روشنایی انسان محور ( HCL- Human Centric Lighting ) یکی از مهمترین اصول یک نورپردازی مدرن است این نوع روشنایی نوری است که تجربه، عملکرد، سلامت یا رفاه انسان را افزایش می دهد. این فراتر از اجرای عملکرد محدود است که ما را قادر می سازد بهتر ببینیم.
جهت طراحی روشنایی برای استفاده های بیش از حد طولانی به ویژه در یک محل کار باید به مواردی چون سطوح لوکس نوری مورد نیاز هر فضا با توجه به کاربری آن، شاخص های رندر رنگ -CRI- و میزان تابش خیره کننده یکپارچه -UGR- توجه نمود.استانداردهایی مانند EN12464 و راهنمای طراحی نور منتشر شده توسط CIBSE حداقل سطوح لوکس مورد نیاز، CRI و حداکثر UGR برای انواع مختلف کاربری ها را توصیه می کنند.
یکی از دیگر نکاتی که باید در طراحی روشنایی انسان محور نباید مورد توجه گیرد نورپردازی بیولوژیک یا شبانه روزی می باشد.
نور انسان محور از یک سو ما را قادر می سازد خوب ببینیم و از سوی دیگر جنبه‌های غیر بصری نورپردازی را نیز در نظر می‌گیرد، بنابراین یک طراح برای نورپردازی یک پروژه انسان محور، موارد زیر را باید در نظرگیرد:
1. کنترل نور توسط کاربر: اجازه دادن به افراد یا گروه‌های کوچک برای کنترل روشنایی در منطقه خود.
2. ادغام نور روز: بهره برداری از نور روز به گونه ای که کیفیت نور طبیعی و تغییرات روزانه آن برای ساکنان ساختمان آشکار شود.
3. اصول بیولوژیک: از آنجایی که اساس کارساعت بیولوژیک بدن و تعادل هورمونی ما تحت تأثیر طول موج های مختلف نور در زمان های مختلف روز است، بنابراین امکان تنظیم دمای رنگ و شدت نور در طول روز با توجه به اصول اولیه ساعت بیولوژیک بدن انسان در طراحی نورپردازی این مهم را در نظر می گیرد.
4. شدت نور: در بسیاری از طرح های روشنایی، یکنواختی نور یک هدف است. با این حال، سطوح مختلف نور در یک فضا می تواند به حفظ علاقه بصری کمک کند.
5. جهت نور: نور بیش از حد می تواند هم خسته کننده باشد و هم باعث ایجاد سایه های ناخواسته گردد. از ای رو یک رویکرد انسان محور معمولاً به دنبال ارائه تنوع در جهت نورپردازی است.
6. سوسو زدن - Flicker - : این یک علت شناخته شده حواس پرتی و سردرد است. در طراحی نورپردازی انسان محور -HCL- این میزان را باید به حداقل رساند.
نورپردازی شبانه روزی - Circadian Lighting - بر روی ساعت بیولوژیک ما اثر می گذارد، یا آن را تقویت کند یا به طور نامحسوس از آن برای یک پایان سودمند بهره برداری کند. نور شبانه روزی یا نورپردازی که از اصول شبانه روزی استفاده می کند، باید به عنوان یکی از اجزای نورپردازی انسان محور در نظر گرفته شود.
