پیتزا دومینوز یکی از محبوبترین برندهای پیتزا در جهان است. این شرکت در سال 1960 توسط تام موناگان تاسیس شد و از آن زمان تاکنون به یکی از بزرگترین شرکتهای پیتزا در جهان تبدیل شده است. در این مقاله، به بررسی تاریخچهی پیتزا دومینوز و عوامل موفقیت این شرکت خواهیم پرداخت.
تام موناگان و برادرش جیمز، پیتزا فروشی دومینیک (Dominick’s Pizza) را با 75 دلار پیش پرداخت و، وام 500 دلاری در سال 1960 خریداری کردند.
جیمز نهایت چند ماه بعد سهام خود را در شرکت به برادرش فروخت و در سال 1961 از کار بیرون رفت و شریک دوم هم در سال 1964 او را ترک کرد.
بالا و پایینهای مالی، موناگان را به نقطه شروع برگرداند؛ ولی او عزم کرده بود که به کار خود ادامه دهد.
1965 تام موناگان، تنها مالک شرکت، نام کسب و کار خود را به (Domino's pizza Inc) تغییر داد.
تام موناگان به دنبال یک شیوه فروش منحصر به فرد میگشت، آنچه مردم واقعا میخواستند ارسال پیتزا به در خانههایشان بود و مشخص بود که دومینوز برای ارائه چنین سرویسی، میبایست سرعت عمل داشته باشد. در طول دو سال ، موناگان یک سیستم کارآمد سفارش گرفتن از مشتری و یک شیوه پخت سریع پیتزا درست کرد.
1967 او نزدیک دانشگاه میشیگان یک شعبه جدید با تعهد تحویل پیتزا در سی دقیقه، افتتاح کرد. با حضور بیست هزار دانشجوی مقیم دانشگاه، کلام دهانبهدهان آنقدر سرعت داشت که تام بتواند کار خود را گسترش بدهد و اولین نمایندگی (Franchise) خود را بفروشد.
1968 یک آتش سوزی در دفتر مرکزی، شرکت را تخریب کرد و دومینوز همراه با توسعه و گسترش کارش با مشکلات مالی بزرگی مواجه شده بود.
1970 دومینوز 42 شعبه داشت ولی 5/1 میلیون دلار بدهی و بیش از 1500 طلبکار و در ادامه آن بیش از صد دعوی حقوقی، پشت شرکت را خم کرده بود.
بااین وجود، موناگان در طول دهه هفتاد به مبارزه ادامه داد و استراتژی درازمدتش مبتنی بر آموزش فشرده کارکنان، به ثمر نشست.
1975 شرکت، درگیر یک دعوای حقوقی پنجساله با شرکت «آمستار کورپ» (Amstar Corp)، سازنده شکر دومینو بود؛ به این دلیل که آمستار از پیتزای دومینو، به اتهام استفاده غیرقانونی از علامت انحصاری شکر دومینو، شکایت کرده بود که در 1980 دادگاه فدرال به نفع پیتزای دومینو رای داد و اعلام کرد که آنها از علامت انحصاری شکر دومینو استفاده غیرقانونی نکردهاند.
با حل این مشکلات، دومینوز آزاد بود که به رشد و گسترش خود ادامه دهد. در سال 1981 موناگان از فعالیتهای شرکتش، تمرکززدایی کرد.
این تصمیم بسیار هوشمندانه، باعث افزایش سریع تعداد فروشگاههای جدید شد تا جایی که تا پایان آن سال، تعداد فروشگاههایش در سرتاسر آمریکا، در مجموع به 582 رسید.
1983 اولین فروشگاه بین المللی دومینوز در وینیپگ کانادا افتتاح شد و هزارمین فروشگاه دومینوز در ایالات متحده افتتاح شد.
در سال 1985 دومینوز 954 واحد را افتتاح کرد که در مجموع به 2841 واحد رسید و دومینوز را به سریع ترین شرکت پیتزا در کشور تبدیل کرد.
1989 پیتزا پان، اولین محصول جدید این شرکت، معرفی شد.
دومینوز 5000 امین فروشگاه خود را در ایالات متحده افتتاح کرد.
1992 دومینوز نان می فرستد، اولین آیتم منوی ملی غیر پیتزا شرکت.
1993 پیتزا با پوسته نازک درسراسر کشور عرضه شد.
این شرکت گارانتی 30 دقیقه ای خود را متوقف می کند و بر ضمانت رضایت کامل تأکید می کند: اگر به هر دلیلی از تجربه غذا خوری پیتزای دومینوز خود ناراضی هستید، پیتزا شما را بازسازی می کنیم یا پولتان را باز پرداخت می کنیم.
1994 دومینوز بال های بوفالو، اولین غذای منوی مرغ خود را در فروشگاه ها ی سراسر ایالات متحده عرضه کرد.
1995 دومینوز هزارمین فروشگاه بین المللی خود را افتتاح کرد.
1996 دومینوز وبسایت خود را راه انداز ی کرد .
