مودم یک دستگاه سخت افزاری است که وظیفه تبدیل سیگنال‌های دیجیتال به آنالوگ و بالعکس را داراست. نام "مودم" از دو کلمه Modulator/Demodulator گرفته شده است و در واقع کلمه MoDem را تشکیل می‌دهد.
مودم یکی از دستگاه‌های سخت‌افزاری است که برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌شود. وظیفه اصلی آن تبدیل سیگنال‌های دیجیتال به آنالوگ و برعکس آن است. با استفاده از بخش مدولاتور، اطلاعات دیجیتال خروجی کامپیوتر را به سیگنال آنالوگ تبدیل کرده و به ارسال آن از طریق خط تلفن، DSL یا کابل کمک می‌کند. بخش دمدولاتور نیز سیگنال‌های آنالوگ ورودی را به سیگنال دیجیتال تبدیل می‌کند تا توسط کامپیوتر قابل استفاده باشد.
مودم، به کامپیوتر و روتر این امکان را می‌دهد که از شبکه‌ای مانند اینترنت برای ارسال و دریافت اطلاعات استفاده کنند. با استفاده از مودم، شما می‌توانید به اینترنت دسترسی پیدا کرده و از سرویس‌های آنلاین تجاری، ایمیل و سیستمهای بُرد بولتین (BBSes) استفاده کنید.
شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت، مودم را به عنوان بخشی از قرارداد ارائه‌ی سرویس اینترنت به شما ارائه می‌دهند. همچنین، شما می‌توانید به صورت جداگانه، مودم مناسب خود را تهیه کنید.
استفاده از مودمها برای برقراری اتصال به اینترنت، در گذشته نیازمند دستگاه‌های سنگین و بزرگ بود که برای اتصال، خط تلفن را به آنها وصل می‌کردید. با پیشرفت تکنولوژی و رایج شدن استفاده از اینترنت در خانه‌ها، مودمها در دهه ۱۹۹۰ به دو صورت کارت‌های داخلی برای کامپیوترهای دسکتاپ و آداپتورهای USB برای لپتاپ‌ها تغییر کردند. همچنین با پیدایش اینترنت کابلی پهن‌باند که سرعت بالاتری از ۵۶ کیلوبیت در ثانیه داشت، مودمهای خارجی در قرن ۲۱ ظهور کردند.
با توجه به کاربردهای مختلف مودمها و محل استفاده آنها، دسته‌بندی‌های متعددی برای آنها وجود دارد. انواع مختلف مودمها در سه دسته زیر قرار می‌گیرند:
برای بهترین عملکرد مودم، بهتر است از مودمهای با پهنای باند بالا استفاده کرد که سرعت اینترنت شما را به حداکثر برسانند. همچنین، برای افزایش امنیت شبکه، مودم‌هایی با قابلیت رمزگذاری و تأیید هویت کاربر باید انتخاب شوند.
در داخل کیس کامپیوتر قرار می‌گیرند و برای اتصال به اینترنت از طریق خطوط تلفن یا شبکه استفاده می‌کنند. همچنین، مودمهای خارجی جداگانه از کامپیوتر قرار می‌گیرند و می‌توانند توسط پورت USB یا Ethernet به کامپیوتر متصل شوند.
مودمهای داخلی با سیستم کامپیوتری تطابق بیشتری دارند و نیاز به توجه خاصی به آنها نیست. همچنین، این نوع از مودمها ارزانتر از مودمهای خارجی هستند ولی در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض، باید درب کیس کامپیوتر را باز کرده و مودم را تعویض کرد.
دستگاه‌های جدا از سیستم هستند که به صورت مستقل برای برقراری ارتباط با اینترنت در سیستم‌ها استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها به واسطه کابل تلفن یا وای فای به کامپیوتر متصل می‌شوند و به راحتی قابل استفاده هستند.
برخی ویژگی‌های مودمهای خارجی عبارتند از:
بهتر است قبل از خرید مودم خارجی، با محل ارائه اینترنت خود تماس بگیرید تا نوع مودمی را که بهترین عملکرد را در شرایط شما دارد، پیدا کنید. همچنین، برای بهترین عملکرد، لازم است مودم خود را بروزرسانی کرده و به دوره‌های مربوط به امنیت پیشرفته توجه کنید.
