پارادوکس های زنون

تقریبا همه ی دنیا و هر چیزی که در این جهان وجود دارد هر روز در حال تغییرات متفاوت و یا حرکات متفاوت هستند. این جمله را همه قبول دارند. اما در تاریخ فردی به نام پارمیندس چنین نظری نداشت! او معتقد بود که حرکت و تغییر توهم هستند و در واقع جهان ثابت و تغییر ناپذیر است! پارمیندس شاگردی به نام زنون الئایی داشت که او نیز یک فیلسوف یونانی بود. او برای اثبات نظریه ی استادش یکسری پارادوکس هایی را طراحی کرد. این پارادوکس ها مجموعه ای از معما های فلسفی بود که هر ذهنی را به چالش می کشد!

به عنوان مثال چند پارادوکس زنون را با هم بررسی میکنیم:

پارادوکس آشیل و لاک پشت: آشیل و لاک پشت می خواهند با هم مسابقه دهند. آشیل که سریع ترین دونده است به لاک پشت اجازه میدهد که کمی از او جلو تر مسابقه را آغاز کند. استدلال زنون : هر بار که آشیل به نقطه ای میرسد که لاک پشت قبلا در آن بوده لاکپشت کمی جلوتر رفته است پس هیچوقت آشیل به لاک پشت نمی رسد! پس اگر حرکت وجود نداشته باشد سریع ترین جانوران نمی توانند به کند ترین ها برسند!

پارادوکس دوگانگی یا تقسیم دو گانه: برای رسیدن از نقطه ی A به B باید ابتدا به نقطه ی میانی آن رسید. استدلال زنون: پس برای رسیدن به نقطه ی میانی نیز باید ابتدا به نقطه ی میانی آن برسیم و همینطور تا بینهایت! پس هرگز نمی توان به مقصد رسید زیرا برای رسیدن به هر نقطه باید بی نهایت گام برداشت! پس حرکت غیر ممکن است وقتی هیچوقت نمی توان به انتها رسید!

پارادوکس تیر در حال پرواز: فرض کنید تیری در حال پرواز است.در هر لحظه تیر در یک نقطه خاص از فضا است و حرکت نمی کند. پس اگر در هر لحظه تیر ثابت است چگونه می تواند حرکت کند؟

البته این پارادوکس ها باعث اتفاقات خوبی هم شدند. برای مثال باعث شد که افراد و مخصوصا فلاسفه و ریاضی دانان عمیقا راجع به مفاهیم حرکت و فضا و زمان فکر کنند و باعث پیشرفت های زیادی در ریاضیات و فیزیک شد.

البته این پارادوکس ها امروزه با استفاده از حسابان مدرن مثل دیفرانسیل و انتگرال قابل حل هستند.

این پارادوکس ها می توانند موضوع بسیار جذابی در بحث های فلسفه باشند و میتوانید ساعت ها به آن ها فکر کنید.