امروزه یکی از راه های توسعه یک کشور تولید فولاد و پیشرفت در این صنعت است. در کشور ما صنایع آهن و فولاد به دلیل وجود معدن های بزرگ و سرمایه گذاری در این زمینه توانسته پیشرفت چشمگیری داشته باشد. فرآورده های فولادی علاوه بر مصرف کارخانه ای ، مسکونی ، صنعتی و راه ها … جهت صادرات به صورت خام و ساخته شده یکی از مواد بسیار مهم و استراتژیک به شمار می آید. در همین راستا مسئولین کشور سیاست گذاری های دقیقی در مورد توسعه صنعت فولاد داشته اند و هدف های بزرگی برای این صنعت مشخص کرده اند.
صنایع آهن و فولاد نقش مهمی در صنعتی شدن کشور ایفا کرده و صنایع مختلف دیگر به صورت مستقیم و غیر مستقیم از آن تاثیر گرفته است. محصولاتی مانند تیرآهن ، لوله ، میلگرد ، پروفیل و ورق های فولادی که در کارخانه های فولاد و آهن تولید می شود در سایر صنعت ها کاربرد دارد و باعث رونق آن ها میشود.
از نظر اهمیت صنایع آهن و فولاد بعد از نفت و گاز در جایگاه دوم قرار می گیرد و گردش مالی چند صد میلیارد دلاری را در جهان به خود اختصاص داده است. محصولات خام و فرآوری شده این صنعت در خودرو سازی ، ساختمانی و تولیدی کاربرد اساسی دارد.
محصولات فولادی ایران به 120 کشور جهان صادر می شود. عمان ، امارات و عراق از مهمترین مشتریان این محصولات هستند.
بر خلاف گذشته که کلیه سازه ها از سنگ و چوب بودند و انسان با تراشیدن سنگ و چوب وسایل مورد نیاز خود را تهیه می کرد ، امروزه برای تولید و ساخت هرگونه لوازم و بنا از قالب یا ابزار فولادی استفاده می شود.
مشاغل مورد نیاز صنایع آهن و فولاد بسیار گسترده است و افراد با توانایی های مختلف می توانند در قالب تیم های تخصصی فرصت های شغلی مناسبی را به دست بیاورند.
سالانه شرکت های فولادسازی جوانان زیادی را به صورت کارآموز و استخدامی به خدمت گرفته اند و زمینه کاری را برای گرایش های مختلف تحصیلی فراهم کرده اند. رشته های مهندسی شیمی، مهندسی کامپیوتر، مهندسی مکانیک، متالورژی ومواد، زبان خارجی، مدیریت بازرگانی و حسابداری از مهارت های مورد نیاز این صنعت می باشد.
ایجاد یک محیط امن و استاندارد برای کارخانه های فولاد سازی از اولویت بالایی برخوردار است. مدیران ارشد این صنعت همواره کوشش می کنند تا فرهنگ الزام ایمنی کارگران و متخصصان را در سرلوحه کار خود قرار دهند.
صنایع آهن و فولاد با رعایت استاندارد های جهانی در زمینه ایمنی کارگران محیطی مناسب را برا اشتغال فراهم کرده اند و آمار پیشامد های ناگوار را کاهش داده اند.
شرکت های تولید فولاد برای پیشرفت این صنعت و تربیت کارگران مجرب برنامه هایی در زمینه آموزش کارگران و پرورش متخصصین در نظر گرفته اند.
این برنامه ها شامل پروژه های دانشگاهی، انترنشیپ ها، اسپانسری از تحقیقات و احداث مراکز تحقیقاتی می باشد.
صنایع آهن و فولاد به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم ایجاد اشتغال کرده اند. این صنعت برای متخصصین و کارگرانی که در کارخانه های فولاد سازی مشغول کار و فعالیت هستند به صورت مستقیم و برای افرادی که در حمل و نقل، تامین مواد اولیه، خرید و فروش فرآورده ها فعالیت می کنند به صورت غیر مستقیم بستر را فراهم نموده است.
