در بسیاری از جوامع توسعه یافته و در حال توسعه مالیات بخش بسیار بزرگ از اقتصاد آن ها را تشکیل می دهد و عمدتا منابع لازم جهت امور کشور از این محل تامین میگردد. افراد جامعه خود را موظف می دانند تا مالیات خود را به طور دقیق و مرتب پرداخت کرده تا خدمات بهتری از دولت دریافت کنند. در کشور ما نیز قوانین مالیاتی متعددی وجود دارد که افراد را ملزم به پرداخت مالیات از محل درآمد خود می کند. یکی از انواع مالیات که کا در این مقاله به طور خاص به آن می پردازیم مالیات حقوق است که از افرادی که در شرکت ها و به طور کل حقوق بگیر هستند اخذ می شود.
کلیه افراد به هر نحوی اگر در محلی شاغل بوده و بابت آن حقوق دریافت می کنند و حق بیمه آن ها به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می شود می بایست درصدی از حقوق و مزایای دریافتی خود را تحت عنوان مالیات حقوق به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. در خصوص درصد و میزان پرداختی افراد قابل ذکر است با توجه به اینکه میزان حقوق پرداختی توسط وزارت رفاه به صورت سالانه تغییر میکند, میزان مالیاتی پرداختی نیز بر این اساس به صورت سالانه و طی جداولی که توسط سازمان امور مالیاتی به افراد و کارفرما ها ابلاغ می شود تعیین می گردد که بدین صورت کارفرمایان موظف هستند که به صورت ماهیانه و طبق مندرجات بخشنامه مالیات حقوق، این مبلغ را محاسبه و از حقوق افراد کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نمایند.
بر اساس ماده ۸۲ قانون مالیاتهای مستقیم، درآمدهایی مشمول مالیات حقوق میشوند که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگری (می‌تواند حقیقی یا حقوقی باشد) و به ازا واگذاری نیروی کاری خود جهت اشتغال در ایران (طبق مدت زمان یا کار انجام شده) به صورت نقد و یا غیر نقدی کسب درآمد کند. این ماده قانونی بر اساس اصلاحات سال ۱۳۹۴ اعلام شده است.
سقف معافیت مالیات حقوق در اعلام شده در سال 1399 به میزان 30 میلیون ریال می باشد. این بدین معنی است که افرادی که حقوق و مزایای ماهانه آن ها از این رقم تجاوز نمیکند از پرداخت مالیات معاف هستند و افراد با حقوق بیشتر از این مبلغ طی ضرایب مشخص که در بخشنامه ذکر شده است ملزم به پرداخت مالیات می باشند.
پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلف هستند اقداماتی به شرح ذیل انجام دهند:
1-. مالیات متعلق را طبق مقررات بند الف تبصره )6 )قانون بودجه سال 1396 محاسبه و کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن به حوزه مالیاتی مربوطه ، پرداخت و در ماه های بعد فقط تغییرات را صورت دهند.
پرداخت کنندگان حقوق مکلفند با مراجعه به سامانه عملیات الکترونیکی مودیان مالیاتی به نشانی ir.gov.tax.www از طریق لینک فهرست مالیات حقوق الکترونیکی، نرم افزار تهیه لیست الکترونیکی مالیات بر درآمد حقوق را دریافت و به صورت ماهانه فهرست حقوق پرداختی به کارکنان را بصورت الکترونیکی ارسال نمایند.
2 – کارفرمایان برای پرداخت هایی که به اشخاص حقیقی غیر از کارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نمی باشند ( مانند حق المشاوره، حق التدریس، حق پژوهش و….) انجام میدهند، نیز موظفند در موقع پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلقه را کسر و تا پایان ماه بعد با اعلام مشخصات دریافت کنندگان حقوق مطابق فرم اعلام شده سازمان امور مالیاتی کشور به اداره امورمالیاتی مربوطه پرداخت کنند.
برخی درآمدهای حقوق که از پرداخت مالیات معاف هستند عبارتند:
1- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران از محل کمکهای بلا عوض فنی و اقتصادی و علمی و فرهنگی کشور خارجی و یا مؤسسات بین المـللی بـه ایران اعزام میشوند نسبت به حقوق دریافتی آنان از دولت یـا مـؤسـسـات بین المللی مذکور
2- حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخـریـد خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقـوق ایام مـرخصـی استفاده نشده
3- هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مربوط به شغل.
