بهتر است جهت شناخت دقیق تر از طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی زمینه بحث را با چند سوال آغاز کنیم.
همانگونه که سوالات مطروحه بالا نشان می دهد پایه چهارم ابتدایی ویژگیها ، چالشها و راهکارها و روش های مخصوص خود را برای اعمال و اجرای طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی داراست.
دانش آموز پایه چهارم به دلیل رشد همه جانبه جسمانی و روحی و روانی ، اگر چنانچه در معرض خطر معضلات و مشکلات خانوادگی و اجتماعی قرار بگیرد ، دو مورد بسیار مهم را در مورد وی باید مد نظر داشت تا بتوانیم به بهترین شکل ممکن به وی کمک نماییم. ابتدا به دلیل هوشیاری و محافظه کاری دانش آموز باید بدانیم چگونه می شود با دانش آموز ارتباط مورد نیاز و سازنده ای را برقرار نمود ، تا از مشکلاتی که وی در خلوت خود و در محیط زیست خود با آنها دست و پنجه می کند ، خبر دار شد.
دیگر اینکه چگونه و از چه راهی می شود به این معضلات و مشکلات پرداخت و احیانا از نزدیکترین راه در سدد حل آنها برآمد.
نوع ارتباط گیری با ذهن دانش آموزی که دچار مشکل است می تواند به سختی شکار یک آهوی گریزنده و هوشیار باشد . این بدان معنی است که با کوچکترین خطا شانس برقراری دوستی و کمک به وی را از دست خواهیم داد. و ترمیم خطاهای احتمالی فرسایشی و زمانبر خواهد بود.
طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی مقوله ای است که همچون مباحث مشابه در این زمینه می بایست آنرا با طرح سوالاتی که مرتبط با این طرح هستند آغاز نمود. از این رو ابتدا به طرح سوالات مربوطه می پردازیم.
از آنجا که به زعم ما مسلمانان و دین مبین اسلام انسان فی الذات پاک آفریده می شود. این موضوع در واقعیت نیز همین گونه مشهود است. و اگر دقت کنیم حتی کودکانی که متاسفانه در محیط های ناسالم به دنیا می آیند از نظر حیا و پاکدامنی تفاوتی با دیگر کودکان ندارند. اما به تدریج و با رشد سنی کودک و عوامل محیطی که در آن رشد کرده است ، به یک آموزگار مجرب خصوصا در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی معلوم می شود که اثر رفتاری دیگران بر روی دانش آموز وی هویدا شده و اگر چنانچه دانش آموز در محیط ناسالمی زندگی کند قبح و زشتی برخی اعمال و درگفتمان و رفتار او از بین می رود. و با الگو پذیری از والدین یا افراد بزرگسال دچار ضعف اخلاقی می شود. این ضعف اخلاقی قطعا در پایین آمدن سطح رعایت عفت و حیا در دانش آموز موثر است. از سوی دیگر بدلیل حساسیت در امر طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی مشاهده می شود که دانش آموزانی نیز هستند که حیا و عفت را سرلوحه رفتار خود می کنند. این گروه که بسته به موقعیت های جغرافیایی و اجتماعی جمعبت بیشتری هستند، در صورت عدم توجه به تربیت.به وسیله اقلیت بی قید تر دستخوش آلودگی روحی و روانی می شوند. حال برای جلوگیری از این انتقال آموزه های منفی بهتر است معلم، در قالب طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی وارد عمل شده و با لحاظ کردن آموزشهای عقیدتی و فرهنگی در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی زمینه آموزش مراتب عفت و حیا را به دانش آموزان محیا نماید.
این مقوله ابزار خوبی برای تشویق و تنبیه نیز به حساب می آید. چرا که در مساله عادات غلط اجتماعی بخصوص مساله عفت و حیا گفتیم که ممکن است بی قیدی یک دانش آموز، در رعایت ادب و نزاکت به دانش آموزان دیگر نیز سرایت کند. لذا باتوجه به نیاز عاطفی کودکان به داشتن دوست امری ذاتی است. در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی از آن بعنوان ابزاری مشوق و یا باز دارنده استفاده می کنیم.
بدانگونه که مولفه ها و فاکتورهایی در مورد دوست خوب معرفی کرده از کسانی که در بالاترین سطح آنرا رعایت می نمایند بعنوان الگوی دوست خوب و کسانی که از آن تخطی می کنند را بعنوان دوست نامناسب معرفی می کنیم.
اینگونه اجرای طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی نیز مسبب تربیت صحیح در دانش آموزان بزه کار می شود. چرا که محرومیت از داشتن دوست اهرم خوبی برای تادیب آنها خواهد بود. به طوری که در این امر زیاده روی و خشونت نیز بکار نرفته است.
دانش آموزان خصوصا در سن ده سالگی به بعد قدری باهوش تر و پر جنب و جوش تر می شوند. این رشد فکری و جسمی می تواند زمینه بروز برخی جست و خیزها و بازیهای گاها غیر معقول شود. همین امر می تواند موجب نوعی جسارت توام با گستاخی در شوخی ها و برخوردها شود. بخاطر اینکه نجابت کودک زیر سوال نرود، در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی باید در این زمینه ها برخی گوش زدها را برای کودکان منظور نمود.تا به تدریج از این آستانهسنی عبور کند. بعد از آن کودک خود قدرت تشخیص بالاتری را خواهد یافت . و اعمالی که منافی نجابت باشند را انجام نخواهد داد.
