یکی از مهمترین و پر رونق ترین بخش های اقتصادی کشور ما در طول دوره های مختلف، مربوط به صنعت ساختمان می باشد. در این صنعت به دلیل اینکه انواع خدمات و تولیدات صنعتی و غیر صنعتی باید به کار گرفته شود، نیروی کار زیادی در یک مجموعه ساختمانی به شکل مستقیم و غیر مستقیم به کار گرفته می شوند. یکی از این زیر شاخه ها، مربوط به حرفه فروش و تهیه تاسیسات ساختمان می باشد. برای اینکه در حین انجام کار دچار سردرگمی نشوید، بد نیست از قبل اقدام به تهیه لیست تاسیسات ساختمانی کرده باشید.
به طور کلی تاسیسات ساختمانی به اجزای مهم هر ساختمان گفته می شود که می تواند مربوط به قسمت های مختلف ساختمان مانند بخش های حرارتی، بهداشتی، سیستم برق، و مواردی از این دست، باشد.
ما می خواهیم در این مقاله به بررسی انواع این تاسیسات و تهیه لیست تاسیسات ساختمانی بپردازیم.
وقتی شما شروع به ساختمان سازی می کنید باید 3 مرحله را تا انتهای کار در نظر بگیرید.
مراحل : سفت کاری، نازک کاری، تاسیسات
تاسیسات آخرین مرحله از مراحل ساخت یک ساختمان است. و هر کدام از اجزای تاسیسات، برای ایجاد آرامش و زندگی بهتر در آن ساختمان به کار گرفته می شوند.
در لیست تاسیسات ساختمانی که باید تهیه شود، دو نوع از تاسیسات را باید در نظر بگیرید:
. تاسیسات مکانیکی
. تاسیسات الکترونیکی
تاسیسات مکانیکی، مهمترین بخش یک ساختمان به حساب می آیند و به طور کلی شامل مواردی هستند که اهالی ساختمان هر روز با آنها سروکار خواهند داشت. به عبارتی اگر این تاسیسات دچار مشکل شوند، کل زندگی ساکنین مختل خواهد شد. تاسیسات مکانیکی خود به 2 زیر دسته تقسیم می شوند. شامل:
. تاسیسات مکانیکی صنعتی ( مانند سیستم آب و فاضلاب ساختمان، تصفیه آب، انتقال انرژی، و…)
. تاسیسات مکانیکی ساختمان( مانند بخش های بهداشتی، سیستم تهویه و…)
اگر بخواهیم لیست تاسیسات ساختمانی در بخش مکانیکی را نام ببریم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
. سیستم هایی که مربوط به سرمایش و گرمایش ساختمان هستند.(اعم از شوفاژخانه ها یا پکیج ها، سیستم های حرارت از کف و …)
. سیستم مربوط به تهویه
. سیستم مربوط به آب و فاضلاب ساختمان
. آسانسور و سیستم جابه‌جایی در داخل ساختمان
. سیستم های اطفاء حریق و ایمنی ساختمان
. گاز رسانی به ساختمان
. تاسیسات مربوط به استخر و سونا و جکوزی
. تاسیسات خاص مربوط به بیمارستانها
. طراحی سیستم های مربوط به بخش فضای سبز و آب نما و …
تاسیسات الکترونیکی مربوط به موارد برق کشی ساختمان در بخش های مختلف و به اشکال مختلف می باشد. شامل:
. سیستم برق( مانند منبع تغذیه و توزیع برق؛ سیستم مخابرات، سیستم امنیتی ساختمان، روشنایی های هر واحد و راهروهای داخلی، سیستم های هشداردهنده)
. سیستم الکترونیکی( مانند نوع چراغ و روشنایی ساختمان؛ هوشمند بودن یا نبودن روشنایی ساختمان، اجرای سیستم آنتن مرکزی و شبکه، اجرای سیستم دوربین مدار بسته و دزدگیر، اجرای سیستم برق گیر در برجها و ساختمانهای بلند)
برای اجرای تاسیسات برقی ساختمان نیاز به مجوز انشعاب برق از اداره برق می باشد. به این ترتیب می توانید برق مورد نیاز برای روشنایی ساختمان و اجرای هر گونه سیستمی که به نوعی به انرژی الکتریسیته وابسته است را تامین کنید.
