در اقتصاد هرکشوری یک از عواملی که در چرخه اقتصاد و تجارت بسیار اهمیت دارند بازار های پولی و مالی آن هستند.
گردانندگان اصلی این بازار ها عموما افرادی از سطح جامعه هستند خواهان این هستند که پول مازار خود سرمایه گذاری کرده و کسب عایدی کنند. از سوی دیگر اما شرکت ها و موسساتی که نیاز به تامین مالی دارند تا تجارت خود را گسترش دهند به این بازار ها وارد شده و منابع مورد نیاز خود را تامین میکنند، که این چرخه و فرآیند برای هر دو طرف با ارزش بوده و منافع آن ها را پوشش می دهد و از طرفی نیز اقتصادی پویا را برای آن کشور رقم خواهد زد. بازار های آمریکا و در سال های اخیر چین و یا سنگاپور نمونه هایی هستند که می توان گفت توسعه این کشور ها به واسطه بازار ها رقم خورده است.
به عبارت ساده بازارهای مالی، بازارهایی هستند که افراد و سازمان هایی که دارای وجوه مازاد می باشند، وجوه خود را به افراد و سازمان هایی که می خواهند وام بگیرند، قرض می دهند.
نمودار زیر این فرآیند را نشان می دهد:
کسانی که پس انداز کرده اند پول های خود را در قالب وام اعطا می کنند، “پس انداز کننده یا وام دهنده” در سمت چپ هستند و کسانی که برای تأمین هزینه های خود باید وام بگیرند، ” وام گیرنده” در سمت راست هستند.
وام دهندگان اصلی خانوارها و همچنین موسسات خارج از کشور و دولت های آنها هستند که در بعضی مواقع و زمانی که با بودجه مازاد روبه رو می شوند آنها را به صورت سرمایه گذاری در اختیار دیگران قرار می دهند.
همچنین مهمترین وام گیرندگان نیز شرکتها و دولتها هستند، اگرچه افراد برای تأمین مالی خرید کالاهای با دوام یا خانه ها نیز وام می گیرند. ولی نمودار فوق نشان می دهد که در مواقعی این بودجه از طریق وام دهندگان دیگر تامین می شود.
اولین راه، مسیر مستقیم مالی در پایین نمودار است، زمانی که وام گیرندگان با فروش اوراق بهادار (که به آنها ابزار مالی نیز گفته می شود) وام هایی را مستقیماً از وام دهندگان در بازارهای مالی قرض می گیرند، که این مطالبات در مورد درآمد یا دارایی های آینده وام گیرندگان است.
اوراق بهادار دارایی برای خریدار است اما بدهی فروشنده است. به عنوان مثال، اگر شرکت هواپیمایی ایران ایر برای پرداخت هزینه هواپیمای جدید نیاز به وام داشته باشد، ممکن است با فروش اوراق قرضه پس انداز، وثیقه ای که از پرداخت پس انداز برای مدت زمان مشخصی وعده می دهد، وجوه را از یک سرمایه گذار تامین کند.
هدایت بودجه از پس اندازکنندگان به مصرف کنندگان یک کار اساسی برای اقتصاد است زیرا افرادی که پس انداز می کنند اغلب همان افرادی نیستند که فرصت های سرمایه گذاری سودآوری در دسترسشان است، این یعنی کارآفرینان بدون بازارهای مالی، امکان انتقال وجوه از شخصی که دارای وجوه مازاد و بدون فرصت سرمایه گذاری است به شخصی که فرصت سرمایه گذاری دارد اما فاقد وجوه است را دارا نمی باشند. آنها قادر به معامله نخواهند بود و در نتیجه وضعیت هر دو بدتر خواهد بود. بنابراین بازارهای مالی برای ارتقا بهره وری اقتصادی ضروری هستند.
بازارهای مالی را می توان از چند طریق طبقه بندی کرد. ما به ترتیب طبقه بندی های اصلی را در زیر بررسی خواهیم کرد.
• بازارهای سرمایه و پول
• بازارهای ابتدایی و ثانویه
• بازارهای صرافی و خارج از بورس
بازار های سرمایه و پولی
بازارهای سرمایه بازارهایی برای سرمایه گذاری میان مدت و بلند مدت هستند و بازارهای پولی بازارهایی برای سرمایه گذاری کوتاه مدت هستند.
