سلام بر همگی
یکی از عقاید اشتباهی که ما ایرانی ها داریم اینه که فکر میکنیم هرکی به مدارج بالای علمی برسه و در دانشگاه تحصیل کرده باشه حتماا انسان با سواد و فهمیده ای هستش.
یعنی اگه همین الآن از در یکی بیاد که دکتراشو از دانشگاه استنفورد گرفته باشه اونو در حد خدا بالا می بریم استغفرالله نعوذ بالله!
در صورتی که ملاک های باسواد بودن خیلی بیشتر از اون چیزی هستش که ما در ذهنمون داریم.
آقای مسعود لعلی میگه که به فردی باسواد میگن که در چهار حوزه اطلاعات داشته باشه و رفتارش هم قابل قبول باشه.
سواد عاطفی،سواد هیجانی،سواد ارتباطی و سواد تحصیلی.
من سعی میکنم چهارتاشو با مثال براتون توضیح بدم تا راحت تر یاد بگیرین.
سواد عاطفی یعنی درک کردن دیگران.کسی سواد عاطفی داره که بتونه با بقیه همدلی کنه و اگرم اشتباهاتی از بقیه سر زد اونو راحت تر ببخشه.یادمه دو سال پیش سرماخوردگی شدیدی داشتم و اصلا نمی‌تونستم حرف بزنم.اون وقت یکی از دوست های دوره دانشگاهم مدام بهم میگفت که بیا با هم تصویری صحبت کنیم!
هرچی بهش میگفتم بابا من الآن حوصله ندارم زیر بار نمی‌رفت.
خب این فرد سواد عاطفی نداشت.
یعنی منو درک نمی‌کرد.
راه کسب سواد عاطفی هم به نظرم صرفا رمان خوندن و فیلم های سینمایی دیدن هستش.چون با یه دنیای بزرگتر آشنا میشی و احساسات مختلفی رو تجربه می‌کنی.
سواد هیجانی هم یعنی تا چه حد میتونی بر هیجانات خودت غلبه کنی و کنترل خشم داشته باشی.مثلا شما اگه سواد هیجانی نداشته باشی وقتی داخل ویرگول از کسی ناراحت میشی ممکنه یکهو اکانتت رو کلا حذف کنی.
اگه این نوع سواد رو نداشته باشی نمیتونی از لحاظ مالی هم موفق بشی.ممکنه پولت رو در جایی سرمایه گذاری کنی و چون صبر نداری و نمیتونی هیجاناتت رو کنترل کنی نتونی سود زیادی کسب کنی و چه بسا ضرر کنی!(تریدرهای ارز دیجیتال منظورم رو بهتر متوجه میشن)
جدای ازین فکر کن فوتبالیستی سواد هیجانی نداشته باشه.وقتی مربیش اونو تعویض می‌کنه بطری آب معدنی پرت میده یا به مربیش دست نمیده و آخرم کلی مشکل براش به وجود میاد.پس سواد هیجانی خیلی خیلی مهمه.برای داشتن سواد هیجانی هم به نظرم راهی نیست جز کتاب خوندن درباره کنترل خشم و این که تمرین کنیم عجولانه تصمیم نگیریم.
سومین حوزه سواد ارتباطی هست.
سواد ارتباطی یعنی این که بتونیم با بقیه ارتباط برقرار کنیم و باهاشون راحت حرف بزنیم و خجالتی نباشیم.متاسفانه از بچگی مارو جوری بار آوردن که انگار خجالتی بودن چیز خوبی هست در صورتی که اصلا این طوری نیست.ما در کشوری زندگی میکنیم که اگه خجالتی باشی راحت حقتو میخورن.باید با اعتماد به نفس از حق خودمون دفاع کنیم.البته باید مؤدبانه با کسی که خواسته ای ازش داریم حرف بزنیم وگرنه حتما نتیجه ی عکس می گیریم.
من یادمه یه دو سال پیش یه کلاس نهمی داشتم که بیش از حد شلوغ و بی ادب بودن.منم تصمیم گرفتم که یه امتحان خیلی سخت ازشون بگیرم تا ادب شن.در اون امتحان هم حتی از عکس کتاب سوال درآورده بودم!
یکی از دانش آموزها بعد از امتحان فشاری شده بود و فریاد زد استادد از عکس کتاب برامون سوال آوردی؟
منم که پوکر فیس بودم و اصلا بهش توجهی نکردم.
چند دقیقه بعد یه دانش آموزی دستشو برد بالا و گفت استاد شما می‌تونستین با شیوه دیگه ای شلوغ هارو تنبیه کنین و می‌تونستین براشون منفی بذارین به جای این که کل کلاس رو تنبیه کنین.
چون حرفش منطقی بود و مؤدبانه صحبت کرد منم به حرفش گوش دادم و نمره سوال سخت رو بهشون دادم.میخواستم یادشون بدم درست صحبت کردن و مطالبه گری مؤدبانه رو.
بگذریم.متاسفانه خیلی از ما ها سواد ارتباطی خوبی نداریم.
