اسید هیومیک یک ناجی است؛ ماده‌ای است که با کاهش کشش سطحی آب، نفوذ رطوبت و مواد محلول را در خاک افزایش داده، از هدر رفت آن جلوگیری نموده و از طرفی موجب احیاء و ترمیم خاک می‌گردد.
اما این ماده چیست؟
بخش بزرگی از ماده آلی خاک را ، اسید فولویک و هیومین‌ها تشکیل می‌دهند. این مواد در تماس با ذرات خاک پایداری طولانی پیدا کرده و ماده آلی بسیار پیچیده‌ای تشکیل می‌دهند که به خاک رنگ قهوه‌ای می‌دهد. آن دسته از مواد تهویه کننده‌ی خاک که تحت عنوان اسیدهای هیومیک معروفند، عمدتاً عصاره‌ی غلیظ شده‌ای از هیومیک و فولویک اسید هستند که از یک نوع زغال سنگ کاملاً اکسید نشده و سنگ نشده به نام لئوناردیت به دست می‌آیند. این مواد کود محسوب نمی‌شوند بلکه مکملی برای تغذیه گیاهان هستند که به دلیل ساختمان شیمیایی منحصر به فرد خود به جذب کودها، انتقال بهتر آنها در داخل گیاه و مصرف مواد غذایی جذب شده، کمک فراوان می‌کنند. مولکول مواد هیومیکی، بسیار بزرگ بوده و از ماکرو مولکول‌های آلی محسوب می‌شوند. این مولکول‌ها بسیار متنوع هستند و اندازه‌های آنان نیز متفاوت است، اما از نظر نحوه‌ی اثر، تقریباً به یکدیگر شبیه بوده و از این رو همگی آنان را در زمره‌ی اسیدهای هیومیک، دسته بندی می‌کنند.
محصولات اسید هیومیک از کجا می‌آیند؟
محصولات اسید هیومیک از منابع بسیار متنوعی تهیه می‌شوند. غنی‌ترین محصولات از ذخایر باستانی حاصل می‌شود که در هنگام مرگ گیاهان و حیوانات در محیط‌های تالاب به وجود آمده‌اند. با گذشت زمان، این بسترهای عظیم از مواد در حال پوسیدگی توسط سازندهای شن و سنگ پوشانده شد و آنها را به رسوبات غنی‌تر تبدیل کرد. سپس برخی از رسوبات بالا رفتند و اکسیژن دوباره به مواد وارد شد که به شکل قابل توجهی به تشکیل اسیدهای هیومیک کمک می‌کند. این ذخایر برافراشته در نزدیکی سطح استخراج می‌شوند و اغلب به آنها “لیگنیت” یا “لئوناردیت” می‌گویند. امروزه بیشتر محصولات اسید هیومیک از اینجا می‌آیند.
چرا باید اسید هیومیک را به خاک خود اضافه کنم؟
متأسفانه، بسیاری از فعالیت‌های انسانی باعث تخریب و آلودگی خاک‌ها شده و اکوسیستم خاک (مواد آلی) را کاهش داده و برخی از خاک‌ها را برای محیط زیست و سلامت انسان مضر می‌سازد. فرسایش یکی از بزرگترین دلایل تخریب خاک است، زیرا خاک سطحی ضروری با سرعتی بسیار بیشتر از جایگزینی آن از بین می‌رود. استفاده مداوم از کودهای معدنی، همراه با شخم سالانه، می‌تواند محتوای هوموس خاک را کاهش دهد. برای احیای خاک، مواد آلی باید جایگزین شوند. و هوموس فرسوده شده باید از منبع خارجی جایگزین شود، زیرا سال‌ها طول می‌کشد تا به طور طبیعی رشد کند. بدون مقدار سالم هوموس، فعالیت بیولوژیکی خاک و گیاهان وابسته به آن به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. خاک‌های سالم دارای مواد آلی در محدوده ۶-۲ درصد می‌باشند. اما بسیاری از محیط‌های کشاورزی از خاک با سطوح بسیار پایین‌تر مواد آلی استفاده می‌کنند.
انواع هیومیک اسید
هیومیک در بازار به دو صورت گرانوله (پودری) و مایع موجود هستند که استفاده از نوع مایع آن علاوه بر راحتی استفاده، از کیفیت بالاتری نیز برخوردار است.
تاثیرات مهم هیومیک اسید بر کشاورزی
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، هیومیک برای کشاورزی یک قهرمان است و تاثیرات شگرفی بر بهبود شرایط خاک، گیاه و محصول نهایی دارد.
هیومیک اسید و ریشه زایی
هیومیک اسید با بهبود و ترمیم ساختار خاک و بستر کشت شرایط مساعدی برای رشد ریشه ایجاد می‌کند و با افزایش قدرت نفوذ پذیری ریشه در خاک موجب دسترسی و جذب بهتر ریشه به مواد آلی و غذایی می‌گردد.
تاثیرات هیومیک اسید در ریشه‌زایی به حدیست که بعضاً به چندین برابر شدن حجم ریشه می‌انجامد.
هیومیک اسید و افزایش مقاومت گیاه
هیومیک اسید موجب تکثیر موجودات ذره بینی مفید خاک می‌گردد. این موجودات فرصت رشد را از میکروارگانسیم‌های بیماری‌زا می‌گیرند. از طرف دیگر به کمک الکالوئیدها و آنتی بیوتیک‌هایی که ترشح می‌کنند باعث از بین رفتن عوامل بیماری‌زا می‌شوند.
هیومیک اسید و کیفیت محصول
اکسیدها، کربنات‌ها، سولفیدها و بیشتر مواد معدنی برای گیاهان قابل جذب نیستند. از طرف دیگر مواد غذایی بسیار هستند که قابلیت جذب پایینی دارند. هیومیک با افزایش انحلال این مواد در خاک به جذب این مواد از طریق ریشه کمک می‌کند. همچنین با استفاده از ذخایری که در خود دارد، این مواد را در هنگام نیاز به گیاه انتقال می‌دهد. از طریق دیگر با افزایش سرعت شیره سلولی موجب انتقال سریع‌تر مواد غذایی به اندام سبز و ایجاد یک جهش فتوسنتزی می‌گردد که این امر باعث بهبود کیفیت محصول کشاورزی می‌گردد.
مزایای استفاده از هیومیک اسید
از مزایای مصرف اسیدهای هیومیک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
فضای بین ذرات رس را بیشتر نموده، بافت خاک های سنگین و فشرده را سبک می‌کند. اسیدهای هیومیک در خاک‌های سبک روی دانه‌های خاک قرار گرفته، ظرفیت تبادل کاتیونی را افزایش می‌دهد و از اتلاف مواد غذائی می‌کاهد.
اسید با پوشش دادن ذرات خاک میزان نگهداری آب را در خاک افزایش می‌دهند. عناصر فلزی خاک را کلات کرده، به شکل قابل جذب در اختیار گیاه قرار می‌دهد. در هنگام محلول‌پاشی و نیز در زمان استفاده پای ریشه نفوذپذیری سلول‌های گیاهان را بیشتر کرده، در نتیجه به انتقال مواد غذایی از خاک به گیاه کمک، سرعت و درصد جوانه‌زنی را بیشتر می‌کنند. جمعیت موجودات ذره‌بینی مفید خاک را افزایش می‌دهد.
شما می‌توانید از طریق سایت مزرعه زمرد نهاده‌های کورد نیاز کشاورزی و گلخانه را تهیه نمایید.