به غیر از انتخاب و تهیه لیست تاسیسات ساختمانی در بخش الکترونیکی، نحوه اجرای این بخش هم اهمیت بسیار بالایی دارد و باید به بهترین شکل مسائل ایمنی رعایت شود. به همین دلیل اجرای سیستم الکترونیکی ساختمان را باید به مهندسین برق سپرد.
برای تهیه لیستی جامع و کامل از تاسیسات مورد نیاز، نگران نباشید.
به طور کلی، تهیه لیست تاسیسات ساختمانی را معمولا شرکت های ساختمانی بر عهده می گیرند. زیرا محاسبه دقیق و اجرای این تاسیسات باید زیر نظر کارشناسان و مهندسین اتفاق بیفتد. هر چه قدر در اجرا و انتخاب نوع این تاسیسات؛ دقت بیشتری صورت بگیرد، عمر این تاسیسات هم بیشتر خواهد بود و در نتیجه آن عمر مفید ساختمان هم افزایش پیدا خواهد کرد.
اجرای همه تاسیسات در یک ساختمان را می توانیم به 4 دسته ساده( لوله کشی آب، گاز، برق، فاضلاب) تقسیم کنیم. به این ترتیب و با کمک این ساده سازی، می توانیم بقیه اجزا را به راحتی، به خاطر بسپاریم.
انتخاب و نوع تاسیسات براساس معیارها و فاکتورهای گوناگونی صورت می گیرد مانند:
. نوع معماری و نقشه ساختمان
. شرایط اقلیمی محلی که ساختمان در آن ساخته شده است
. نوع مصالح مورد استفاده و نحوه به کارگیری آنها
این عوامل می توانند در کنار یکدیگر سبب شوند که بهترین نوع تاسیسات در نهایت انتخاب شده و اجرا شوند.
اجرا و انتخاب صحیح تاسیسات می تواند منجر به افزایش عمر ساختمان شده و می تواند ضمانتی برای حفظ جان و مال ساکنین ساختمان باشد. همچنین اگر کیفیت تاسیسات ساختمانی بالا باشد، نیازی به بازسازی‌های
زیاد و پرهزینه برای ساختمان وجود نخواهد داشت. به همین دلیل است که اگر برای این بخش از ساختمان سازی، هزینه بالایی در نظر گرفته شود، غیر منطقی نیست.
نکته جالب و حائز اهمیت در این میان اینکه، تاسیسات ساختمانی هم مانند همه زمینه های دیگر، دستخوش تغییراتی در جهت هوشمند شدن کرده اند و امروز شاهد وجود تکنولوژی های پیشرفته در تاسیسات برق، حرارتی و برودتی، سیستم فاضلاب و بهداشت و …هستیم. وجود تکنولوژی در تاسیسات، معمولا سبب کاهش مصرف انرژی می شود و این امر به نوبه خود یعنی کاهش هزینه ها و صرفه جویی معقولانه!
معمولا قبل از اجرای هرگونه سیستم تاسیساتی در داخل ساختمان، آن را در نقشه ساختمان می گنجانند. تا اجرای آن سریعتر و بی نقص تر اتفاق بیفتد.
به همین دلیل حتما باید به جزئیات نقشه توجه زیادی شود.
– از مهندسین و سرپرست های کارگاه و مدیر پروژه در نقشه خوانی ها استفاده کنید و مشورت بگیرید.
– مواردی که قابل ارزیابی نیستند و یا مخدوش هستند را در نقشه مشخص کنید و تکلیف آنها را قبل از اجرا معین نمایید.
– از مصالح و موارد و اجناس مرغوب استفاده نمایید. ( دارای استاندارد و گواهی های معتبر باشند)
– سعی کنید تا حد امکان از تاسیسات هوشمند استفاده کنید. چون به مراتب مفیدتر و در طولانی مدت مقرون به صرفه تر از تاسیسات سنتی عمل خواهند کرد.
– بعد از اجرای هر سیستم تاسیساتی به طور آزمایشی آنها را امتحان کنید تا عیب و نقص خود را نشان دهد.
– نگهداری و مراقبت از تاسیسات هم اهمیت زیادی دارد. یعنی فقط نباید به مرغوبیت تاسیسات در زمان اجرا توجه کرد، بلکه هر نوع سیستمی برای انکه بتواند به نحو احسن به کار خود ادامه دهد، حتما نیاز به مراقبت و سرویس خواهد داشت.
