حمید خسروی
حمید خسروی
خواندن ۴ دقیقه·۲ سال پیش

میکروبیوم، میکروبیوتای، پروبیوتیک، پری‌بیوتیک، سین‌بیوتیک‌، پست بیوتیک، پاراپروبیوتیک، پروبيوسوتيكال

1) ميكروبيوم روده چيست؟

اصطلاح میکروبیوم در ابتدا برای اشاره به مجموعه‌ای از ژن‌های نگهداری شده توسط میکروارگانیسم‌ها استفاده شد. تعریف گسترده‌ای از میکروبیوم “کل زیستگاه، شامل میکروارگانیسم‌ها (باکتری‌ها، میکروب‌ها، یوکاریوت های پایین و بالاتر و ویروس‌ها)، ژن‌های آن‌ها و شرایط محیطی اطراف را شامل می‌شود.”

بااین‌حال، برای ساده‌سازی، اصطلاح “میکروبیوم ” معمولاً برای میکروارگانیسم‌هایی که در بدن وجود دارد، به کار می‌رود.

میکروبیوم مجموعه‌ای از باکتری‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و ویروس‌هایی است که در سراسر بدن ما وجود دارند. بیشترین تعداد این میکروبیوم‌ها در روده انسان موجود است و ما با تغذیه خود به این باکتری‌ها و میکروارگانیزم‌های مفید در بدنمان نیز غذا می‌رسانیم. دستگاه گوارش ما میزبان میلیاردها میکروب است که آنها را میکروبیوم می نامیم. این میکروب ها شامل باکتری ها، مخمرها و سایر تک سلولی هاییست که نقش بسیار زیادی در تنظیم فعالیت های بدن دارند. به همین دلیل برخی دانشمندان به این شبکه‌ی میکروبی به چشم یک اندام جداگانه ای در بدن نگاه می‌کنند.

ژنوم ميكروبى روده يعنى چه انواع ميكروب‌هاى زنده، چه DNA، پلاسميد و چه ساير تركيبات غيرزنده وابسته به ميكروارگانيسم هاى روده، همگی شامل همین شبکه‌ی میکروبی می‌شود!

میکروبیوم روده را به عنوان مغز دوم انسان می شناسند؛ زیرا که نقشی کلیدی در تنظیم دستگاه عصبی مرکزی دارد. یافته های جدید نشان می دهند که ارتباط دوطرفه ای بین میکروبیوتای روده و دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد؛ به طوری که این شبکه‌ی ارتباطی باعث تغییر و دگرگونی در شناخت, هیجان, رفتار اجتماعی, اختلال های روانی و ویژگی های شخصیتی می شود.

2) ميكروبيوتاى روده چیست؟

دو اصطلاح میکروبیوتا و میکروبیوم اغلب به معنای یکسان و به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. دانشمندان میکروبیوتا را به‌عنوان “مجموعه میکروارگانیسم‌ها (همه باکتری‌ها،میکروب‌ها، یوکاریوت ها و ویروس‌ها) موجود در یک محیط تعریف‌شده می‌دانند. به‌طور خاص، میکروبیوتا با توجه به محیط اطراف آن متفاوت است؛ بنابراین اصطلاح میکروبیوتا نام محیطی است که در آن واقع‌ شده است. به‌عنوان‌مثال، “میکروبیوتای روده ” به میکروبیوتای موجود در دستگاه روده اشاره دارد.

بیشترین جمعیت میکروارگانیسم‌های بدن انسان در روده قرار دارد و در مجموع میکروبیوتای روده نامیده می‌شود. اگرچه در ابتدا تصور می‌شد که میکروبی بیش از سلول‌های انسانی در بدن وجود دارد، اما برآوردهای اخیر نشان می‌دهد سلول‌های میکروبی و انسانی به تعداد قابل‌مقایسه در بدن وجود دارد.

