فلنج ها يكي از اتصال دهنده هاي لوله ها ، شير آلات ودستگاهها به يكديگر مي باشد. فلنج بصورت قطعه ديسكي شكل بوده كه هميشه بصورت جفت به كمك پيچ ومهره دو قطعه را به يكديگر متصل مي سازدوبه آساني باز شده وبراي فشارهاي كم وبالا مناسب مي باشد. آب بندي بين دو فلنج توسط لاي(Gasket) كه در بين آنها قرار داده مي شود انجام ميگيرد .جنس فلنجها از فولاد وآلياژهاي ان ويا از چدن وساير مواد ساخته مي شود. مطابق استاندارد، مشخصات فلنج كه شامل موارد ذيل مي باشد بايد بر روي فلنج حك گردد:
1-نام تجاري توليد كننده فلنج
2-سايز اسمي لوله(قطر خارجي لوله كه فلنج به آن جوش داده خواهد شد)
3-مقدار فشار قابل تحمل توسط فلنج (به آن كلاس فلنج هم گفته مي شود)
4-شكل سطح فلنج(شكل سطح فلنج مهمترين قسمت تشكيل دهنده يك فلنج مي باشد)
5-سوراخها(گاهي بعنوان ضخامت ديواره نيز بيان مي گردد)
6-مواد تشكيل دهنده فلنج(مطابق استاندارد ASTM اين عدد بيان كننده مشخصات مواد خام مورد استفاده براي تهيه فلنج مي باشد .)
7-شماره يا كد مربوط به عمليات حرارتي صورت گرفته بر روي فلنج كلاس فلنجها فلنجها بسته به نوع جنس متناسب با فشاري كه تحمل مي كنند به كلاسهاي مختلف به شرح ذيل تقسيم مي گردند:
1-رده بندي فشار مطابق استاندارد ANSI B16.34 مطابق اين استاندارد فلنجهاي فولادي وآلياژهاي آن به كلاسهاي 150-300-400-600-900-1500-2500-تقسيم بندي مي شوندكه اين اعداد ماكزيمم فشار بر حسب PSI بوده كه فلنجها در حداكثر دماي مجاز مي توانند تحمل كنند ومعمولا فشار كاركرد حدود 2.4 برابر اعداد فوق مي باشد.(رابطه فشار با دما براي جنسهاي مختلف در استاندارد فوق مشخص گرديده است)
2- رده بندي فشار مطابق استاندارد ISO در اين استاندارد فشار تحمل فلنجهاي فولادي وآلياژهاي آن با PN نشان داده شده كه اين نشان دهنده فشار اسمي بر حسب BAR مي باشد . بعنوان مثال PN30 يعني فشار كاركرد فلنج 30 BAR مي باشد.
3- رده بندي فشار براساس استاندارد API (6A-6B-6BX) اين نوع فلنجها داراي تحمل فشار بيشتري نسبت به فلنجهاي گروهANSI بوده وبه كلاسهاي 5000-3000-2000-15000-10000 رده بندي مي گردند فلنج پلی اتیلن دامنه کاربرد فلنج ها در لوله کشی (piping) به عنوان یکی از اجزای اتصالات (Fittings)،که معمولا در تغییر مسیر یا تغییر قطر لوله استفاده می‌شوند، می‌باشد.فلنج ها معمولا توسط فرآیندهای ریخته گری ،ماشین کاری قطعات یا قالب گیری تولید می‌شوند. فلنجها یکی از اتصال دهنده‌های لوله‌ها، شیر آلات ودستگاهها به یکدیگر می‌باشد.آب بندی بین دو فلنج توسط لای(Gasket) که در بین آنها قرار داده می‌شود انجام می‌گیرد. مطابق استاندارد، مشخصات فلنج پلی ایتلن که شامل موارد ذیل می‌باشد باید بر روی فلنج حک گردد:
۱- نام تجاری تولید کننده فلنج فلنج پلی اتیلن
۲- سایز اسمی لوله - قطر خارجی لوله پلی اتیلن که فلنج پلی اتیلن به آن جوش داده خواهد شد
۳- مقدار فشار قابل تحمل توسط فلنج پلی اتیلن - به آن کلاس فلنج هم گفته می‌شود
۴- شکل سطح فلنج - شکل سطح فلنج پلی ایتلن مهمترین قسمت تشکیل دهنده یک فلنج می‌باشد
۵- سوراخها - گاهی بعنوان ضخامت دیواره نیز بیان می‌گردد
۶- مواد تشکیل دهنده فلنج پلی اتیلن - مطابق استاندارد ASTM این عدد بیان کننده مشخصات مواد خام مورد استفاده برای تهیه فلنج می‌باشد
۷- شماره یا کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی فلنج پلی اتیلن . به طور کلی پنج نوع فلنج پلی اتیلن در خطوط لوله با جوش لب به لب بکار می‌روند که در زیر آورده شده اند:
1- Weld Neck Flanges نوع معمولی و بلند
2-Slip-on Flanges
3-Reducing Flanges
4-Increaser Flanges
5-Lap-Joint Flanges,Van Stone
انواع فلنج
1-فلنج با سطح ساده (FLAT FACE) : در اين نوع از فلنجها سطح يك فلنج كه بايد در مقابل سطح فلنج ديگر قرار گيرد صاف مي باشد . معمولا فلنجهاي چدني و يا فولادي كه در فشارهاي كم كاربرد دارند از اين نوع ساخته مي شوند.
2- فلنج با سطح برجسته (Raised face) : در اين نوع فلنجها سطح فلنج كه درمقابل فلنج ديگر قرارگرفته و برفلنج پلی اتیلن روي آن لايي قرار داده مي شود نسبت به سطح كلي فلنج برجسته تر ساخته مي شود . بر اساس استاندارد مقدار برجستگي درتمام اندازه ها براي كلاسهاي 150و 300 برابر 1.6 mm وكلاسهاي بالاتر برابر 6.4 mm مي باشد. در قسمت برجستگي ممكن است سطح كاملا صيقلي (smooth finish) و يا داراي شيار (serrated finish) باشد واين شيارها يابصورت هم مركز ويا حلزوني مي باشد كه روش ساخت آن در استاندارد (mss-sp-6) مشخص گرديده است (معمولا عمق شيارها 0.4mm وفاصله آن از هم 0.8 mm مي باشد)
3-فلنج نر وماده (Male & Female) : صفحه اين نوع فلنجها كه بصورت جفت وجود دارد يكي داراي برامدگي (به ارتفاع 6.4mm ) و ديگري تو رفتگي (به عمق 5 mm) مي باشد.
4- فلنج با صفحه داراي زبانه و شياردار (Tongue & Groove facing) : اين نوع فلنج نيز بصورت جفت وجود دارد و همانند فلنج نر و ماده بوده با اين تفاوت كه قطر داخلي زبانه و شيار تا سوراخ فلنج (مسير جريان) ادامه ندارد و بنابراين لايي (gasket) را روي قطر داخلي و خارجي خود نگه مي دارد و همين باعث مي شود لايي (gasket) از خوردگي و فرسودگي محفوظ بماند. ساختمان زبانه و شيار مينيمم سطح لايي نوع مسطح را ايجاب مي كند و بنابراين تحت فشار پيچها كمترين بار و ماكزيمم راندمان اتصالي (joint efficiency) ممكنه براي لائيهاي مسطح را خواهد داشت. دراين نوع اتصال ميزان برامدگي زبانه 6.4mm و ميزان عمق شيار برابر 5mm مي باشد.
