۱ - «سلمان» از مصدر «سلم» از اسمای ذات الهی است همانطور که «اسلام». فی المثل «راضی» و «مرضی» از اسماء ذات پروردگار است و آنگونه که علی (ع) در دعای جوشن كبير ذكر فرموده اند «رضوان» هم از اسماء الهی است مثل «سلمان».
سلمان که اسلام و مسلمان از مشتقات دیگرش میباشد بمعنای مقام مسلمانی و مسلمان شدگی است. و این صفتی در جریان شدن و تکامل تدریجی و تشریعی است و نه تکوینی. فی المثل حضرت محمد (ص) نبوت و رسالت را بعنوان یک مقام تکوینی و آنی و به ناگاه از جانب پروردگار یافته است و علی (ع) هم امامت را بطور تکوینی و آنی و به اراده ذاتی پروردگار یافته است و از کودکی این مقام را داشته ولی در طول عمرش این مقام را بازیافته و بواسطه معرفت نفس ذره ذره درک و هضم و جذب نموده است.
همانطور که مثلاً قرآن دارای دو نوع نزول است یکی نزول آنی و یکجا بر دل محمد است در همان سرآغاز نبوت ، و یک نزول تدریجی و تشریعی و سوره به سوره و آیه به آیه و کلمه به کلمه است که قرآن را تبدیل به مکتب و شریعت و سنت نموده است. ولی سلمان فارسی همچون محمد (ص) و علی (ع) دارای دریافت آنی و تکوینی و ذاتی و مادر زادی اسلام و نبوت و امامت نبوده است.
او هر چه که یافته خودش في البداعه در لحظه به لحظه و ذره به ذره زندگی و جان و روحش در سیر و سلوک الی الله حاصل نموده است و لذا نامش را «سلمان» نهاده است (پیامبر اسلام) که بمعنای شدگی محض در قلمرو اسلام است تا جائی که اسوه کامل مسلمانی و مسلمان شدن گردیده است.
یک انسان معمولی و نه امی که دارای گوهره ایمان باشد آنهم از نژاد آریائی و نه سامی که وراثت مذاهب ابراهیمی را در خون خود داشته باشد و لذا از صفر کل راه خدا را به پای خود طی نموده و اسوه کامل «شدن» در دین و اسلام است که کمال دین است : سلمان!
از کتاب انسان کامل جلد دوم
مؤلف : استاد علی اکبر خانجانی
عنوان کتاب:
نزول و عروج روح در خلق جدید آخرالزمان
(تنزیل ام الکتاب و تبیین دین واحد جھانی)
جھان شناسی، انسان شناسی، دوران شناسی و معادشناسی شیعی
تبیین ھفت وادی سیر و سلوک روح در عرفان امامیه
(علم تأویل و تجلی ، تسبیح و تنفیس، قرآن و بیان، نسخ و مسخ، قائمیت و آدمیّت) ) شرح و
تفسیری بر رسائل ام الکتاب" و "الھفت الشریف" منسوب به امامین باقر و صادق علیهم السلام
(شناسنامه روحانی من)
Descension & ascension of the spirit
مؤلف: استاد علی اکبر خانجانی
تاریخ تألیف: ١٣٩٧ -١٣٩۴ ه.ش
تعداد صفحه :1127
دفتر اول : علم تأویل و تجلی
دفتر دوم : علم روح و بیان
دفتر سّوم : علم تسبیح و تنفیس
دفتر چھارم: علم نسخ و مسخ
دفتر پنجم: علم قائمیت و ظھور
دفتر ششم: آدمیت و الھیت
دفتر ھفتم: علم انیّت و ھویت
دفتر ھشتم: علم ھبوط و عروج
دفتر نھم: علم وجود و عدم (علم آفرینش)
دفتر دھم: علم عقل و عشق
دفتر یازدھم: علم روح و آخرالزمان
دفتر دوازدھم: علم روح و معانی
دفتر سیزدھم: علم روح و زندگی
دفتر چھاردھم: علم روح و نور (نورشناسی روحانی)
دفتر پانزدھم: علم روح الفباء
دفتر شانزدھم: علم تأویل روح و روح تأویلی
دفتر ھفدھم: علم روح زبان و قلم (خوانائی، گویائی، نویسائی)
دفتر ھجدھم: علم و روح کتاب
دفتر نوزدھم: روح القدس (روح الله)
دفتر بیستم: روح زمین (روح الارض)
دفتر بیست و یکم: روح حکمت آخرالزمانی