کلین روم یا اتاق تمیز، محیطی است که در آن میزان ذرات، آلایندهها و آلودگیهای موجود در هوا، به شدت کنترل شده و در سطح بسیار پایینی نگه داشته میشود. این محیطها برای تولید محصولات حساس و دقیق مانند قطعات الکترونیکی، دارویی، پزشکی و غذایی استفاده میشوند که کوچکترین ذره یا آلودگی میتواند بر کیفیت و کارایی آنها تأثیر بگذارد.
چرا به کلین روم نیاز داریم؟
محافظت از محصول: در صنایع حساس مانند داروسازی، کوچکترین ذره آلودگی میتواند باعث آلودگی محصول و ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی شود.
افزایش کیفیت محصول: در صنایع الکترونیکی، ذرات گرد و غبار میتوانند باعث ایجاد خطا در مدارهای الکترونیکی شوند و عملکرد محصول را تحت تأثیر قرار دهند.
کاهش هزینهها: با کاهش آلودگی و افزایش کیفیت محصول، هزینههای مربوط به ضایعات و بازبینی کاهش مییابد.
ویژگیهای کلین روم
فیلتراسیون هوا: هوای ورودی به کلین روم از فیلترهای بسیار دقیق عبور میکند تا ذرات و آلودگیها از آن حذف شوند.
فشار مثبت: فشار داخل کلین روم معمولاً بیشتر از فشار محیط اطراف است تا از ورود هوای آلوده از بیرون جلوگیری شود.
جریان هوای یکنواخت: هوای داخل کلین روم به صورت یکنواخت و با سرعت مشخص جریان مییابد تا ذرات را از سطح کار دور کند.
مواد ساختمانی خاص: دیوارها، کف و سقف کلین روم از مواد غیر قابل نفوذ و قابل شستشو ساخته میشوند تا از تجمع آلودگی جلوگیری شود.
لباسهای مخصوص: افرادی که در کلین روم کار میکنند، باید لباسهای مخصوصی بپوشند که از انتشار ذرات از بدن آنها جلوگیری کند.
کلاسبندی کلین روم
کلاس بندی اتاق تمیز چیست؟ کلین رومها بر اساس میزان مجاز ذرات در واحد حجم هوا طبقهبندی میشوند. هرچه تعداد ذرات مجاز کمتر باشد، کلاس کلین روم بالاتر است. استاندارد ISO 14644-1 یکی از استانداردهای رایج برای طبقهبندی کلین رومها است.
کاربردهای کلین روم
کلین رومها، از محیطهای تولید محصولات حساس مانند دارویی و الکترونیکی فراتر رفتهاند و امروزه در صنایع و حوزههای نوینی کاربرد مییابند. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش دقت موردنیاز در بسیاری از صنایع، کلین رومها به عنوان محیطهای ایدهآل برای تحقیق، توسعه و تولید محصولات با فناوری بالا مورد توجه قرار گرفتهاند.
صنایع الکترونیک: تولید مدارهای مجتمع، دیسکهای سخت، صفحه نمایشهای LCD
صنایع دارویی: تولید داروهای تزریقی، کپسولها و قرصها
صنایع پزشکی: تولید تجهیزات پزشکی یکبار مصرف، لنزهای تماسی
صنایع غذایی: تولید مواد غذایی حساس مانند شیر خشک، مکملهای غذایی
تجهیزات کلین روم
هواساز: وظیفه فیلتر کردن هوا، تنظیم دما و رطوبت و ایجاد جریان هوا را بر عهده دارد.
فیلترها: برای حذف ذرات از هوا استفاده میشوند.
دستگاه تولید فشار مثبت: برای ایجاد فشار مثبت در داخل کلین روم استفاده میشود.
لباسهای مخصوص: شامل روپوش، کلاه، ماسک، دستکش و کفش است.
هودهای لامینار: برای ایجاد جریان هوای یکنواخت و جلوگیری از آلودگی محصولات استفاده میشوند.