پیش‌تر با تجهیزات حفاظت فردی و انواع آن آشنا شدیم. اما بیش از شناخت این تجهیزات استفاده از آنها اهمیت دارد. تا زمانی که دلیل و اهمیت استفاده از تجهیزات ایمنی را ندانیم هرگز آنها را بکار نخواهیم برد. در این مقاله سعی داریم به طور مختصر شما را از اهمیت استفاده از تجهیزات ایمنی و آتش نشانی و نکات استفاده درست از آنها آگاه کنیم.
ايمني را ميزان دوری از خطر و يك مراقبت نسبی از برخورد با خطرات تعريف می كنند. و استفاده از وسايل ايمنی و حفاظت فردی در كاهش صدمات كاركنان، نقش مهمی دارد. همگام با پیشرفت بشر و رشد علم، صنایع نیز پیچیده‌تر شدند. طی این روند و با وقوع انقلاب صنعتی حوادث کاری نیز افزایش یافت و تاثیر این موضوع بر جوامع، منجر شد تا ضرورت رعایت نکات ایمنی احساس شود.
امروزه نیز حوادث حین و ناشی از کار به عنوان سومین عامل مرگ و میر در جهان به حساب می‌آید. هر ساله در جهان تعداد قابل توجهی از افراد بر اثر این حوادث، جان خود را از دست می‌دهند که این وضع در کشورهای درحال توسعه شدت بیشتری دارد.
خطرات بسیاری در محل کار وجود دارد که می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به افراد وارد کند. از جمله این خطرات عبارتند از: برق گرفتگی، آتش سوزی، خفگی، خطرات ناشی از مواد شیمیایی و ماشین آلات پرخطر، سقوط از ارتفاع و غیره. که هرکدام می‌توانند منجر به مرگ یا نقص عضو و آسیب‌هایی از این دست شوند. خطرات دیگری نیز هست که می‌تواند در بلند مدت منجر به آسیب شود، مانند مشکلات شنوایی، پوستی، ریوی، تنفسی و غیره.
تجهیزات حفاظت فردی یا Personal protective equipment به طور مخفف PPE نامیده می‌شود. این ابزارها بعنوان یکی از خطوط دفاعی مهم حفاظت از افراد در مقابل خطرات ناشی از کار به خصوص در محیط‌های کاری پرخطر مانند موار زیر به حساب می آید: معادن، پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی، پالایشگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و غیره.
هنگامی که یک فرد در چنین محیط‌هایی مجبور به انجام وظیفه باشد، داشتن تجهیزات حفاظتی منجر به ایجاد احساس امنیت در فرد می گردد. که در نتیجه‌ی این احساس امنیت فرد می‌تواند تمام تمرکز خود را به‌جای پرهیز از خطرات احتمالی، بر کار خود بگذارد. و در نهایت به صورت موثرتر و کارآمدتری عمل کند.
سر: می‌توان گفت اولین و مهم‌ترین بخش بدن که باید از آن حفاظت شود قسمت سر و جمجه است. در بسیاری از مشاغل از عملیات عمرانی و پروژه‌های ساختمانی تا کار در محیط‌های صنعتی و کارخانه‌ای و عملیات آتش نشانی و حتی ورزش‌هایی چون کوه‌نوردی، استفاده از کلاه های ایمنی رایج و ضروری است. البته از این نکته نباید غافل بود که سبکی، راحتی حرکت و استفاده و خنک بودن همگی مواردیست که از یک کلاه ایمنی محصولی ایده‌آل خواهد ساخت.
چشم‌ها: پاشش مواد شیمیایی یا اجسام تیز در چشم می‌تواند منجر به نابینایی دائمی یا آسیب‌های موقت با دردی غیر قابل تحمل شود. حفاظت حداکثر از چشم‌ها بسیار مهم و اساسی است. و حتی انتخاب عینک ایمنی بدون لبه برای جلوگیری از حوادث احتمالی کافی نیست. چون جهت پاشیدن مواد شیمیایی یا ورود ذرات قابل تشخیص نخواهد بود.
صورت: اگر فردی باید با دستگاه‌های برش قطعات فلزی یا چوبی یا مواد شیمیایی خورنده کار کند. یا شغل وی با تجهیزات جوشکاری و قوس های الکتریکی مرتبط است. حتما و بدون شک باید از تمام صورت خود در مقابل خطرات احتمالی مانند بریدگی، سوختگی، خوردگی و امثال چنین آسیب‌هایی محافظت نماید. برای چنین منظوری معمولا عینک های ایمنی کفایت نمی‌کنند و در اکثر موارد احتیاج به استفاده از شیلدهای محافظ صورت است. نکته‌ی حائز اهمیت در طراحی این تجهیزات عدم ایجاد اشکال در سطح بینایی فرد است.