دانش آموزهایی دارم که واقعا خوش اخلاقن و درسشون هم بد نیست ولی میترسن بیان پایین کلاس کنفرانس بدن یا تحقیقی بخونن!
خب اینا اگه نفر اول کنکور هم بشن باز نمیتونن در آینده موفق بشن چون بلد نیستن از حق خودشون دفاع کنن.در کل سواد ارتباطی خیلی خیلی مهمه.برای تقویت کردنش باید تجربه صحبت کردن در جمع رو داشت.چه مدرسه و چه فضای مجازی مثل کلاب هاوس یا همین ویرگول.
اصلا اگه حس می‌کنی سواد ارتباطیت پایین هست داخل همین ویرگول با صدای خودت پست صوتی بذار.اصلا هم نمی‌خواد کار خاصی کنی.از یه تجربت بگو یا قسمتی از کتاب رو بخون.من برای این که اعتماد به نفسم زیاد بشه و برم در دل ترس هام دو سه بار در ویرگول پادکست درست کردم اونم فقط برای این که به خودم ثابت کنم که میتونم جایی جز مدرسه برای بقیه صحبت کنم.یعنی هدفم فقط این بود.ولی خب درکمال تعجب دیدم که کلی از اون پادکست های طنز و دلقک بازی استقبال شد خخخ بگذریم و بریم سراغ چهارمین نوع سواد.
سواد تحصیلی همون سوادی هستش که ما در مدرسه و دانشگاه یاد میگیریم.نکته جالب اینه که از بقیه اهمیتش کمتره ولی تنها سوادی هست که در محیط های آموزشی به ما یاد میدن!
به عبارت ساده تر منظور از سواد تحصیلی همون نمره و مدرک هستش.هر کسی که مدرک بالاتری داشته باشه و تحصیلات آکادمی معتبر تری رو گذرونده باشه سواد تحصیلی بالاتری داره.
همون طور که قبلاً هم گفتم خیلی ها فکر میکنن منظور از سواد صرفا سواد تحصیلی هستش و نمی‌دونن که ممکنه شخصی دکترا داشته باشه ولی توانایی اینو نداشته باشه که نه بقیه رو درک کنه و نه بر هیجاناتش تسلط پیدا کنه و نه بتونه با بقیه راحت حرف بزنه.
ممکنه اون فردی که در یک روستای دور افتاده زندگی می‌کنه در مجموع این چهار حوزه با سواد تر باشه از کسی که دکترا گرفته!
بگذریم.
واقعا خاک تو سر مدرسه که فقط سواد تحصیلی رو یاد آدم میده.
البته بذارید یه نکته مهم رو بهتون بگم.من قبل از این که معلم بشم حس میکردم تقصیر معلم هاست که دانش آموزها چیزای به درد بخوری یاد نمی گیرن.
ولی حالا که معلم شدم فهمیدم که شصت درصد از تقصیر مربوط به سیاست مدار ها و مسئولین هستش.بیست درصد از تقصیر مربوط به معلم ها و بیست درصد مربوط به دانش آموزها هستش.
مسئولین از همه بیشتر مقصر هستن چون کلاس هارو شلوغ کردن و کنترل کلاس برای معلم سخت میشه.علاوه بر این با حجیم کردن محتوای درسی باعث شدن که معلم به زور درسشو تموم کنه چه برسه به این که بخواد درباره موضوعات دیگه صحبت کنه.
ازون طرف هم جدای از معلم ها،دانش آموزها هم مقصرن!
اگه گناهشون بیشتر از معلم ها نباشه کمتر نیست...
الآن با یه مثال میگم که چرا خود دانش آموز ها هم میتونن در این وضع مقصر باشن.
شما فکر کنین یه معلم ریاضی دارید که کلی میاد درباره شیوه زندگی باهاتون حرف میزنه و کاری می‌کنه که در سن پانزده شانزده سالگی اندازه انسان سی ساله بفهمین.
حالا کافیه در امتحان خرداد فقط یه سوال بیاد که اون معلم توضیحش نداده!یعنی زمین و زمان رو بهم میریزین و میگین آییی چرا این معلم اینو توضیح نداده و کاش به جای چرت و پرت!بیشتر روی درسش تمرکز میکرد.
ببین نگاه به خودت نکن که اهل مطالعه هستی و روشنفکری.
اکثر دانش آموزها به خاطر تربیت خانوادگیشون فهم خیلی خیلی پایینی دارن.بخوام ساده و خودمونی بگم لیاقت اینو ندارن که تو بخوای از محتوای درسی بزنی و ریسک کنی!
هرچند من سعی میکنم بعضی وقت ها درباره این مسائل آموزنده براشون صحبت کنم.البته به نظرم همین که باهاشون خوب برخورد میکنم و بهشون احترام میذارم و سرشون داد نمیزنم و کتکشون نمیزنم خودش اندازه سی ساعت نصیحت کردن اثر داره.
خب دیگه حرفام تموم شد.
جهت ظهور امام زمان صلوات محمدی ختم کن.
بای