در فردی با وزن 70 کیلوگرم، میکروبیوتای روده انسان بیش از 100 تریلیون میکروارگانیسم را جمع می‌کند و این مقدار وزنی حدود 200 گرم معادل انبه با اندازه متوسط است

3) پروبیوتیک چیست؟

Pro-biotic means “For Life”. Probiotics are living

microorganisms (bacteria + yeasts), which ingested or locally applied in sufficient numbers, having one or more specified, demonstrated beneficial effects on the health of the host (EFFCA)

پروبیوتیک‌ها به عنوان میکروارگانیسم‌های زنده‌ای تعریف شده‌اند که اگر بتوانند با تعداد کافی به بدن میزبان برسند و ابقا شوند، میتوانند فواید متعددی را فراهم کنند.

طبقه‌بندی این پروبیوتیک‌ها می‌تواند بر اساس:

  • نوع و گونه :گروه بیفیدوباکتریوم، لاکتوباسیلوس، ...
  • زیرگونه‌ها و یا ترکیبات مختلف باکتری‌ها: Bf lactis، L paracasei، L casei، L acidophilus، L johnsoni
  • مقاومت در فرایندهای مانند تخمیر و یا طول دوره ماندگاری
  • تلفیق با سایر مواد فیبرها و پریبیوتیک‌ها، پروتئین، ویتامین و املاح

4) پری‌بیوتیک چیست؟

پری‌بیوتیک‌ ها نوعی فیبر هستند که در سلامت بدن نقش موثری دارند، آن‌ها توانایی هضم کامل در بدن را ندارند اما با این حال در سلامت قسمت‌هایی از بدن هم‌چون دستگاه گوارش موثر هستند. ویژگی‌هایی که این نوع از فیبرها ایجاد می‌کنند شامل:

  • افزایش ویسکوزیته
  • تشکیل ژل
  • حفظ تخمیر
  • غذا برای باکتری‌های مفید
  • حفظ تولید SCFAو
  • جذب آب بالا

5) سینبیوتیک چیست؟

به ترکیب پروبیوتیک و پری‌بیوتیک به نحوی که اثرهردو، حفظ و چه بسا هم‌افزایی ایجاد کنند سینبیوتیک گفته می‌شود. بیشترین تاکید بر حفظ، ابقا، انتقال و ایجاد خوراک مناسب برای پروبیوتیک‌ها وجود دارد.


6) پست بیوتیک چیست؟

به اجزا مشتق شده از میکروارگانیسم‌هایی که دیگر زنده نیستند، غیر فعالند و یا و چرخه حیات طبیعی خود خارج شدند، اتلاق می‌شود. این اجزا علاوه بر دیواره سلولی، شامل متابولیت‌ها، پروتئین‌ها، پپتیدها، اسيدهاى چرب كوتاه زنجير، ويتامين هاى خانواده بى، ويتامين كا، که ممکن است در بدن ميزبان فعاليت اثر بخش بيولوژيكى داشته باشند و ممکن است هم اثری نداشته باشند.

7) پاراپروبیوتیک چیست؟

همانند پست بیوتیک‌ها فرم غیر زنده‌ی اما صرفا پروبیوتیک‌ها هستند که این روزها با توجه به سختی‌ها و حساسیت‌های کارکردن با پروبیوتیک‌ها به لحاظ زندمانی و ابقا تعداد لازم پروبیوتیک‌ها، مورد توجه قرار گرفته‌اند. برخی متابولیت‌های و باقیمانده‌های این باکتری‌ها می‌توانند خواص مفید و منحصر به فردی از خود نشان دهند.

8) پروبيوسوتيكال يا پروبيوتاسوتيكال چيست؟

تركيبات و متابولیت‌های اختصاصی جدا شده توليدات برخىاز پروبيوتيك‌ها مثل روترين (يك باكتريوسين از باكترى لاكتوباسيلوس روتري) كه خاصيت دارويي دارد. در واقع بخشی از همان پاراپربیوتیکی است که هدفمند و اختصاصا جداسازی شده است.

گردآورنده: حمید خسروی

میکروبیومپروبیوتیکسینبیوتیکپارپروبیوتیکپست بیوتیک
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید