پیش از هر چیز باید اشاره کنم یادداشت برای چالش کتابخوانی طاقچه - آذر ماه 1402 نوشته شده است.
کتاب پنج حلقه نوشته موساشی میاموتو کتابی است که از چند جنبه ارزش خواندن فراوانی دارد.
قبل از پرداختن به متن اصلی کتاب چند نکته در مورد ترجمه و چهار فصل ابتدایی کتاب لازم به ذکر است.
ترجمه کتاب در ابتدا سخت و دشوار به نظر می رسد . تا جایی که شاید برای فهم هر جمله مجبور شوید دوبار آن را تکرار کنید یا معنی برخی از کلمات را جست و جو کنید اما، این نقطه ضعف کتاب نیست ، بلکه از خوش ذوقی مترجم است که شما را با قلم یک نویسنده ژاپن در چند سده قبل آشنا می کند .
تلاش برای فهم چنین متنی بیش از پیش ما را به شخصیت و سخنان موساشی میاموتو نزدیک می کند . ما در کتاب پنج حلقه قرار است سخنان مردی را بخوانیم که از ابهت فراوان ، تجربه بالا و تفکری عمیق بر خوردار است . پس استفاده از ادبیات اصیل تر و ثقیل تر قطعا بیش از یک متن ساده سازی شده ما را به فضای کتاب نزدیک می کند.
از نظر محتوایی چهار فصل ابتدایی کتاب به طور خلاصه و مفید ما را با فضای حاکم بر آن سالهای ژاپن آشنا میکند . فهم اینکه در ژاپن 1500 تا 1700 چه می گذرد ، جایگاه افراد در جامعه چگونه است ، ارتباط و وظایف هر طبقه به چه نحوی تعیین می شود ، ساختار قدرت چگونه عمل می کند و قدرت در دستان چه کسانی به چه ترتیبی تقسیم شده است ، حتما لازم و واجب است . علاوه بر این نکات فرهنگ و ارزش های حاکم بر جامعه مورد بحث نیز لازمه دیگری برای درک سخنان میاموتو می باشد . شما اگر ندانید که جنگ آوری و کشتن حریف در نبرد های دو نفره در آن جامعه ارزشمند است ، میاموتو را یک فرد سنگ دل و وحشی در نظر می گیرید نه یک جنگ آور نابغه و متفکر .
پس با توجه به این نکات الزام آور در ابتدای کتاب با همه این موارد به شکلی مختصر آشنا می شویم. البته که توصیه میکنم قبل رفتن به سراغ این کتاب ، کتاب هایی مثل گذر از عهد باستان به فئودالیسم نوشته پری اندرسون ، آیین رزم اثر سون وو و تاریخ تجدد ژاپن به قلم هاشم رجب زاده را مطالعه کنید . تا هم بیشتر تاریخ ژاپن را بشناسید و هم با فضای کتاب هایی در باب جنگ آشنا شوید.
و اما باقی فصول که نوشته های خود موساشی میاموتو می باشد :
کتاب شامل پنج دفتر اصلی است . نخست دفتر زمین که در آن پیکره ی شیوه ی تدبیر خود را در آن به رشته ی تحریر در می آورد.
دفتر دوم را میاموتو دفتر آب می نامد، به این علت که آب جان هر چیزی است. در این دفتر درون مایه مکتب ایچی خود را بیان میکند.
دفتر سوم آتش است ، که در آن نکات پیرامون رزم و پیکار را بررسی میکند ، روح درندگی آتش دلیل نام گذاری این دفتر می باشد.
دفتر چهارم باد یا سنت نامیده می شود و میاموتو در کمال هوشمندی در این دفتر به بررسی دیگر مکاتب و استفاده از آنها می پردازد تا بهترین طریق تدبیر را به خواننده بیاموزد.
و نهایتا دفتر پنج که تهیا است دفتری که مباحث عمیق از درون مایه مکتب میاموتو را در بر دارد.
نهایتا باید گفت اگر به هنر جنگ و یا تاریخ آسیای دور علاقه دارید کتاب پنج حلقه نوشته سامورایی افسانه ای ، موساشی میاموتو به ترجمه حسین میرشکرایی را از دست ندهید.