1997 دومینوز هزار و پانصدمین فروشگاه خود را در خارج از ایالات متحده افتتاح کرد و همچنین افتتاح هفت فروشگاه در یک روز در پنج قاره به طور همزمان.
1998 دومینوز یک نوآوری دیگر در صنعت را راه اندازی کرد ساک های داغ با استفاده «هیت ویو» (Heat Wave) که امتیازش متعلق به همین شرکت است، را معرفی کرد که در آنها با استفاده از یک مکانیسم گرمایش الکتریکی، پیتزاها در حین ارسال به منزل مشتری، گرم میماند.
دومینوز 6000 امین فروشگاه خود را در سانفرانسیسکو، کالیفرنیا افتتاح کرد.
موسس دومینوز، تام موناگان بازنشستگی خود را برا ی دنبال کردن سایر منافع اعلام می کند و مالکیت شرکت را به Bain Capital Inc واگذار می کند.
پس از بازنشستگی موناگان، پیتزای دومینوز باز هم به رشد خود ادامه داد و فروش جهانی آن سالیانه به چهار میلیارد رسید که از کار هفت هزار فروشگاه و بیش از ۱۴۰۰۰۰ کارمند و کارگر حاصل میشد.
روشن است که عزم و اراده و پایداری سرسختانه موناگان در موفقیت دومینوز موثر بوده است ولی دو عامل منحصر به فرد دیگر هم وجود دارد که دومینوز را از جمع متمایز میکند.
(اولین عامل کارمندان هستند)
برخلاف بسیاری از فعالان در زمینه غذای آماده (فستفود)، دومینوز همیشه مقدار قابلتوجهی روی نیروی کارش سرمایهگذاری کرده است. موناگان اعتقاد راسخی به اختصاص منابع، برای آموزش کارکنانش داشت؛ حتی زمانی که شرکت مقروض بود.
این آموزش شامل یک برنامه یکهفتهای آمادهسازی و آشنایی کارمندان جدید میشد.
دومینوز همچنین یک سیاست ارتقاء داخلی داشت، پس بیشتر مدیران و نمایندگان فعال کار خود را از پایینترین پلههای شرکت شروع کردهاند.
روشن است که اگر کارمندان بهجای یک کار موقت یا نیمهوقت، یک مسیر کاری درازمدت، پیش روی خود ببینند، سرویسدهی ارتقاء مییابد.
(کلید دوم موفقیت فعلی دومینو بهعنوان یک نام تجاری جهانی، نوآوری است)
دومینوز نهتنها آفریننده بازاری بود که امروز در آن به رقابت میپردازد، بلکه با فتح مداوم زمینههای جدید کاری، همیشه در صدر باقیمانده است. برخی از نوآوریهای دومینو عبارتاند از:
1.جعبههای پیتزا : دومینوز در دهه شصت، جعبههای محکم و شیاردار پیتزا که بهمنظور حفظ دمای پیتزا و جلوگیری از مرطوب شدن مقوا طراحی شده بود را معرفی کرد. تام موناگان عقیده دارد که این، یکی از اساسیترین نوآوریهایی است که در رشد دومینوز، تاثیر زیادی داشته است.
2.«اسپودل» (Spoodle) : همانطوری که از اسمش پیداست، چیزی بین قاشق (Spoon) و ملاقه (ladle) است که در سال 1985 ابداع شد که به این وسیله از زمانی که صرف پخش کردن سس پیتزا روی نان میشود، بکاهد.
3.صفحه پخت پیتزا : یک سینی توری که باعث میشود پخت پیتزا نسبت به سینیهای چوبی یا استیل، یکنواختتر انجام گیرد.
4.علامت بالای خودروی حمل : خودروهای ارسال پیتزای دومینوز، روی سقفشان، علامتی سهبعدی دارند که تبلیغی برای این نام تجاری است. آنها اولین شرکتی بودند که علامتهای سهبعدی روی خودرو را ابداع کردند که امروزه در تاکسیها، مدارس تعلیم رانندگی و برخی حرفههای دیگر، استفاده میشود.
5.سینی فایبرگلاس : دومینوز اولین رستورانی بود که برای کار با خمیر، از سینی فایبرگلاس استفاده کرد.
6.پخش پیتزا : فروشگاههای دومینوز، برای صرفهجویی در زمانی که صرف عمل آوردن خمیر، رنده کردن پنیر و تهیه مواد افزودنی پیتزا میشود، یک سیستم پخش خاص دارند که مواد از قبل آمادهشده را بین رستورانهای خودش توزیع میکنند.
همین نوآوریها، دومینوز را در صدر بازاری پرجمعیت و پر رقیب نگهداشته است. ازآنجاییکه دومینوز اولین شرکتی بود که بدین بازار پا نهاد، در نتیجه در آن یک امتیاز طبیعی دارد. وقتی به پیتزای ارسال شدنی فکر میکنید، بهاحتمالزیاد اولین نام تجاریای که در ذهنتان میآید، دومینوز است.
منابع :