علوم تربیتی یکی از رشته‌های مهم گروه علوم‌انسانی است که به آموزش‌وپرورش، شناخت و هدایت استعدادها در کودکان و نوجوانان می‌پردازد. بسیاری از داوطلبان کنکور با این رشته آشنا نیستند به همین دلیل در این مقاله علاوه بر معرفی کامل رشته علوم تربیتی به بررسی واحدهای درسی این رشته و بازار کار آن خواهیم پرداخت.
علوم تربیتی از قدیمی‌ترین رشته‌های دانشگاهی ایران به‌حساب می‌آید و به‌نوعی بین‌رشته‌ای محسوب می‌شود. هدف اصلی این رشته ارتقا کیفیت فرایند آموزش‌وپرورش است. آموزش، یادگیری، تدریس و روانشناسی از مهم‌‌ترین موضوعاتی هستند که در علوم تربیتی مورد بررسی قرار می‌گیرند. در کنار این موارد، این رشته به بررسی مسائل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آموزش نیز می‌پردازد.
هدف اصلی رشته علوم تربیتی بهبود کیفیت فرایند آموزش‌وپرورش است و این مقصود از طریق تربیت افرادی رخ می‌دهد که شناخت کاملی با فرایندهای آموزش و روانشناسی داشته باشند. علاوه بر این مطالعه علوم تربیتی باعث افزایش مهارت‌های مدیران آموزشی در جهت مدیریت و سازماندهی بهتر آموزش‌وپرورش می‌شود.
رشته علوم تربیتی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه ایران تدریس می‌شود. این رشته در دانشگاه‌های دولتی، پیام‌نور، آزاد، غیرانتفاعی و فرهنگیان برای جذب دانشجویان ارائه می‌شود.
رشته علوم تربیتی در مقطع ارشد و دکترا دارای گرایش‌های مختلفی است. این رشته در مقطع کارشناسی تا قبل از سال 95 دارای چهار گرایش بود که داوطلبان کنکور هنگام انتخاب رشته باید یکی آز آن‌ها را انتخاب کنند؛ اما اکنون دانشجویان از سال دوم به بعد با گذراندن دروس انتخابی می‌توانند گرایش موردعلاقه خود را انتخاب کنند. گرایش این رشته در مقاطع مختلف به‌صورت زیر است.
· کارشناسی: تکنولوژی آموزشی، آموزش پیش‌دبستانی و دبستانی، مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی و آموزش‌وپرورش کودکان استثنایی
· کارشناسی ارشد: برنامه‌ریزی آموزشی، آموزش‌وپرورش تطبیقی، برنامه‌ریزی درسی، تحقیقات آموزشی، آموزش‌وپرورش استثنایی، روانشناسی تربیتی، آموزش بزرگسالان، مشاوره و راهنمایی، آموزش و بهسازی منابع انسانی، تاریخ و فلسفه تعلیم‌وتربیت، تکنولوژی آموزشی، مدیریت و برنامه‌ریزی آموزش عالی، سنجش و اندازه‌گیری در آموزش‌وپرورش
· دکترا: تاریخ و فلسفه تعلیم‌وتربیت، برنامه‌ریزی درسی، روانشناسی تربیتی، سنجش آموزش، برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی، برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی، مدیریت آموزش عالی، اقتصاد آموزش عالی، برنامه‌ریزی آموزش از راه دور
رشته علوم تربیتی شامل موضوعاتی مانند آموزش‌وپرورش، روانشناسی، برنامه‌ریزی درسی، مدیریت آموزشی، آمار، فلسفه، جامعه‌شناسی و مشاوره است، به همین دلیل واحدهای درسی این رشته نیز به‌گونه‌ای طراحی شده است تا این موضوعات را آموزش می‌دهد.
تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی علوم تربیتی 140 واحد است که شامل بخش‌های زیر می‌شود.
· دروس پایه: 20 واحد
· دروس اصلی: 70 واحد
· دروس تخصصی: 18 واحد
· دروس اختیاری: 10 واحد
· دروس عمومی: 22 واحد
موقعیت شغلی در رشته علوم تربیتی، مانند سایر رشته‌ها به سطح تحصیلات، تخصص، تجربه کاری و مهارت‌های فرد بستگی دارد؛ اما باتوجه‌به جمعیت بالای دانش‌آموزان و دانشجویان در ایران و از طرفی مدارس و مراکز آموزشی بسیار زیادی که در ایران فعال هستند، این رشته از بازار کار خوبی در ایران برخوردار است. باتوجه‌به این که بیشتر مؤسسات آموزشی در ایران دولتی هستند، بنابراین شاغلین در این حوزه بیشتر در بخش دولتی مشغول به کار هستند.
فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی در مقطع کارشناسی و ارشد می‌توانند به‌عنوان معلم و مدیر مدرسه در مدارس دولتی یا خصوصی فعالیت کنند. افرادی که تحصیل در این رشته را به‌پایان رسانند می‌توانند در مراکز آموزشی و مؤسسات فرهنگی به‌عنوان کارشناس و مشاوره تحصیلی فعالیت کنند. در حوزه پژوهشی و آموزشی نیز افرادی دارای مدرک ارشد و دکترا رشته علوم تربیتی هستند امکان فعالیت به‌عنوان محقق و مدرس در دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی و وزارت‌خانه‌‌های آموزشی را دارند.
در این مقاله به معرفی کامل رشته علوم تربیتی و بازار کار آن پرداختیم. اگر به شما به موضوعاتی مانند آموزش، پرورش، تدریس و ارتباط با کودک و نوجوانان علاقه دارید این رشته برای شما گزینه خوبی است این رشته به شما امکان می‌دهد تا در مراکز دولتی و خصوصی مرتبط با آموزش، پرورش و پژوهش مشغول به کار شوید تا به علایق و اهداف خود برسید.
