غازها دارای چندین نژاد مختلف بوده که برخی از آنها تخمگذاری بالایی دارند و برخی دیگر نیز برای تولید گوشت غاز مناسب هستند. باید بدانید که غازهای محلی تخمگذاری بسیار پایینی داشته و معمولا در سال کمتر از 20 عدد تخم میگذارند. همچنین سرعت رشد غازهای محلی و بومی پایین است و به همین دلیل پرورش آنها برای کسب درامد و شروع یک فعالیت حرفه ای توجیه اقتصادی ندارد.
واریته های مختلفی از این نژاد در چین وجود دارد. قوغاز چینی تقریبا در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی پرورش داده میشود. بر روی منقار و پیشانی این نژاد یک برجستگی بزرگ وجود دارد. این گونه ها بیشتر در رنگ های سفید و قهوه ای وجود داشته ولی سویه سفید رنگ غاز چینی رایج تر از دیگر رنگ ها می باشد. در سویه سفید رنگ غاز چینی، منقار و ساق پای پرنده به رنگ زرد است ولی در سویه قهوه ای رنگ منقار و برامدگی بالای آن به رنگ سیاه و یا سبز تیره می باشد.
وزن جنس نر غاز چینی 5 کیلوگرم بوده و جنس ماده آن 4 کیلوگرم وزن دارد. میانگین تولید تخم این نژاد 60 عدد در سال بوده ولی با رعایت اصول پرورش تا 100 عدد تخم نیز میگذارد. همچنین در سال های دوم تعداد تخمگذاری این نژاد بیشتر میباشد. غاز چینی در مقایسه با دیگر قوغازها مثل نژاد آفریقایی و اکراینی محبوبیت کمتری دارد ولی این گونه ها برای تولید هیبریدهای گوشتی بعنوان نژاد خالص استفاده میشود.
غاز آفریقایی گونه ای دیگر از قوغازهای سنگین وزن بوده که در مقایسه با نژاد چینی وزن سنگین تر، بدنی کشیده تر و گردنی کلفت و قوی تری دارد. این گونه نیز یک برجستگی شبیه به دکمه بر بالای منقار خود حمل میکند. نکته جالب اینکه برجستگی منقار قوغاز آفریقایی تحت شرایط محیطی یا در اثر بیماری تغییر رنگ میدهد. غاز آفریقایی از ترکیب نژاد خانگی با غاز قونمای وحشی حاصل شده است به همین دلیل به آنها قوغاز گفته میشود. برخلاف نام این نژاد، منشأ اصلی پیدایش آنها چین گزارش شده است. این گونه ها خلق و خوی آرامی دارند
در مقایسه با نژاد چینی، نژاد آفریقایی تخمگذاری کمتری دارد به طوریکه در سال بین 30 الی 40 عدد تخم میگذارد. غاز آفریقایی در 3 نوع رنگ سفید ، خاکستری و بوف وجود دارد. نوع سفید و قهوه ای این غاز بسیار رایج بوده ولی تفاوت هایی بین این دو رنگ قوغاز آفریقایی وجود دارد. بعنوان مثال واریته های خاکستری رنگ قوغاز افریقایی دارای منقار سیاه رنگ بوده و رنگ پرهای آنها از قهوه ای روشن تا تیره می باشد. اما در واریته های سفید رنگ، پرها کاملا به رنگ سفید و منقار و برجستگی آن به رنگ نارنجی است.
این نژاد در سال اول بین 70 الی 100 عدد تخم میگذارد و یکی از بهترین نژاد برای پرورش در ایران می باشد. غاز اکراینی هم برای تولید جوجه غاز و هم برای تولید تخم نطفه دار یک نژاد عالی بوده و پرورش آن سودآوری بالایی دارد. به همین دلیل بیشتر افراد با خرید دستگاه جوجه کشی خانگی یا صنعتی به تکثیر این نوع پرندگان می پردازند و جوجه آن را به فروش می رسانند. به این نژاد، نیز قوغاز هم گفته میشود. آنها یک و نیم برابر غازهای محلی وزن بیشتری داشته و در برابر بیماری و شرایط آب و هوایی سرد و گرم تحمل بالایی دارند.
غاز امبدن دارای پرهای سفید رنگ بسیار قوی و ساق پا و منقار زرد رنگ می باشد. این نژاد بومی آلمان بوده و نام خود را از شهر اِمدن گرفته است. نژاد امدن یا امبدن یک از قدیمی ترین گونه غاز بوده و وزن بسیار سنگینی دارند.
نرها به طور متوسط 10 کیلوگرم و ماده های این غاز 9 کیلوگرم وزن داشته ولی نرها تا 12 کیلوگرم وزن و قد یک متری هم میتوانند رشد کنند. ماده غاز امبدن در سال 40 الی 60 عدد تخم میگذارد. هدف اصلی از پرورش این نژاد تولید گوشت غاز است ولی در لاین پدری برای تولید هیبریدهای گوشتی نیز نژاد غاز امدن پرورش داده میشود. این نژاد در ایران کمیاب می باشد.
غازهای سباستاپول یکی از زیباترین نژادهای غاز بوده که دارای پرهای فر بسیار نرم و انعطاف پذیر می باشد. فصل تخم گذاری آنها از ابتدای بهار تا اواخر تابستان است. این نژاد به دلیل شخصیت آرام خود نسبت به گونه های دیگر ، پرورش دهنده خوبی برای جوجه هایش می باشند
یک غاز سباستاپول با اندازه متوسط به همراه
پرهای بلند و سفید می باشد. پرهای گردن صاف و در برخی اوقات خاکستری رنگ اند. پرهای این نژاد بر روی سینه صاف و یا فر مانند هستند. چشمان آنها معمولا به رنگ آبی روشن می باشد. پاها و ساق پاهای آنها به رنگ نارنجی است. این نژاد سرهایی بزرگ و گرد دارند. پرهای این نژاد بسیار پرتراکم و تقریبا فر مانند می باشد که مانع پرواز کردن آنها می شود. همچنین غازهای سباستاپول ، وزنی به اندازه 5.5 الی 7 کیلوگرم دارند.
این غازها در سال توانایی تولید 25 الی 35 تخم را داشته و تخم این پرندگان به رنگ سفید و بزرگ می باشد. گوشت این نژاد نیز بسیار لذیذ است.
این گونه از غازها بومی فرانسه بوده و برای تولید گوشت غاز پرورش داده میشود. مخصوصا نژادهای دو رگه حاصل از غاز امبدن و تولوز رشد خوبی دارند. آنها در سال بین 20 الی 40 عدد تخم میگذارند. غاز تولوز وزن سنگین تری نسبت به دیگر نژادها دارد؛ به طوریکه ماده ها به بیش از 10 کیلو و نرها به بیش از 13 کیلوگرم هم میرسند. آنها در رنگ های خاکستری ، سفید و بوف وجود دارند.
