حکومت رایش سوم در آلمان با رهبری آدولف هیتلر در سال ۱۳۱۱ خورشیدی به قدرت رسید و ۱۲ سال بر آلمان حکومت کرد، نظامی که خشونت، توطئه، بیگانه ستیزی، جنگ و ویرانی را برای اروپا به همراه داشت و یکی از بزرگترین جنگ های تاریخ را آغاز کرد که بیش از ۶۰ میلیون کشته بر جای گذاشت. در میانه جنگ بر اساس بیانیه ای که به امضای آمریکا، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی رسید، بر پیگیری عاملان قتل عام یهودان تاکید شد و وعده داد که آنان برای برقراری عدالت در سراسر جهان تحت تعقیب قرار خواهند گرفت، پس از پایان جنگ جست و جو برای یافتن سران آلمان نازی آغاز گشت که منجر به شناسایی و دستگیری تعدادی از نزدیکان هیتلر شد، اگرچه پیش از پایان جنگ سران اصلی حزب نازی، یعنی آدولف هیتلر، یوزف گوبلس و هایریش هیملر به زندگی خود خاتمه داده بودند و هیچگاه به میز محاکمه نرسیدند، همچنین بسیاری دیگر از نازی ها فرار کردند و هرگز پیدا نشدند. تنها ۲۱ نفر از سران رایش سوم دستگیر شده و در زندان نورنبرگ تا روز دادگاه حبس شدند، برای برگزاری دادگاه شهر نورنبرگ واقع در آلمان برگزیده شد که انتخابی نمادین بود، نورنبرگ مهد گسترش ناسیونالیسم سوسیالیسم هیتلری نامیده میشد و در دوره رایش سوم هرسال میزبان همایش های حزب نازی بود، از سوی دیگر نورنبرگ در جنگ کمتر از برلین صدمه دیده بود و کاخ دادگستری آن قابل تعمیر بود، ساختمانی که در طول تابستان و قبل از شروع محاکمه به دست متهمین بازسازی شد. درتاریخ ۲۹ آبان ۱۳۲۴ مردانی که اروپا را به نابودی کشیده بودند و از بالارتبه ترین سران آلمان نازی بودند، یک به یک وارد دادگاه شدند و در ردیف متهمین قرار گرفتند، میان آنان چهار فرماده نظامی، سه دیپلمات و پنج مقام دولتی حضور داشتند، در ساعت ۱۰ صبح ۴ قاضی آمریکایی، بریتانیایی، فرانسوی و روس وارد دادگاه شدند و در برابر چشمان مردم سراسر جهان و شاهدان جنگ، دادگاه نازی ها آغاز به کار کرد، دادگاهی که برای اولین بار در تاریخ اتهام جنایت علیه بشریت را در فهرست اتهامات خود داشت، دادستان با قراعت کیفرخواست دویست صفحه ای که بر اساس نزدیک به پنج میلیون سند تنظیم شده بود، متهمین را در چهار اتهام مجرم خواند. نخست، شرکت در جنایت و توطئه برای تسخیر قدرت مطلق. دوم، جنایت علیه صلح شامل زیرپا گذاشتن ۳۴ معاهده بین المللی، بوجود آوردن چندین جنگ متجاوزانه و ترسیم جنگ جهانی دوم. سوم، جنایات جنگی شامل کشتارهای دسته جمعی، شکنجه و به بردگی گرفتن میلیون ها نفر. چهارم، جنایت علیه بشریت شامل کشتار مخالفان سیاسی و نسل کشی قوم یود. به عنوان سند ارایه شده به دادگاه در اولین اتهام فیلم های پروپاگاندای آلمان نازی به نمایش گذاشته شد که بیانگر خواست ها و ایده های افراطی نازی ها بود، فیلم هایی که در آن هیتلر قدرت یکتا معرفی شده و شعارهایی مانند ما نژاد برتر هستیم سر داده می شد، در بررسی اتهام جنایت علیه صلح به مدت دو ماه نقشه های حمله و تسخیر کشورها ارایه شد، تجاوز به کشورهایی ازجمله اتریش، دانمارک، لهستان، هلند، بلژیک و فرانسه. سومین اتهام، جنایات جنگی بود که افسران اس اس و دیگران سران نظامی را برای قتل افراد غیرنظامی متهم می کرد، آنها متهم به بمباران کردن شهرها و از میان بردن مردم بی دفاع شدند، همچنین کشتار سه میلیون و هفتصد هزار زندانی روس که در اثر گرسنگی و سرما جان باختند یا به دار آویخته شدند. آخرین اتهام جنایت علیه بشریت شامل قتل بیش از یک میلیون یهودی در اردوگاه های کار اجباری بود و به عنوان مدرک فیلم هایی از اردوگاه های مرگ پخش شد و افرادی که توانسته بودند از این اردوگاه ها جان سالم به در ببرند برای شهادت حاضر شدند، همچنین در ادامه دادگاه نورنبرگ از اسنادی مرتبط با دیگر رفتارهای غیرانسانی نازی های با زندانی ها پرده برداری شد، از جمله استفاده از چربی انسان برای ساخت صابون، انجام آزمایش هایی برای دباغی پوست انسان و استفاده پزشکان آلمانی از زندانیان به عنوان نمونه آزمایشگاهی، دادگاه نورنبرگ یازده ماه به طول انجامید و سرانجام در نهم مهر سال ۱۳۲۵ رای دادگاه اعلام شد، سه نفر تبریه، هفت نفر به زندان و یازده نفر به اعدام محکوم شدند. هرمان گورینگ رئیس نیروی هوایی آلمان نازی که به اعدام با طناب دار محکوم شد پیش از اجرای حکم با قرص سیانور به زندگی خود پایان داد، رودلف هس معاون هیتلر به حبس ابد محکوم شد و پس از چهل سال در زندان درگذشت، آلبرت اشپیر معمار هیتلر به اتهام بیگاری کشیدن از زندانیان در اردوگاه های کاراجباری به بیست سال زندن محکوم شد و اجساد اعدام شدگان به اردوگاه داخائو منتقل شد و در آنجا به کوره های آدم سوزی سپرده شدند و خاکسترهایشان در رودخانه ایزار ریخته شد، اگرچه محاکمات نورنبرگ به تنظیم و تصویب پیمان های بین المللی درباره قوانین جنگی، نسل کشی و رعایت حقوق بشر انجامید و زمینه ی تشکیل دادگاه های بین المللی دیگری از جمله دادگاه بین المللی لاهه شد، اما هیچگاه نتوانست مانع ادامه پیدا کردن جنگ، نژاد پرستی، شکنجه و کشتار در جهان شود.
