خواندن ۵ دقیقه·۱ سال پیش

واکین فینیکس

خلاصه مطلب

واکین رافائل فینیکس (انگلیسی: Joaquin Rafael Phoenix ‎/hwɑːˈkiːn/‎؛ زادهٔ ۲۸ اکتبر ۱۹۷۴) بازیگر آمریکایی است. او برای بازی در نقش شخصیت‌های تاریک و غیرمعمول در فیلم‌های مستقل معروف است و دریافت‌کنندهٔ افتخارات گوناگونی از قبیل یک جایزهٔ اسکار، یک جایزهٔ آکادمی فیلم بریتانیا، یک جایزهٔ گرمی و دو جایزهٔ گلدن گلوب بوده‌است. در سال ۲۰۲۰، نام او در رتبهٔ دوازدهم فهرست نیویورک تایمز از بزرگ‌ترین بازیگران قرن بیست و یکم قرار داده شد.[۱]

فینیکس فعالیت حرفه‌ای خود را در اوایل دههٔ ۱۹۸۰ به‌همراه برادرش ریور در تلویزیون آغاز کرد. او در آن زمان با نام لیف فینیکس که خودش انتخاب کرده بود، شناخته می‌شد. سپس در اوایل دههٔ ۱۹۹۰ نام اصلی خود را انتخاب و برای نقش‌های مکملش در فیلم کمدی-درام به خاطرش مردن (۱۹۹۵) و فیلم دورانی قلم‌پرها (۲۰۰۰) نظر منتقدان را به خود جلب کرد. او برای به تصویر کشیدن کومودوس در درام تاریخی گلادیاتور (۲۰۰۰) نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد. فیلم علمی تخیلی نشانه‌ها (۲۰۰۲)، تریلر روستا (۲۰۰۴) و درام تاریخی هتل رواندا (۲۰۰۴) با بازی او در گیشه موفق بود و برای به تصویر کشیدن موسیقی‌دان جانی کش در فیلم زندگی‌نامه‌ای سربه‌راه باش (۲۰۰۵) نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر مرد و برندهٔ جایزهٔ گلدن گلوب شد. او سپس در چند فیلم ظاهر شد و برای مدتی از بازیگری کناره‌گیری کرد.

فینیکس پس از مدتی دوری از سینما، در دههٔ ۲۰۱۰ به بازیگری بازگشت و برای بازی در درام روان‌شناختی استاد (۲۰۱۲) برندهٔ جام ولپی بهترین بازیگر مرد و برای سومین بار نامزد دریافت جایزهٔ اسکار شد. همچنین برای بازی در درام عاشقانهٔ او (۲۰۱۳) و طنز جنایی خباثت ذاتی (۲۰۱۴) تحسین شد و در سال ۲۰۱۷ برای نقش‌آفرینی در تریلر روان‌شناختی تو هرگز واقعاً اینجا نبودی برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر مرد جشنواره کن شد. او برای به تصویر کشیدن جوکر در تریلر روان‌شناختی جوکر (۲۰۱۹) جایزهٔ اسکار و بفتای بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد.

فینیکس برای مشارکت در تهیهٔ موسیقی متن سربه‌راه باش برندهٔ جایزهٔ گرمی شد. او از فعالان حقوق حیوانات است. فینیکس از سه سالگی گیاه‌خوار بوده و به‌طور منظم از اهداف خیریه حمایت می‌کند و چندین مستند در مورد مصرف جهانی گوشت و تأثیر آن بر محیط زیست تولید کرده‌است.[۲][۳] او با بازیگر رونی مارا در رابطه است و از او صاحب یک فرزند شده‌است