مودمهای خارجی بازار
در بازار موجود، انواع مودمهای خارجی وجود دارد که به صورت جداگانه برای برقراری ارتباط با اینترنت در سیستم‌ها استفاده می‌شوند. در اینجا، به برخی از رایج‌ترین نوع مودمهای خارجی اشاره خواهیم کرد:
مودم ADSL یکی از رایج‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های اتصال به اینترنت است. این نوع مودم با استفاده از یک پورت اختصاصی به شبکه تلفن متصل می‌شود و ارتباط دائمی با سرویس دهنده اینترنت ایجاد می‌کند. هنگامی که سرویس دهنده اطلاعات پیکربندی شده را تأیید می‌کند، شما می‌توانید به اینترنت متصل شوید.
امروزه، اغلب ارتباطات بی‌سیم (وایرلس) و اتصال از طریق کابل LAN انجام می‌شود، که هر دو حالت به شما اجازه می‌دهند تا به اینترنت با سرعت بالا و پایداری بیشتر دسترسی داشته باشید.
محصولات مودم ADSL از برندهای مختلفی مانند D-Link و TP-Link در بازار موجود هستند.محصولات مودم خارجی از برندهای مختلفی مانند D-Link و TP-Link در بازار موجود هستند. قبل از خرید، بهتر است با محل ارائه اینترنت خود تماس بگیرید تا نوع مودمی را که بهترین عملکرد را در شرایط شما دارد، پیدا کنید. همچنین، برای بهترین عملکرد، لازم است مودم خود را بروزرسانی کرده و به دوره‌های مربوط به امنیت پیشرفته توجه کنید.
یک فناوری پیشرفته ارتباطی است که برای برقراری ارتباط با اینترنت با سرعت بسیار بالا و پهنای باند شبکه به کار می‌رود. در این نوع فناوری، انتقال داده‌ها از سرویس دهنده اینترنت (ISP) به محل کار یا خانه شما به وسیله فیبر نوری انجام می‌شود. با این حال، به دلیل عدم پوشش فیبر نوری در بسیاری از مناطق، استفاده از این نوع مودم در حال حاضر رایج نیست.
در دسترس بودن اینترنت بی‌سیم با استفاده از فناوری‌های 3G، 4G و 5G، به شبکه‌های ایستگاه‌های فرستنده امواج (BTS) نیاز دارد. اپراتورها در رقابت با یکدیگر برای پوشش دهی بهتر و افزایش سرعت انتقال داده‌ها، تلاش می‌کنند تعداد ایستگاه‌های فرستنده را افزایش دهند.
مودمهای فورجی نیز به عنوان یکی از راه‌حل‌های مناسب برای ارائه اینترنت بی‌سیم مطرح هستند. این مودمها با استفاده از سیمکارت، امکان اتصال به شبکه‌های داده‌ای 3G و 4G را فراهم می‌کنند. مودمهای فورجی سیمکارتی شامل مودم 3G، مودم 4G و LTE 3 هستند که تفاوت آنها در پهنای باند است. همچنین، برخی از مودمهای فورجی با قابلیت دسترسی به شبکه‌های 5G نیز عرضه شده‌اند که سرعت انتقال داده‌های آنها بسیار بالاتر از نسل‌های پیشین است.
اصطلاح "لاک" به معنای قفل شدن دستگاه به شبکه ارائه دهنده خاص است، یعنی تنها با سیمکارت شبکه آن ارائه دهنده قابل استفاده است.
اما در مقابل، اگر مودم سیمکارتی انلاک باشد، با هر سیمکارتی که پشتیبانی شود می‌توانید از آن استفاده کنید.
در بسیاری از کشورها، اپراتورهای تلفن همراه معمولاً مودمهای سیمکارتی خود را به شکل لاک عرضه می‌کنند تا مشتریان خود را به خود جذب کنند. در ایران هم شرکت‌های ایرانسل، همراه اول و رایتل مودمهای سیمکارتی لاک خود را به بازار عرضه می‌کنند. این مودمها فقط با سیمکارت شرکت مربوطه قابل استفاده هستند و از سیمکارت دیگری پشتیبانی نمی‌کنند.
