خب در این مقاله می خواهیم راجع به مراحل کشت برنج از برداشت تا مصرف صحبت کنیم و اتفاقاتی که برای شالی برنج (دانه های با پوسته ) پس از برداشت از زمین کشاورزی و منتقل شدن آن به کارخانه های شالیکوبی می افتد را به صورت تخصصی مورد بررسی قرار دهیم. در واقع این مطلب ادامه مقاله کشت برنج از کاشت تا برداشت می باشد.
شالی برای اینکه به مرحله مصرف و پخش عمده برنج برسد باید مراحل زیر را طی نماید. زمانی که دانه های برنج از خوشه ها توسط دستگاه های مربوطه جدا می شوند، برای طی کردن فرآیندهای تبدیل شالی به برنج سفید به کارخانه های شالیکوبی منتقل می شوند. زمانی که شالی به کارخانه ها منتقل می شود باید در اولین فرصت وارد مرحله خشک کردن شود و برای این کار از محفظه یا محیطی به نام خشک کن استفاده می شود که در زیر آن از شعله های آتش برای خشک کردن برنج به مدت زمان حداقل ۷۲ ساعت استفاده می شود.
پس از خشک شدن شالی ها به مرحله الک زدن آنها می رسیم که در این مرحله به وسیله دستگاه الک زن تمامی گرد و خاک و ساقه های خرد شده برنج که همیشه همراه شالی ها هستند ، الک یا جداسازی می شوند و بعد از الکل زدن با شالی های کاملاً یکدست روبرو خواهیم بود.
پس از الک زدن شالی ها نوبت سنگ گیری آنها می رسد که توسط دستگاه سنگ ریزه گیر تمامی سنگ ریزه هایی که از زمین کشاورزی به شالی ها چسبیدند ، از آنها جدا می شود .
بعد از مرحله سنگ ریزه گیری با شالی های کاملاً تمیز و یکدست و فاقد هرگونه ضایعات روبهرو خواهیم بود که برای مرحله بعدی یعنی پوست گیری وارد دستگاه پوست گیر می شوند.
در مرحله پوست گیری همانطور که از اسمش پیداست پوسته های خارجی(شلتوک) برنج گرفته می شود و به عبارتی دیگر مرحله تبدیل شالی به برنج قهوه ای می باشد.
پس از پوست گیری، برنج قهوه ای وارد مرحله سفید کردن می شود در این مرحله با برداشت یک لایه از برنج قهوه ای به برنج سفید می رسیم، قابل ذکر است ان لایه ای که از برنج قهوهای برداشته میشود سبوس برنج نام دارد.
پس از مرحله سفید کردن، مجدد برنجها وارد دستگاه الک زن می شوند تا برنج هایی که در فرآیندهای فوق دچار آسیب و شکستگی شدند و به عبارتی تبدیل به نیم دانه درشت، متوسط و ریز شدند را از برنج های دانه کامل کاملاً تمایز دهد.
پس از الک زدن برنج سفید نوبت به بسته بندی می رسد. در این مرحله معمولاً برنج ها در کیسههای ده، بیست و پنجاه کیلویی بسته بندی می شوند و با توجه به اینکه در این مرحله رطوبت برنج در کمترین مقدار خود قرار دارد بایست حدوداً به مدت دو ماه در جای خشک و خنک و بدور از نور آفتاب و وزش باد نگهداری شود تا رطوبت از دست رفته خود را به دست آورد.
مرطوب بودن برنج در ری کشیدن و پخت بهتر آن تاثیر بسزایی دارد.
پس از گذشت مدت زمان فوق (دو ماه) در مرحله آخر برنج وارد دستگاه سورتینگ می شود. این عمل برای بالا بردن کیفیت و یکدست شدن برنج ها مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین ، برنج را عاری از برنجهای شکسته، سنگ ریزه و ضایعات می کند.
در نهایت، مجدد بسته بندی انجام می شود و رسیدن به این مرحله به این معناست که برنج آماده برای مصرف می باشد.