طرحواره محرومیت هیجانی چیست؟
محرومیت هیجانی در پیش از شکلگیری زبان ایجاد شده است و بههمین دلیل این افراد نمیدانند چه میخواهند. آنها فقط احساس میکنند حالشان خوب نیست، ولی اگر از آنها پرسیده شود چه چیز حال آنها را خوب میکند، واقعا نمیدانند.
زیرا حال بد آنها به زمانی در کودکی بر میگردد که تنها منطقه احساسی مغزشان کامل شده بود و بنابراین بیتوجهی و نادیده گرفته شدن توسط والدین احساسی را در آنها بهوجود میآورد که این احساس همچنان در بزرگسالی همراه آنها است اگرچه نه میتوانند دلیل آن را بهیاد بیاورند و نه آنکه این احساس به کلام در میآید. احساسی مبهم و گنگ از تنهایی، ناامیدی، محرومیت و بیپناهی.
محرومیت هیجانی باعث میشود فرد احساس تهیبودن کند؛ یعنی به احساس نادیده گرفته شدن و کمبود
دچار بشه
افرادی که در این تله میافتند، بسیار پرتوقع میشوند؛ یعنی محبت اطرافیان، آنها را راضی نمیکند.
اشخاصی که در تله محرومیت هیجانی هستند، رفتارهای خاصی انجام میدهند؛ مثل ابراز نکردن و تمایل به محبت، درخواستنکردن از افراد مهم زندگی برای رفع نیازهای هیجانی، سؤال کردن از دیگران، درعوض درباره خودشان کمتر حرف میزنند یا اصلاً حرفی نمیزنند. انجام رفتارهایی بر خلاف احساس زیربنایی، بیاننکردن احساسات و سایر رفتارهایی که منجر به محرومیت آنها و باعث میشود نیازهای هیجانیشان ارضا نشود. البته این افراد انتظار حمایت هیجانی ندارند؛ درنتیجه آن را هم دریافت نمیکنند. این افراد معمولاً همسری را انتخاب میکنند که نمیتواند یا نمیخواهد از نظر هیجانی آنها را ارضا نماید. آنها بیشتر افراد بیعاطفه، خودمحور، تنها یا نیازمند را برای زندگی مشترک خود انتخاب میکنند که آنها را با محرومیت هیجانی مواجه میکند. هرچه آنها بیشتر دوری میکنند، افراد درگیر این تله بیشتر احساس تنهایی میکنند. همچنین، این افراد روابط بینفردی و صمیمانه ندارند و خیلی تمایلی به برقراری رابطه از خود نشان نمیدهند.
محرومیت هیجانی افراطی
آنهایی که محرومیت هیجانی را بهصورت افراطی جبران میکنند، بسیار پرتوقع هستند؛ مخصوصاً وقتی نیازهایشان ارضا نشود، عصیان میکنند. این افراد گاهی حالت خودشیفتگی پیدا میکنند. ازآنجاکه در دوران کودکی محروم یا لوس بار آمدهاند، احساس میکنند که دیگران وظیفه دارند نیازهایشان را برطرف کنند
1محرومیت از همدلی: این افراد احساس میکنند هیچکس به حرف دلشان گوش نمیکند یا کسی تلاش نمیکند که بداند آنها چه کسی هستند و چه احساسی دارند.
۲-محرومیت از حمایت: این افراد احساس میکنند کسی نیست که آنها را حمایت و راهنمایی کند. حتی وقتی از دیگران راهنمایی و حمایت کسب میکنند، باز هم با محرومیت مواجه هستند. کسانی که طرحواره محرومیت هیجانی دارند، اغلب دچار طرحواره ایثار هم هستند
۱.مهمترین اصل مراجع کردن به یک درمانگر خوب وکاربلد است
۲. فقدان کودکی خود را شناسایی و احساس کنند و کودک آسیبدیده درونشان را درک کنند.
باید به حقیقت آنچه در کودکی برایشان رخ داده پی ببرید، هر نوع محرومیت (محرومیت از حمایت، محبت، همدلی) به جنبهای از عشق مرتبط است. آیا آنها را در آغوش گرفته و بوسیدهاند؟ آیا والدینشان زمان خود را به آنها اختصاص دادهاند؟ آیا با احساسات آنها همگام بودهاند؟ آیا در هنگام مشکلات، محرم و رازدارشان بودهاند؟ آیا برای شنیدن صحبتهایشان تمایل نشان میدادند؟ مراقبت یعنی فراهمکردن قدرت، راهنمایی، هدایت و امنیت. آیا وقتی نیاز به نصیحت داشتند، کسی بوده که مراقبشان باشد، نصیحتشان کند و امنیتشان را برقرار کند؟
۳.احساس محرومیت را در روابط کنونیشان بهدقت در نظر بگیریند. نیاز به محبت، همدلی و راهنمایی را بهخوبی لمس کنند. هروقت تله شان در حال فعالشدن است، هوشیار باشند، ممکن است وقتی احساس بیارزشی یا تنهایی میکنند و هیچکس آنها را درک نمیکند یا شریک عاطفیشان دور از دسترس است، احساس ناراحتی کنند. هر حس شدیدی مبنی بر محرومیت ممکن است نشانهای از فعالشدن تله آنها باشد. باید به اتفاقهای اطرافشان بیشتر دقت کنند.
۴.روابط گذشته خود را بهمنظور روشنسازی الگوی حاکم بر روابط بررسی کنند. موانعی را که باعث تغییر نکردن آنها میشود، را فهرست کنند. فهرستی از مهمترین روابط زندگیشان تهیه کنند. روی روابط عاشقانه، خانوادگی، دوستان و نزدیکان تمرکز کنند. درباره مشکلی که برای هرکدام پیش آمده است، فکر کنند.
۵. از رابطه با افراد سرد و بیمِهر که آنها را بهشدت جذب خودشان میکنند، دوری کنند. این جزو قوانین سادهای است که عمل به آن دشوار است. درگیر افرادی که دچار فقدان عاطفه هستند، نشوند.
۶.وقتی فرد دلخواهشان از لحاظ هیجانی آدم سالمی است، از این فرصت استفاده کنند تا روابطشان را بهبود ببخشند. نیازها و آسیبپذیریهایشان را بازگو کنند. بسیاری از افرادی که دچار تله محرومیت هیجانی هستند، در روابط سالم احساس خستگی و نارضایتی میکنند و میدان را ترک میکنند پس برای درمان تله محرومیت هیجانی ، سعی کنند حتی اگر رابطهشان هیجان ندارد، بلافاصله آن را رها نکنند. شاید فقط باید به احساس عجیب خود مبنی بر برآوردن نیازهایشان عادت کنند.
۷. از مقصردانستن اطرافیان و پرتوقعی خودشان دست بردارند. اگر میخواهند رابطه خوبی داشته باشند، افراد نزدیکشان را در جریان احساساتشان قرار دهند و با آنها سهیم شوند و خودشان را به آنها متصل کنند.
تغییر، کار راحتی نیست و باید از خودشان شروع شود. برای تغییر باید تلاش و پشتکار داشت. درمان تله محرومیت هیجانی به سادگی امکان پذیر نیست و بهراحتی نمیتوانند از تله محرومیت هیجانی رها شوند. خب این تله بهتدریج تغییر میکند. آنها باید با رفتار احساسی و طرز فکر جدید در برابر آن ایستادگی کنند و میدان را خالی نکنند. این را بدانند که هرچه در کودکی بیشتر آسیب دیده باشند، باید تلاش بیشتری کنند.