4- مسکن واگذار شده در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانـه هـای ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگـران قرار میگیرد.
5- وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
6- عیدی سالیانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیـاتـی حقوق موضوا ماده )44 )قانون مالیاتهای مستقیم.
7- خانه های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین نامه های خاص در اختـیـار مأموران کشوری گذارده میشود.
8- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکـفـل آنـهـا مستقیماً یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثـبـتـه پرداخت کند.
9- مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت مالیاتی حقوق موضوا ماده )44 )قانون مالیاتهای مستقیم.
10- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسالمی ایران اعم از نـاـامـی و انتاامی، مشموالن قانون استخدامی وزارت اطالعات، جانبازان انقالب اسالمی و جنگ تحمیلی و آزادگان.
11- پنجاه درصد ) 55 ) %مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته طبق فهرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
12- حقوق پرداختی به کارکنان دارای مجوز اشتغال به کار در مناطق آزاد تجـاری – صنعتی، بابت اشتغال در محدوده جغرافیایی این مناطق ) در صورتیکه کارفرمـا دارای مجوز فعالیت در مناطق مذکور باشد.
13- حقوق پرداختی به کارگران ایرانی اعزامـی بـه خـارج از کشـور جهت قراردادهای صدور خدمات فنی به خارج از کشور به شرط داشتن گواهینامه شــغلـی از وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی.
لازم به توضیح است که در قانون جرایمی نیز برای عدم انجام تعهدات در نظر گرفته شده است. در صورت عدم ارسال به موقع لیست مالیات به سازمان امور مالیاتی معادل 2 درصد حقوق پرداختی و در صورتی که مالیات متعلقه پرداخت نشود و یا کمتر پرداخت شود معادل 10 درصد مالیات پرداخت نشده و بعد از آن 2.5 درصد ماهیانه می باشد.
همچنین اضافه پرداختی بابت مالیات بردرآمد حقوق طبـق مـقـررات قـانـون مالیات های مستقیم مسترد خواهد شد. مشروط بر این که بعد از انقضای تیرماه سـال بعد تا آخر آن سال با درخواست کتبی حقوق بگیر از اداره امور مالیاتی مـحـل سکونت، مورد مطالبه قرار گیرد. اداره امور مالیاتی مذکور موظف است ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم درخـواسـت، رسیدگی های لازم را معمول و درصورت احراز اضافه پرداختی و نداشتن بدهـی قطعی دیگر درآن اداره امور مالیاتی نسبت به استرداد اضافه پرداختی از مـحـل وصولی های جاری اقدام کند. در صورتی که درخواست کننده بدهی قـطـعی مالیاتی داشته باشد اضافه پرداختی به حساب بدهی مزبور مناور و مـازاد بـرآن مسترد خواهد شد.
در خاتمه می توان گفت برای عمران و آبادی یک کشور مهمترین بخش برای تامین منابع، مالیات دریافتی از افراد می باشد,که این موضوع در بسیاری از کشورهای پیشرو عامل اصلی رشد و توسعه بوده است اما در کشور ما چندان توجهی به این بخش نشده و افراد جامعه بیشتر به دنبال فرار از پراخت مالیات می باشند تا اینکه آن را پرداخت کنند.ما در این مقاله سعی کردیم تا به طور کلی شما را با مفهوم مالیات بر حقوق آشنا کنیم. امیدوارم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. لطفا در صورت سوال و یا نیاز به هر گونه مشاوره در زمینه مالی و حسابداری, مالیاتی یا بیمه ای به سایت و یا اینستاگرام ما به آدرس HESABGOO مراجعه فرمایید.
در صورت نیاز به هرگونه خدمات مشاوره مالیاتی، مشاوره بیمه تامین اجتماعی و انجام خدمات از قبیل تهیه صورت های مالی و پیاده سازی سیستم و کنترل و راهبری و اجرای آن با همکاران ما در تیم حسابداری حسابگو تماس بگیرید و اطمینان داشته باشید که بهترین خدمات در انتظار شماست.
