دکتر حسام رحیمی استاد حقوق کیفری دانشگاه های تهران****
کتاب جدید التالیف - جرم انگاری افشای اسرار بیمار- دکتر حسام رحیمی
افشا کردن اسرار بیمار توسط پزشک، از دو جنبه قابل بررسی است. این عمل، هم در قانون مجازات اسلامی جرم‌انگاری شده و مشمول مجازات می‌شود و هم در قوانین حوزه پزشکی و سلامت به عنوان تخلف انتظامی برای پزشک در نظر گرفته شده است. پزشکان در هنگام ادای سوگند پزشکی نیز متعهد می‌شوند که اسرار و اطلاعات شخصی بیماران را محترم شمرده و محفوظ بدارند.
همچنین در صورت افشای اسرار بیماران، می‌توان با تکیه بر قانون مسئولیت مدنی نیز خسارات وارده را جبران کرد. در صورتی که افشا کردن اسرار بیمار توسط پزشک، موجب ورود لطمه به آبرو، حیثیت و شخصیت فرد گردد امکان ثبت دادخواست و مطالبه جبران خسارات مادی یا معنوی وارده وجود دارد.
افشای اسرار پزشکی و اطلاع شخص ثالث از آنها ممکن است سبب بروز خسارات مختلفی برای بیمار شود، مانند از دست دادن شغل، خدشه به آبرو و حیثیت، بروز صدمات جسمی و روحی و خسارات مادی. البته امکان بروز چنین خساراتی در مورد افراد مشهور و با نفوذ مانند رهبران سیاسی، هنرمندان، ورزشکاران و... بیشتر می باشد. به همین دلیل، در قوانین بیشتر کشورها برای افشای اسرار ضمانت اجرا هایی در این خصوص پیش بینی شده است. در ایران ضمانت اجرای کیفری برای افشای اسرار پزشکی در مادة 191 قانون مجازات اسالمی مقرر شده و همچنین ضمانت اجرای انتظامی آن نیز در مادة 9 آیین نامة انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین حرفه های پزشکی در سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران موضوع مادة 2 و مواد 29 تا 99 قانون سازمان نظام پزشکی مصوب 1919 بیان شده است.
افشای اسرار پزشکی توسط پزشک وکادر درمانی در زمرة مسائل مرتبط با اخلاق پزشکی است که خود از مهمترین و با سابقه ترین شاخه های اخلاق کاربردی می باشد. توسعه و تحولات دانش پزشکی و پیدایش مسائل جدید بهداشتی و درمانی سبب شده است تا امروزه مباحث اخالقی این حوزه در شاخة بسیار گسترده تری به نام اخلاق بهداشت و سلامت یا »اخلاق مراقبت و بهداشت بررسی شود. اخلاق مراقبت و بهداشت مجموعه بزرگی از مباحث اخالقی را تشکیل می دهد که عرصه های اخالق پزشکی، اخلاق پرستاری، اخلاقیات زیست پزشکی و مسائل اخالقی مربوط به بهزیستی و مددکاری اجتماعی از زیر مجموعه های آن هستند.....
