رمز جوانی مغز شما چیست؟ سمفونی زندگی و معجزه موسیقی برای مغزی همیشه جوان.
فکر می کنید اوج یادگیری و رشد مغز فقط در کودکی و جوانی اتفاق می افتد؟ اگر اینطور فکر می کنید ، آماده شوید تا دیدگاه تان دگرگون شود! در عصر حاضر که هر روز بر امید به زندگی افزوده می شود و ما بیشتر عمر می کنیم ، دغدغه اصلی بسیاری از ما این است: چطور می توانیم ذهن مان را همیشه جوان ، تیزبین و پویا نگه داریم ، حتی وقتی موهایمان جوگندمی می شود ؟ پاسخ این سوال شاید نزدیک تر از آن چیزی باشد که فکر می کنید : در دنیای شگفت انگیز و بی انتهای موسیقی.
موسیقی ؛ فقط یک سرگرمی نیست ، یک باشگاه ورزشی تمام عیار برای مغز شماست!
سال هاست که از اثر موتزارت شنیده ایم و تأثیر کوتاه مدت موسیقی بر تمرکز. اما اجازه دهید کمی عمیق تر شویم. موسیقی ، آن هم نه فقط گوش دادن منفعلانه ، بلکه یادگیری فعالانه و نواختن یک ساز(یا حتی خوانندگی حرفه ای و متعهدانه) ، چیزی فراتر از یک سرگرمی یا یک هنر صرف است. این یک باشگاه ورزشی کامل و پیچیده برای مغز شماست! فعالیتی که به طور همزمان ، بخش های مختلف مغزتان را درگیر می کند و به آنها تمرین می دهد.
تصور کنید مغز شما یک ارکستر بزرگ است. وقتی شما مشغول نواختن یک قطعه موسیقی هستید ، چه اتفاقی در این ارکستر عظیم می افتد؟
1- سمفونی هماهنگ نورون ها : ده ها ناحیه از مغز شما همزمان و در هماهنگی کامل درگیر میشوند؛ از مناطقی که مسئول شنیدن ، پردازش صدا و تشخیص ریتم و ملودی هستند گرفته تا بخش هایی که حرکت دقیق انگشتان ، هماهنگی دست و چشم و تعادل بدن را کنترل می کند.
2- رقص حافظه و توجه : حافظه تان به چالش کشیده می شود تا نت ها ، ریتم ها ، آکوردها و حتی احساسات نهفته در موسیقی را به خاطر بسپارد و در لحظه بازیابی کند. توجه تان باید به طور همزمان بین خواندن نت ها ، گوش دادن به صدای ساز خود و هماهنگی با دیگران (در صورت گروه نوازی) تقسیم شود. البته گوش نوازنده نباید فوضول و کنجکاو باشه که این با تمرین مداوم حاصل میشه بعد که عادت کرد میتونه هم حواسش به ساز خودش باشه و هم بقیه نوازنده های گروه که این کار برای تقویت گروه خیلی مفیده.
3- حل مسئله در لحظه : نوازندگی یعنی مواجهه مداوم با چالش ها : چطور یک قطعه پیچیده را بنوازم؟ چطور اشتباهم را اصلاح کنم؟ چطور احساسات را به نت ها منتقل کنم؟ همه اینها مهارت های حل مسئله و تفکر انتقادی شما را درگیر و تقویت می کند.
4-انعطاف پذیری بی نظیر : این درگیری مداوم ، پیچیده و همزمان ، باعث می شود مغز شما مدام خود را بازسازی و بهینه کند.سلول های عصبی ارتباطات جدیدی (سیناپسها) می سازند ، مسیرهای عصبی موجود تقویت می شوند و حتی حجم و چگالی ماده خاکستری در برخی نواحی مغزی(مانند مناطق مرتبط با شنیدن ، پردازش حرکتی و حافظه) افزایش می یابد! بله ، درست شنیدید ، مغز شما می تواند با موسیقی ورزیده شده و از آسیب ها مقاوم تر شود.
راز طول عمر شناختی : سرمایه گذاری مادام العمر بر روی موسیقی
اگر تا کنون فکر می کردید یادگیری موسیقی فقط برای کودکان و نوجوانان است ، وقتش رسیده که آن را کنار بگذارید و به آن به چشم یک سرمایه گذاری بلند مدت برای سلامت مغزتان نگاه کنید. تحقیقات جدید(که البته نیاز به بررسی های بیشتر و طولانی مدت دارند) نشان می دهند که فعالیت موسیقیایی مداوم و مادام العمر ، از دوران جوانی تا سال های میانسالی و کهنسالی ، می تواند مانند یک {سپر دفاعی} عمل کند در برابر آنچه که ما آن را {پیری شناختی} و زوال عقل می نامیم.
تصور کنید مغز شما یک قلعه قدیمی و ارزشمند است. با افزایش سن ، دیوارهای این قلعه با شکوه ممکن است کم کم ضعیف شوند و در معرض آسیب قرار بگیرند. اما فعالیت مداوم و متعهدانه با موسیقی ، مانند این است که شما دائماً این دیوار ها را تقویت کرده ، برج و باروهای جدیدی بسازید ، و سیستم دفاعی قلعه تان را مدرن و نفوذناپذیر کنید! این {ذخیره شناختی} که با موسیقی ایجاد می شود ، به مغز کمک می کند تا در برابر آسیب های ناشی از پیری یا بیماری های نورودژنراتیو( مانند آلزایمر و پارکینسون) مقاومت بیشتری از خود نشان دهد و علائم زوال شناختی را به تأخیر اندازد.
شواهد رو به رشد نشان می دهد که نوازندگان و علاقه مندان به موسیقی که سالهاست فعالانه در این مسیر قدم برداشته اند ، در دوران کهنسالی ، در تست های مربوط به حافظه کاری ، سرعت پردازش اطلاعات ، توانایی های کلامی و مهارت های حل مسائل پیچیده ، عملکردی فراتر از همسالان خود دارند که از چنین فعالیتی بهره مند نبوده اند. این یعنی شما با انتخاب موسیقی ، فقط یک ساز یاد نمیگیرید یا آواز نمی خوانید ، بلکه در حال ساختن یک مغز جوان تر ، مقاوم تر و کارآمد تر برای سال های طولانی آینده خود هستید.
موسیقی : پلی به سوی آینده ای هوشیارتر و پربارتر
حالا که از قدرت شگفت انگیز و پنهان موسیقی برای حفظ جوانی و پویایی مغزتان باخبرید ، چرا دست دست می کنید؟ فرقی نمی کند دانشجو باشید و در پی بهبود عملکرد تحصیلی و افزایش تمرکز ، یا در هر سن دیگری باشید و به دنبال راهی برای حفظ نشاط ذهنی ، تقویت حافظه و مقابله با چالش های پیری. یادگیری موسیقی یک سرمایه گذاری بی نظیر و لذت بخش برای آینده شماست که فواید آن تا سال ها با شما خواهد ماند.
ارادتمند شما ، احسان رستم پور