به سرمایه گذاری هایی که زیر یکسال است سرمایه گذاری کوتاه مدت، بین یک تا پنج سال میان مدت و سرمایه گذاری های بالای پنج سال را بلند مدت می گویند.
-تجارت ابزارهای مالی کوتاه مدت
– وام های کوتاه مدت و استقراض
بازارهای پولی توسط بانک ها و سایر موسسات مالی اداره می شوند. اگرچه این بازار ها عمدتاً شامل استقراض و وام توسط بانک ها است، اما برخی از شرکت های بزرگ و همچنین دولت در عملیات بازار پولی نقش دارند. بازار اصلی به عنوان بازار رسمی، بازارهای دیگر به عنوان بازارهای موازی یا عمده فروشی شناخته می شوند.
بازار اولیه: بازار سرمایه که اوراق بهادار جدید در آن منتشر می شود و به سرمایه گذاران فروخته می شود .
بازار بین بانکی: بانک ها به صورت کوتاه مدت به یکدیگر وام می دهند .
بازار ارز یورو: بانک ها به ارزهای خارجی وام می دهند و به همان ارز خارجی نیز سپرده گذاری انجام می دهند.
گواهی بازار سپرده : بازار تجارت در گواهی های سپرده (ابزارهای قابل معامله برای تأیید سپرده ها)
بازار اختیارات محلی: مقامات محلی با صدور و فروش ابزارهای بدهی کوتاه مدت وام های کوتاه مدت ارائه می دهند و سپرده نیز دریافت می کنند.
بازار معامله بین شرکت ها: قرض دادن مستقیم بین دپارتمان های خزانه داری شرکت های بزرگ بدون کاغذ بازی های اضافی می باشد.
یک بازار سهام به عنوان یک بازار اصلی برای جذب سرمایه، و به عنوان یک بازار ثانویه برای تجارت اوراق بهادار موجود عمل می کند.
اوراق بهادار ابزار مالی قابل معامله هستند که می توانند به شکل حقوق صاحبان سهام (مانند سهام)، بدهی (مانند اوراق قرضه و اسکناس های وام) یا مشتقات آن ها باشند.
بازارهای سرمایه بازارهایی برای تجارت در امور مالی بلند مدت مانند ابزارهای مالی، سهام و اوراق قرضه شرکتی می باشند.
(الف) ممکن است سرمایه خود را افزایش دهند. بیشتر موضوعات جدید مربوط به افزایش سهام به صورت سهام عادی است. بنگاه هایی که سرمایه عادی منتشر می کنند از سرمایه گذاران دعوت می کنند که در این مشاغل سهمی خریداری کنند یا سهام فعلی و موجود خود را افزایش دهند.
(ب) آنها ممکن است اوراق بدهی منتشر کنند. اوراق بدهی بلند مدت ممکن است به صورت وام، اوراق قرضه شرکتی، یا اوراق قرضه قابل تبدیل باشند.
در خاتمه می توان گفت که بازار ها در بسیاری از کشور های جهان امن ترین راه برای سرمایه گذاری هستند و مردم پس از انداز ها و پول های مازاد خود را در این بازار ها سرمایه گذاری میکنند و به نوعی چرخ صنعت و اقتصاد کشور به دست خود مردم چرخانیده می شود. ما در این مقاله سعی کردیم تا به طور کلی شما را با بازار ها و انواع آن آشنا کنیم. امیدوارم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. لطفا در صورت سوال و یا نیاز به هر گونه مشاوره در زمینه مالی و حسابداری، مالیاتی یا بیمه ای به سایت و یا اینستاگرام ما به آدرس HESABGOO مراجعه فرمایید.
در صورت نیاز به هرگونه خدمات مشاوره مالیاتی، مشاوره بیمه تامین اجتماعی و انجام خدمات از قبیل تهیه صورت های مالی و پیاده سازی سیستم و کنترل و راهبری و اجرای آن با همکاران ما در تیم حسابداری حسابگو تماس بگیرید و اطمینان داشته باشید که بهترین خدمات در انتظار شماست.