زندگی و حرفه بازیگری

[ویرایش]از ۱۹۷۴ تا ۱۹۹۴: اوایل زندگی و اجراها

فینیکس با نام واکین رافائل باتم در ۲۸ اکتبر سال ۱۹۷۴[۴] در شهر سان خوآن پایتخت پورتوریکو در خانواده آمریکایی که سومین فرزند از پنج فرزند دیگر به ترتیب ریور فینیکس (۱۹۹۳–۱۹۷۰)، رین فینیکس (متولد ۱۹۷۲)، لیبرتی فینیکس (متولد ۱۹۷۶) و سامر فینیکس (متولد ۱۹۷۸) که همه آن‌ها بازیگر هستند، به دنیا آمد. آن‌ها همچنین خواهر ناتنی به اسم جودین (متولد ۱۹۶۸) نیز دارند. پدر فینیکس، جان لی باتم اصالتاً کالیفرنیایی است و نژاد انگلیسی، آلمانی و فرانسوی دارد.[۵][۶][۷] مادر او آرلین در خانواده‌ای یهودی از تبار روسیه و مجارستان در نیویورک به دنیا آمد. آرلین به کالیفرنیا مهاجرت کرد و پدر فینیکس را در هنگام هیچ‌هایک ملاقات کرد. آن‌ها در سال ۱۹۶۹ ازدواج کردند و به گروهی مذهبی ملحق شدند و همراه با گروه شروع به مسافرت در آمریکای جنوبی کردند.[۸] تا اینکه در سال ۱۹۷۷ از گروه جدا شدند و توسط کشتی باری از ونزوئلا به آمریکا بازگشتنند. آنها نام خانوادگیشان را به فینیکس (به معنای ققنوس) تغییر دادند که نماد پرنده‌ای افسانه‌ای است که از خاکستر خودش دوباره متولد می‌شود.[۹][۱۰][۱۱][۱۲] تغییر نام خانوادگی آن‌ها به این دلیل بود که می‌خواستند بعد از جدایی از گروه و برگشت به ایالات متحده آمریکا شروعی دوباره داشته باشند. در همین زمان بود که واکین دوست داشت او را همانند خواهر و برادرش که نامشان مربوط به طبیعت است، لیف صدا بزنند تا اینکه در سن ۱۵ سالگی دوباره اسمش را به واکین تغییر داد.[۸][۱۳]

فرزندان با آواز خواندن و نواختن موسیقی در مسابقات استعداد یابی، سعی داشتند تا کمک هزینه پدر و مادر باشند و به آنها در تهیه غذا کمک کنند. مادر وی در لس آنجلس، به عنوان دبیر اجرایی در شبکه ان‌بی‌سی، و پدرش در معماری منظره شروع به کار کردند. سرانجام فینیکس به همراه خواهران و برادرش توسط یکی از عوامل هالیوود در زمینه بازیگری کودکان (ایریس برتون) کشف شدند.[۹][۱۰][۱۱][۱۲] کسی که هر پنج نفر آنهارا در زمینه بازیگری، تبلیغات و برنامه‌های تلویزیونی به کار گرفت. واکین هشت ساله، اولین تجربهٔ بازیگریش را در کنار برادرش (ریور) در سریال هفت عروس برای هفت برادر (سال ۱۹۸۲) در قسمت آواز کریسمس به دست آورد. اما اولین نقش مهمش را در نقش مکس که ۱۲ سال دارد و برای یادگیری دربارهٔ برنامه‌های فضایی ناسا، به مرکز فضایی کندی می‌رود، در فیلم کمپ فضایی (۱۹۸۶) بازی کرد. کمی بعد فونیکس توانست در فیلم پدر و مادری (۱۹۸۹) به کارگردانی ران هاوارد بازی کند که فیلم نظر منتقدان را جلب کرد و توانست ۱۲۶ میلیون دلار در جهان بفروشد. فینیکس توانست اولین نامزدی خود را برای جایزه (بهترین هنرمند جوان) در این فیلم کسب کند. او به دلیل اینکه دوران کودکی خود را صرف بازیگری کرده بود، تصمیم گرفت از بازیگری دست بکشد و به همراه پدرش به مکزیک و آمریکای جنوبی سفر کند.[۸][۱۳]

در ۳۱ اکتبر سال ۱۹۹۳، سه روز پس از تولد ۱۹ سالگی واکین، برادر بزرگترش ریور فینیکس در یکی از کلاب‌های معروف هالیوود بر اثر مصرف بیش از حد هروئین و کوکایین در سن ۲۳ سالگی درگذشت. واکین و خواهرش رین که همراه ریور در کلاب بودند با ۹۱۱ تماس گرفتند تا به برادر مرده‌شان کمک کنند، اما دیگر کار از کار گذشته بود. بعد از این حادثه، تماس تلفنی واکین با ۹۱۱ بارها در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی پخش شد. به دنبال این اتفاقات خانواده او از اجتماع و مردم دوری کردند و به کشور کاستاریکا نقل مکان کردند