برای نجات، باید همیشه دنبال یک قهرمان باشیم تا بیاید و ما را نجات دهد یا خود قهرمان شویم؟ ما ملتی هستیم با فرهنگی چندین هزار ساله که ما را اینگونه تربیت کرده که همیشه دنبال قهرمانهای بیرونی هستیم. یک رئیس ، یک بزرگتر، یک مسئول... تا همه چیز را گردن او بیندازیم. اگر ما ادعا داریم که یک تمدن ۲۵۰۰ ساله داریم، آیا در تمام این ۲۵۰۰ سال متمدن بوده ایم؟ بنظر من نه، ما دورانهای افول هم داشته ایم.بله ما در ۲۵۰۰ سال پیش متمدن بوده ایم. وقتی بسیاری از نقاط دنیا در توحش بود. ولی در بسیاری از دورانها که دنیا در حال پیشرفت بود هم، ما افول یا سقوط داشته ایم! تمام افتخارات ما در اینست که ما دانه های درشتی مثل ابن سینا، ابوریحان بیرونی، خواجه نصیر ووو... داشته ایم ، بله، ولی آیا وقتی آنها را داشته ایم بقیه این جامعه در چه وضعی بوده اند؟ ملتی می‌تواند بگوید ما متمدن بوده ایم که این تمدن و فرهیختگی در سطح قاطبه ی جامعه گسترش داشته باشد. چه بسیار جوامعی که اینقدر هم دانه های درشت نداشته اند ، اما کلیّت جامعه در سطح تمدنی بالاتری بوده.
این اسطوره سازی وقتی مشکل ایجاد می‌کند که ما هنوز هم دنبال این هستیم که یکی بیاید و قهرمان ما بشود، جور همه ی ما را بکشد. و ما را نجات بدهد.حاضر نیستیم تک تک خودمان هزینه ی رشد و ارتقائمان را بدهیم، همه چیز را به او واگذار می‌کنیم. خب آفت این فرهنگ این می‌شود که این وسط قهرمانهای قلابی هم زیاد می‌شوند. و حتی اگر قلابی هم نباشند، وقتی ما او را با سلام و صلوات می‌آوریم و بعد خودمان حاضر نیستیم هزینه اش را بپردازیم، او حتی اگر بخواهد هم نمی‌تواند کاری بکند. یک روز با سلام و صلوات می‌آید ، یک روز هم با تف و لعنت می‌رود!
اصلاح باید از سطح پایین شروع شود، با اصلاح فرهنگ، با مطالبه گری درست، با آمادگی جهت دادن هزینه ی رشد فردی، با تقویت توان گذشتن از منافع فردی در مقابل منافع جامعه( که این ظرفیت در هیچکدام از ما وجود ندارد!) ...
و این البته منافاتی ندارد با این حدیث که امراء و علما دو طائفه ای هستند که اگر فاسد شوند جامعه فاسد می‌شود. یعنی افساد از بالاست و اصلاح از پایین. جامعه اگر اصلاح بشود ، مسئول فاسد نمی‌تواند دوام بیاورد. مسئولی که در پی منافع شخصی خود هست از دل همین فرهنگ بر آمده. این فرهنگ منفعت طلبی باید از زیر بنا اصلاح شود. در سطح فردی. متاسفانه مبانی تربیتی ما از سالهای کودکی این فرهنگ منفعت طلبی فردی را نهادینه می‌کند.
