل از مطالعات قابل استناد، همچنان توصیه به مصرف بیشتر اینگونه محصولات است خصوصا در کشور ما ایران که مصرف سرانه حدودا نصف مقدار مورد نیاز است و با توجه به عدم وجود جایگزینهای مناسب، جامعه به سمت بیماری و درمان پیش میرود!
۴- محصولات حیوانی مانند شیر حاوی هورمون هستند که ممکن است در بدن انسان تداخل ایجاد کنند. بلی در شیر، گوشت و حتی محصولات گیاهی مانند سویا هورمونها و یا شبه هورمونها وجود دارند. اما تا به امروز هیچ تحقیق مستدلی نتوانسته است که نشان دهد این میزان از باقیمانده هورمونها، میتوانند برای مصرف انسانی حتی در مقادیر بالا و جهانی برای انسان ایجاد مشکل کند.
مطالبی از این قبیل زیاد مطرح میشوند و چارهای به جز پاسخگویی و مباحثه نیست.
از مصرف کنندگان عزیز تقاضا دارم تا حدی که توان مالی اجازه میدهد از مواد مغذی ضروری برای خانواده به بهانه شایعات موجود کم نکنید.
موفق باشید و سلامت
حمید خسروی