فرآورده های صنایع آهن و فولاد کاربرد های پایه ای فراوانی دارند. همه کشور های توسعه یافته یا در حال توسعه اهمیت ویژه ای برای این صنعت قائل هستند زیرا تولید و صادرات فولاد و آهن با رشد اقتصادی کشور ارتباط مستقیمی دارد.
خوشبختانه در ایران طرح های جامع و کاملی در زمینه تولید و صادرات فولاد در نظر گرفته شده است. بعد از نفت و گاز، صنعت فولاد سازی توانسته محرک خوبی برای رشد اقتصاد کشور باشد.
ایران برای تبدیل شدن از وارد کننده فولاد به صادر کننده این کالای مهم راه بسیار سختی را طی کرده است و امروزه جزء ده کشور برتر صادر کننده فولاد می باشد.
از استخراج معادن سنگ آهن به عنوان ماده اولیه تا تبدیل به آهن اسفنجی، کنسانتره، گندله، شمش و محصولات دیگر و رسیدن این محصولات به مصرف کننده ها را زنجیره فولاد می نامند.
کشور ما با هموار کردن مسیر زنجیره فولاد ، تولید و صادرات این کالای مهم و استراتژی را آسان و این امر را تبدیل به موقعیت طلایی کرده است.
با توجه به موقعیت جغرافیای ایران امکانات خوبی برای حمل و نقل کالا های صادراتی وجود دارد. کشور ما توانایی صادرات آهن، سنگ آهن، آهن اسفنجی و ضایعات آن را دارا می باشد. مراحل صادرات از جمله خرید، آماده سازی و بارگیری با بالاترین دقت و کیفیت صورت می گیرد. ایران به دلیل کیفیت خوب، داشتن قیمت رقابتی و همسایگی با کشور های مصرف کننده به یکی از صادر کننده های بزرگ صنایع آهن و فولاد تبدیل شده است.
تولید فولاد خام در ایران روند صعودی داشته است.کشور ما یکی از تاثیرگذارترین کشور ها در زمینه تولید فولاد می باشد. این پیشرفت در سایه تحریم ها و همه گیر شدن بیماری کرونا به دست آمده است.
کارخانه فولاد مبارکه اصفهان بزرگترین واحد خصوصی تولید فولاد در ایران است. این مجموعه در سال 1371 در شهر مبارکه که در جنوب شهر زرین شهر در استان اصفهان تاسیس گردید. در حال حاضر این کارخانه مواد اولیه بیش از سه هزار کارخانه در داخل کشور که در زمینه های مختلف فعالیت می کنند را فراهم می نماید و بخش زیادی از محصولات این کارخانه صادر می شود.
دومین شرکت تولید کننده فولاد ، شرکت فولاد خوزستان است. این شرکت یکی از مهم ترین تولیدکنندگان شمش، بیلت و اسلب در ایران است. این شرکت فعالیت خود را در صنایع آهن و فولاد در سال 1366 آغاز نموده است.
کارخانه ذوب آهن اصفهان قدیمی ترین کارخانه تولید فولاد که در سال 1350 شروع به فعالیت کرد در جایگاه سوم قرار می گیرد. این کارخانه با تولید محصولات چدنی به بهره برداری رسید.
کارخانه فولاد اکسین اهواز چهارمین کارخانه در بین شرکت های فولاد ایران است. این کارخانه در سال 1388 راه اندازی شد و توانست مواد اولیه بسیاری از واحد های صنعتی مثل ماشین سازی، نفت و گاز، پتروشیمی را تامین کند.
تاکنون تولیدکنندگان فولاد موفق شده اند با به کارگیری سیاست های درست در رویارویی با تحریم ها سربلند باشند و همه این مشکلات را به فرصت تبدیل کنند. این کار خانه ها در صنایع آهن و فولاد با رشد صادرات و تامین نیاز های داخلی تاثیر مثبتی در اقتصاد کشور گذاشته اند.
صنعت فولاد یکی از تاثیر گذار ترین صنعت ها در شکوفایی کشور به حساب می آید و با تلاش صنعتگران در بهار سال 1400 صادرات فولاد رشد چشمگیری داشته است و توانسته جایگاه خود را به عنوان مهم ترین کالا در صادرات غیر نفتی تثبیت کند.