سیستم تنفسی: از آنجا که بسیاری از آلاینده‌های مضر برای سیستم تنفسی قابل رویت نیستند داشتن ماسک و تجهیزات تنفسی بسیار ضروری است. در هنگام تهیه‌ی ماسک علاوه‌بر قابلیت جلوگیری از ورود آلاینده‌ها و گازهای سمی، باید توجه داشت که آیا اکسیژن کافی برای فرد تامین می‌شود یا خیر.
در محیط‌هایی با آلودگی صوتی بسیار چه به صورت صداهای با دسیبل بالا و چه به صورت صداهای با دسیبل کمتر اما مداوم، حفاظت از سیستم شنوایی با ایتفاده از گوشی ایمنی بسیار ضروری است. اما در کنار حفاظت از شنوایی مانند تمام موارد دیگر راحتی و آسایش در استفاده از این وسایل و عدم ایجاد حساسیت بسیار مهم است. همچنین باید این نکته را هم مدنظر داشت که افراد در حین استفاده از این محافظ‌ها همچنان امکان برقراری ارتباط با یکدیگر داشته باشند.
دست‌ها: حفاظت از دست‌ها در مقابل خطراتی چون سوختن و آسیب دیدن با آتش و مواد شیمیایی، یخ زدن و آسیب دیدن بر اثر سرمای زیاد، بریدن، ضربه خوردن و برق گرفتگی نیاز به دستکش های ایمنی متفاوتی دارد. که با توجه به نیاز باید انتخاب شوند. و البته در انتخاب هرکدام علاوه بر محافظت باید امکان کار همراه با دستکش نیز باید لحاظ شود. به این ترتیب ابزارهایی نیز که برای مراقبت از دست ها در حین کار ایمن شده اند مثل ابزار برش ایمن از قبیل کاتر ایمن تیغه مخفی با پلاستیک قابل تشخیص با فلزیاب MDP یا کاتر ایمن نجات مارتور را نیز می توان از جمله ppe به حساب آورد.
در مشاغلی که افراد باید با ماشین آلات سنگین کار کنند یا تجهیزات سنگینی را جابجا کنند یا در مسیرهای سخت و خطرناک رفت و آمد کنند یا در معرض مواد شیمیایی خورنده باشند حفاظت از پاها با پوشیدن کفش ایمنی مناسب ضروری خواهد بود. این کفش‌ها معمولا دارای بخش‌هایی فلزی برای حفاظت از پا هستند. بنابراین عدم سنگینی بیش از حد و راحتی حرکت، از مزیت‌هایی است که تولید کنندگان این کفش‌ها باید به آن توجه کنند.
تمام بدن: اگر در محیط‌های شیمیایی و آزمایشگاهی و در شرایطی که امکان دارد به هر قسمت از بدن شما مواد آسیب‌زا پاشیده شود کار می‌کنید، حتما لباس ایمنی جزو لاینفک تجهیزاتی است که برای حفظ سلامت خود به آن احتیاج دارید. این لباس ها به فراخور شرایط و موارد خطر جنس متفاوتی دارند.
میان تنه: حتما پیش بندهای مورد استفاده توسط قصابان و کارگران کشتارگاه‌ها را دیده‌اید. این پیش بندها همان تجهیزات حفاظت از میان تنه هستند که به فراخور احتیاجات جنس متفاوتی دارند.
تعدادی از معروف‌ترین و مهم‌ترین انواع این تجهیزات عبارتست از: لباس و پیشبند ایمنی– کلاه ایمنی- کفش ایمنی– عینک ایمنی- محافظ گوش- انواع ماسک و دستگاه های تنفسی– دستکش و کمربند ایمنی.
برای انتخاب این تجهیزات ابتدا باید عواملی چون خطرهای احتمالی، افراد در معرض خطر و نظارت‌ها و کنترل‌های موجود مورد بررسی قرارگیرند. در نتیجه‌ی این بررسی‌ها تصمیم‌گیری‌های لازم اتخاذ و تجهیزات مورد نیاز تهیه می‌شوند.
اما نکاتی هم وجود دارد که به شما کمک می‌کند بتوانید بهترین نوع تجهیزات حفاظت فردی را تهیه نمایید. در ادامه با ۴ نکته‌ی مهم در این زمینه آشنا می‌شویم.
درنهایت باید اشاره کرد که استفاده از لوازم ایمنی آخرین مرحله در مدیریت خطرات و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی است و صرف استفاده از تجهیزات حفاظت فردی نباید به عنوان اقدامات کنترل خطر تلقی شود، بلکه با مدیریت درست باید از رخ دادن حوادث جلوگیری کرد.
لطفا دیدگاه خود را درباره این متن با ما درمیان بگذارید و برای مقایسه انواع تجهیزات حفاظت فردی به سامانه تخصصی کیوپیکت مراجعه فرمایید.