تعقل نیز امری وابسته به امور یاد شده است. باید در اجرای طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی متوجه این امر باشیم. تعقل در تمام آموزه های طرح کرامت نقش نخ نامرئی برای دانه های تسبیح را دارد. چرا که اگر با مقوله های مطروحه با تعقل برخورد نشود، قطع کمیت کارها لنگ خواهد زد. البته این نه بدان معناست که تعقل جزءوظایف معلم است. بلکه تعقل خمیر مایه و پیش نیاز رفتار صحیح اجتماعی دانش آموزان است که باید مد نظر باشد. طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی را باید بر مبنای تعقل طرح ریزی نمود.
دنیای انسان دنیای تعاملات دوسویه و چند سویه با همنوعان است. در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی باید روند امور را نیز بر مبنای روابط صحیح اجتماعی گذاشت. در همه مراحل تحصیل و در تمامی مقاطع. دانش آموز پیوسته با دیگر انسانها اعم از معلمان و اعضای خانواده و جامعه و مدرسه در رابطه است.
برای ساختن فردایی بهتر که فرد و جامعه از آن خرسند باشند. می بایست به آحاد جامعه از جمله دانش آموزان روابط اجتماعی صحیح را آموخت. تا جامعه ای عاری از روابط نابخردانه را تجربه کنیم. این امر در جاهایی مثل طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی رنگ و لعاب واقعی می گیرد.
در جامعه ما و دیگر جوامع بشری هر ازگاه اتفاق می افتد که افراد بخاطر افتادن در بازی آزمون و خطاگاه ناخواسته مرتکب اشتباهاتی می شوند. یا اینکه دست به انتخابهایی می زنند که تا حصول نتیجه دوست ندارند کسی را از آن مطلع کنند. اما هر انسان،حتی در سطح شعور و آگاهی بالا نیزگاهی خواسته و ناخواسته به کسی نیاز پیدا می کند ، تا راز دارش باشد. این امر ، امری بدیهی و انسانی است که ما در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی .به فکر آن باشیم تا انسانهایی این چنین را پرورش دهیم. و در صورت موفقیت ،جامعه ای خواهیم داشت که سرشار از روحانیت خواهد بود.
جامعه ای مدنی که افراد آن به یکدیگر اعتماد می کنند. و سنگ صبور دردهای هم هستند. جامعه ای ست که در آن بزه اجتماعی،قتل،سرقت،کلاه برداری وخیلی دیگر از تخلفات و تمردات از قانون محو شده است. و این در امر خدا پسندانه رازداری نهفته است. که صفت بارزی از صفات مقدس خداوند نیز می باشد.
همیشه در نیل به اهداف،آنهایی پیروز شده اند که نصیحت پذیر بوده اند. در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی توسط بازی ها و قصه ها و نمایش ها باید این صفت خدا پسندانه را نیز برای یکی شدن با جسم و روح مخاطب به دانش آموزان ارائه داد.
دانش آموزان امروز ما، مردان و زنان فردای جامعه اند. این اعضای جامعه قطعا با مسائل ریز و درشت روبرو خواهند شد. مسائلی که از هر نوع و هر جنس و در هر جایگاه از جامعه ممکن است اتفاق بیفتند. در طرح کرامت پایه چهارم ابتدایی مهارت روبرو شدن منطقی، ایستادگی، و پیدا کردن راه حل صحیح به دانش آموز آموخته می شود. تا با ترکیب مجموعه دانسته های علمی و بهره گیری از اکسیر آگاهی به تمامی مشکلات فائق آییم. و این امری کاملا دست یافتنی و ممکن است.
در این پایه کودکان دیگر آن کودک دست و پا بسته و کم توان سالیان پیش نیستند. توانمند تر شدن دانش آموز بخصوص از لحاظ جسمی می تواند برای وی خطرهای آسیب زننده زیادی را به همراه داشته باشد. در این مقوله باید به انواع خطرهایی که می تواند و ممکن است دانش آموز ما را تهدید کند اشاره کنیم.
خطراتی از قبیل سوء استفاده بزرگسالان و بکار گیری دانش آموزان پایه چهارم بعنوان کودکان کار و استثمار این کودکان توسط برخی انسانهای سود جو و فرصت طلب.این مورد از مواردی است که در گوشه و کنار دنیای ما ظهور و بروز کرده و تنها مختص کشو ما نیست. چه اینکه در کشورهای دیگر بطور فاجعه بارتری در حال وقوع می باشد. اما بدلیل احتمال بروز این سوء استفاده در اجتماع ما نیز معلم هوشیار باید این مساله مهم را نیز مد نظر داشته و مورد واکاوی دقیق قرار دهد تا مبادا در اطراف وی چنین ظلمی در حال وقوع باشد.