در مقابل، مودمهای سیمکارتی انلاک که توسط شرکت‌هایی مانند هواوی، تی پی لینک و دی لینک تولید می‌شوند، از همه سیم‌کارت‌هایی که در کشور موجود هستند، پشتیبانی می‌کنند. به عبارت دیگر، می‌توانید از یک مودم سیمکارتی انلاک برای استفاده با سیم‌کارت‌های مختلف استفاده کنید و نیازی به خرید مودم جدید نیست.
LTE به عنوان یک استاندارد ارتباطی بی‌سیم موبایل، با افزایش سرعت و حجم داده‌ها، اینترنت را با کیفیت بهتری ارائه می‌دهد. LTE در عموم به عنوان 4G نیز شناخته می‌شود، اما تفاوت‌های فنی میان آن و دیگر فناوری‌های 4G وجود دارد. هم‌اکنون، LTE به عنوان بستر شبکه موبایل 5G نیز استفاده می‌شود و سرعت اینترنت آن به حداکثر 300 مگابیت بر ثانیه برای دانلود و 75 مگابیت بر ثانیه برای آپلود می‌رسد. به این ترتیب با استفاده از فناوری LTE، داده‌ها با سرعت بالاتر و تاخیر کمتری منتقل می‌شوند و اینترنت با کیفیت بهتری را برای کاربران فراهم می‌کند.
این دو کلمه یکی نیستند و به کار بردن آنها کنار هم غلط است. حرف G در عبارت 4G بیانگر نسل (Generation) است، در حالی که LTE یک استاندارد از نسل چهارم یا همان 4G است. به عبارتی تفاوت LTE و 4G این است که 4G به چهارمین نسل شبکه موبایل اشاره می‌کند و LTE یک استاندارد و مدل پیاده‌سازی این نسل است. به عبارتی زیر مجموعه‌ای از آن محسوب می‌شود.
همانطور که گفتیم شبکه LTE در اصل زیر مجموعه‌ای از 4G محسوب می‌شود، پس مقایسه این دو چندان درست نیست. جالب است بدانید برای چهارمین نسل شبکه موبایل تا کنون پیاده‌سازی‌های متعددی انجام شده است. به عنوان نمونه می‌توان به LTE-A (مخفف Long Term Evolution Advanced) و همچنین Gigabit LTE وTD LTE اشاره کرد که هر کدام در مقایسه با اولین سری فناوری LTE دارای یک سری تفاوت است. هر سه مورد مجددا عضوی از خانواده 4G به شمار می‌روند.
تفاوت بسیار مهم سیم کارت TD LTE با سایر استانداردهای مربوط به نسل چهارم شبکه موبایل عدم اجازه برای برقراری تماس یا ارسال پیامک است؛ با یک سیم کارت TD LTE تنها قادر به اتصال به اینترنت خواهید بود.
تمام مودمها از استاندارد TD LTE پشتیبانی نمی‌کنند. معمولا مودم های دارای پشتیبانی از TD LTE به همراه استانداردهای جدیدتر 4G قیمت بالایی دارند، اما موارد محدود شده به همین استاندارد را می‌توان ارزانتر خریداری کرد.
با توجه به پشتیبانی مودمهای TDLTE از بسته‌های داده بالاتر، این مودمها قابلیت ارائه حجم داده بیشتر در همان بازه زمانی را نسبت به مودمهای 4G دارند. به عنوان مثال، با استفاده از یک مودم TDLTE با سرعت بالا و حجم بیشتر، می‌توانید بسته‌ای با حجم 360 گیگابایت یا حتی بیشتر برای خانواده خود تهیه کنید.
از طرفی، مودمهای 4G سرعت بالاتر و پینگ پایین‌تری نسبت به مودمهای TDLTE دارند که می‌تواند تجربه کاربری بهتری را برای کاربران فراهم کند.
هرچند، باید توجه داشت که پوشش شبکه TDLTE در همه جا فراهم نیست و لازم است قبل از خرید مودم منطقه تحت پوشش را بررسی کنید. همچنین، بهترین گزینه استفاده از مودمهای آنلاک 4G/TDLTE است که به شما این امکان را می‌دهد تا بدون هیچگونه محدودیت، از هر شبکه‌ای که در منطقه شما فعال است، بهره‌مند شوید.
مودمها سیمکارتی به سه دسته جیبی /رومیزی/و دانگل usb تقسیم می شوند که در ادامه به توضیح هر کدام میپردازیم.
بدون اینکه بخواهم درگیر تعاریف خشک و پیچیده شوم؛ باید بگویم مودم جیبی در جیب جا می‌گیرد و مودم رومیزی باید روی میز باشد!
مودمهای ۴G لزوما نباید همراه یا جیبی باشند و می‌توانند مانند روترهای بی‌سیم سنتی، بزرگ بوده و چندین آنتن داشته باشند.
مودمهای همراه یا جیبی اندازه کوچک‌تر، وزن سبک‌تر، قابلیت حمل آسان‌تر، پردازنده و رم کمتر، بدون درگاه LAN یا حداکثر یک درگاه LAN، آنتن داخلی و البته قابلیت نصب آنتن خارجی، دارای باتری، دارای درگاه USB یا میکرو یواس‌پی برای شارژر، پشتیبانی کمتر از دستگاه‌ها یا کاربران به طور همزمان و وای‌فای ضعیف‌تر هستند.
یعنی به زبان ساده، برای کارهای موبیلیتی و همراه طراحی شدند. به راحتی درون کیف و کوله انداخته شده و همراه خود این طرف و آن طرف ببرید و بعد سریعا با فشردن یک کلید، روشن شوند و به شما اینترنت بدهند.
مودمهای جیبی معمولا از باتری استفاده می‌کنند و آنتن‌های داخلی ۴G و وای‌فای آنها قدرت کمتری دارند چون اکثر اوقات کاربران مودم را در نزدیکی خود یا لپ‌تاپ گذاشته و از اینترنت ۴G استفاده می‌کنند.
برخلاف مودمهای جیبی کوچک، مودمهای رومیزی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بیشترین قابلیت‌ها و امکانات را برای کاربران فراهم کنند.
این مودمها به دلیل اندازه بزرگ‌تر، وزن بیشتر، عدم استفاده از باتری و توان مصرفی بالاتر برای روشن شدن نیاز به برق دارند. همچنین این مودمها با داشتن آنتن خارجی، تعداد درگاه‌های LAN و WAN بیشتر، و وای‌فای با برد موثر بیشتر، از تعداد کاربر بسیار زیادی پشتیبانی می‌کنند.
مودمهای رومیزی ۴G برای استفاده در خانه یا دفتر کار مناسب هستند و به خصوص کسب‌وکارها می‌توانند از آنها استفاده کنند. اما برای کاربران خانگی، عموماً یک مودم کوچک و قابل حمل کافی است.
از قابلیت‌های مهم این مودمها، اجازه نصب دستگاه‌های دیگر با کابل شبکه به اینترنت و امکان تعویض و ارتقای آنتن خارجی است.
اگر یک مودم جیبی با درگاه USB به لپ‌تاپ یا کامپیوتر متصل شود؛ اصطلاحا به آن مودم دانگل گفته می‌شود. بنابراین؛ یک مودم دانگل همان مودم جیبی است که باید به دستگاه دیگری از طریق درگاه USB متصل شود.
مودمهای دانگل می‌توانند از مودمهای جیبی هم کوچک‌تر بوده و دیگر نیاز به باتری هم ندارند چون به طور مستقیم از انرژی لپ‌تاپ و کامپیوتر تغذیه می‌کنند. مودمهای دانگل از آنتن، وای‌فای و امکانات به مراتب محدودتری استفاده می‌کنند.
نکته مهم: تفاوت مودمهای جیبی و رومیزی و دانگل در اندازه و وزن، امکانات و قابلیت‌ها است. تمام این مودمها با اینترنت و سیم‌کارت‌های اپراتورهای موبایل ایران سازگاری دارند و برحسب نوع تراشه مودم می‌توانند از اینترنت ۳G و ۴G یا LTE 4.5G پشتیبانی کنن