هستند والدین بی رحمی که بدلیل مشکلات عدیده از جمله اعتیاد به مواد مخدر،کودکان را از پایه چهارم و شاید پیشتر که توان پرداختن به برخی کارهای یدی را دارند وادار به کار در کشاورزی و صنعت و برخی مشاغل دیگر که بعضا خود آن کارها می تواند بصورت قاچاق انجام شود میگمارند. رفت وآمد دانش آموزان در چنین مکانهایی علاوه بر ظلمی که در حق دانش آموز می شود، می تواند زمینه بروز بسیاری دیگر از معضلات برای وی باشد. از جمله این خطرات می تواند ابتلای کودکان از بدو کودکی به اعتیاد، سوء استفاده های جنسی و کسب مهارتهای منفی از انسانهای متخلفی که حین کار با آنان مواجه می شوند باشد.
برای یافتن اینگونه کودکان برخی علائم رفتاری می تواند به ما کمک کند. البته این فرضیه یک احتمال است و علائمی که خواهیم گفت ممکن است دلائل دیگری نیز داشته باشد.
مشکل دیگری که بدلیل رشد فیزیکی و جسمانی کودکان دارد، احتمال سوء استفاده جنسی برخی بزرگسالان از آنان است.این مقوله را به این دلیل در پایه چهارم گنجانده ایم که هم در پایه چهارم برای دانش آموز خطر بیشتری احساس می شود و هم اینکه یک مساله بسیار مهم است که باید معلمان با جدیت به آن بپردازند و تا حد امکان از آن پیشگیری نمایند.
لذا خصوصا در پایه چهارم به بعد باید به این مقوله توجه ویژه ای داشت.
یکی دیگر از مسائل مهم در این زمینه این است که برخی خانواده ها به دلیل عدم آگاهی و محدودیت فرهنگی از پرداختن به این مقوله مهم امتناع میکنند که متاسفانه می تواند اثر عکس داشته و دانش آموز پایه چهارم اگر به این مسائل مسلط نباشد درصد بالایی از خطرات را فرا رو خواهد داشت. لذا لازم و حیاتی است که دانش آموز ابتدا از سوی خانواده مهارتهایی در این زمینه کسب نموده باشد.
حتی لازم است طی بررسی های کلی و پرسش و پاسخ هایی از دانش آموزان بطوری که اثر سوء نداشته باشد و حالت جدیت آن کمرنگ نگردد.از آگاهی یا عدم آگاهی دانش آموزان از این مقوله مهم مطلع شویم. سپس با مطالعه و مشاوره تخصصی در این زمینه اقدام به آگاه سازی نماییم.
یک‌مشکل مشترک در همه کودکان آسیب دیده بلکه می توان به جرات گفت در همه بزرگسالانی که امروز سر از زندانها و گروه های متخلف درآورنده اند. مشکل"نه" گفتن است. نه در خیلی جاها کلمه مقدسی است که معجزه می کند. لذا با خواندن این قسمت از تالیفات ما به معجزه این کلمه دو حرفی پی می بریم. و آن را به دانش آموزان پایه چهارم و حتی پایین تر و بالا تر آموزش می دهیم.
این امر که شاید به ظاهر ساده و پیش پا افتاده بیاید. بزرگترین و مهمترین مشکلی است که امکان دارد هر دانش آموزی را به ورطه اشتباه و انحطاط بکشاند. دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است دانش آموزان و فرزندان ما در برخورد با دیگران نتوانند از کلمه معجزه وار نه استفاده کنند.
مهمترین موقعیت ها برای به کار گیری کلمه نه مواقعیست که دانش آموز با درخواست های نامعقول و غیر متعارف از سوی اشخاص بزرگتر روبه رو می شود.
این موارد ممکن است از هر نوع درخواستی اعم از خرید و فروش و حمل مواد مخدر، تکدی گری در سطح شهرها. اقدام به سرقت و از همه مهمتر و بی شرمانه تر تعرض و ارتباطات جنسی است. طی تحقیق بهمل آمده غالب دانش آموزانی که حتی مشکلی برای آنان پیش نیامده،گفته اند که در صورت بروز خیلی از این موارد بدلایل مختلف توان گفتن نه را ندارند. و این امکان دارد در برخی موارد باعث بروز آن فاجعه هولناک در وجود کودک شود.
اگر از بدو کودکی چگونگی برخورد با این مسائل غیر اخلاقی را به کودک آموزش دهیم، در جلوگیری از بروز بالای نود درصد این مشکلات به او کمک کرده ایم. آموزش هایی اعم از معرفی اعضا و مناطق جنسی بدن به کودک، تاکید بر خصوصی بودن این اعضاء ، رفتار مناسب در زمانهایی که کودک باید نیمه عریان دیده شود، مانند حمام، استخر و ورزشگاه است .آموزش صحیح کودک برای محافظت از خود در برابر کسانی که ممکن است وی را مورد سوء استفاده جنسی قرار دهند و تهدیدات این چنینی و چگونگی در معرض قرار نگرفتن کودک در مکانها و نزد اشخاص مشکوک بزرگترین و بهترین دست آوردی ست که طرح کرامت برای پایه چهارم به ارمغان خواهد آورد.
