سرعت تغييرات دنيا با ورود هوش مصنوعي به صنايع مختلف غير قابل چشم پوشي شده است؛ اين پديده كه عمر استفاده عمومي از آن چندان زياد نيست، جاي پاي خود را صنايع و حوزه هاي مختلف با سرعت باز مي كند و حالا ديگر نزديك به دو سال است كه به شكل تجاري در دنياي ارتباطات نيز به كار گرفته مي شود. اما شما تاثير پررنگ شدن نقش و كاربرد هوش مصنوعي در حوزه ارتباطات و روابط عمومي را در سال 2024 چطور مي بينيد؟ به نظرتان بزرگترين تغييراتي كه اين موج قدرتمند با خود به همراه مي آورد چيست و بزرگ ترين چالش هايي كه بايد مهياي روبرو شدن با آن باشيم كدامند؟
حالا كه هوش مصنوعي دارد سايه خود را روز به روز در صنايع بيشتري مي گستراند، ما فعالان حوزه ارتباطات بايد از تقويت نقشش در حوزه فعاليتمان خوشحال باشيم يا نگران؟ هوش مصنوعي فرشته نجاتي است كه سرعت، بهره وري و خلاقيت را در روابط عمومي چندبرابر مي كند و قفل محدوديت هاي ذهن و دانش انساني را از دستان از حوزه باز مي كند يا هيولايي است كه با بيكار كردن هزاران فعال اين عرصه، خلاقيت، اخلاقيات و تفكر استراتژيك را از اين حوزه حذف خواهد كرد؟
شكي نيست كه در دنياي امروز روابط عمومي و ارتباطات كه با سرعت عجيبي شاهد تغييرات گسترده است، بكارگيري هوش مصنوعي يك دوره گذار را پديد آورده؛ از زمان معرفي چت جي پي تي در سال 2022، تاثير هوش مصنوعي بر اين حوزه به شدت رشد پيدا كرده و شكل همه فعاليت هاي فعالان روابط عمومي و ارتباط با ذينفعانشان را دچار تغيير كرده است. حالا هرچه در سال 2024 بيشتر پيش ميرويم، بيشتر مشخص ميشود كه نقش هوش مصنوعي در چشم انداز آينده روابط عمومي پررنگ تر از قبل مي شود كه اين موضوع، هم فرصت ها و هم چالش هاي بيشتري را پيش روي اين صنعت قرار ميدهد.
امروز در دنيا هوش مصنوعي از سوي خيلي از آژانس هاي روابط عمومي با هدف تقويت عملكرد در حوزه خلق ايده هاي جديد و اجراي فرايندهاي مختلف به كار گرفته مي شود. فعالان اين حوزه به شكل گسترده اي از فناوري هوش مصنوعي براي اجراي اموري همچون خلاصه كردن محتوا، انجام تحقيقات و جستجوهاي عمقي و البته سرعت بخشيدن به فرايند توليد محتوا استفاده ميكنند. پيش بيني مي شود كه كه در سال جاري، آژانس هاي روابط عمومي در سراسر دنيا همچنان به استفاده رو به رشدشان از هوش مصنوعي ادامه خواهند داد و اكنون تمركز بيشترشان را در استفاده از اين فناوري براي تحليل داده ها، تحليل ترندها و پيش بيني از آينده قرار داده اند. دنياي ارتباطات نسبت به هوش مصنوعي خوش بين است و ميخواهد بداند چطور هوش ميتواند فرايندهاي روابط عمومي را متحول كند.
دنيايي از سئوال و ابهام
در ميانه چنين تغييرات عميقي، اطلاع از نوع نگاه و رويكرد ديگر فعالان اين عرصه در دنيا و كشورهاي توسعه يافته شايد سرنخ هايي را دراختيار ما بگذارد كه از حالا خود را بايد براي چه تغييرات و چه چالش هايي آماده كنيم. اخيرا پايگاه اينترنتي كام پرو در گفت و گو با متخصصان و فعالان روابط عمومي با جمع آوري نظرات آن ها درباره تاثيرات قابل انتظار بكارگيري بيش از پيش هوش مصنوعي در حوزه روابط عمومي در سال 2024 به يافته هاي جالبي دست پيدا كرده و علاوه بر اين، پيش بيني اين افراد درباره مهم ترين تحولات و موانع پيش روي متخصصان روابط عمومي نيز مورد پرسش واقع شده كه نگاهي به اين موارد، درك دقيق تري از وضعيت امروز دنياي روابط عمومي در مواجهه با هوش مصنوعي در اختيار ما قرار مي دهد.
هرچه استفاده از هوش مصنوعي در حوزه روابط عمومي سرعت مي گيرد، چالش هاي مهم تري پيش رو قرار ميگيرند كه بايد براي آنها تدبيري داشت. يك نگراني كه توسط فعالان روابط عمومي نيز مورد اشاره قرار گرفته، اين است كه ممكن است محتواي توليد شده هوش مصنوعي برمبناي اطلاعاتي باشد كه ديگر اعتبارشان را از دست داده اند يا اصطلاحا تاريخ آن منقضي شده است كه چنين موضوعي منجر به توليد اطلاعات غلط يا حداقل غيردقيق توسط هوش مصنوعي مي شود. مثلا به اين فكر كنيد كه تنها در شش ماه گذشته چقدر اتفاقات جديد به وقوع پيوسته؛ چطور بايد انتظار داشته باشيم كه چت جي پي تي و ساير برنامه هاي هوش مصنوعي محتواي دقيقي توليد كنند اگر كه اين ابزارها با اطلاعات تاريخ مصرف گذشته و بيات به عنوان مواد اوليه توليد محتوا سر و كار داشته باشند. علاوه بر اين، مسايل حقوقي و اخلاقي استفاده از هوش مصنوعي مثل نگراني ها درباره امنيت اطلاعات خصوصي و مالكيت معنوي همچنان يك چالش باقي خواهد ماند.
مساله مهم بعدي است كه بدون شك تاثير هوش مصنوعي بر اين صنعت منجر به تغييرات عمده اي در نقش فعالان روابط عمومي خواهد شد. با افزايش توانايي هوش مصنوعي در توليد محتواي پي آر مثل بيانيه هاي خبري، وايت پيپرها و پروپوزالها، ممكن است نويسندگان و توليدكنندگان محتوا با تغيير فضاي ماموريت كاري اصلي خود از "نوشتن" به بازنويسي و اديت پيش نويس هاي توليد شده توسط هوش مصنوعي روبرو شوند. در اين صورت "هنر نوشتن" ممكن است با افزايش نقش هوش مصنوعي در اكثر جنبه هاي توليد محتوا، تبديل به يك هنر از دست رفته شود كه در خاطرات دور به ياد آورده شود، همانطور كه علم محاسبات رياضي با ورود كامپيوتر، حالا ديگر به يك واحد درسي تقليل پيدا كرده است.
هوش مصنوعي واقعا عامل انساني را حذف مي كند؟
با اين دست فرمان، اين احتمال وجود دارد كه هوش مصنوعي نه تنها جاي توليدكنندگان محتوا را تنگ كند، بلكه ساير حرفه ها را نيز تحت تاثير خود قرار دهد؛ چيزي كه در نهايت نقش "تفكر" نيروي انساني را محدودتر خواهد كرد؛ هرچند همچنان اهميت نظارت و تفكر تحليلي و انتقادي توسط انسان برجاي خود باقي است تا اين موضوع را تضمين كند كه هوش مصنوعي خود را با ارزش ها و اهداف انساني تطبيق خواهد داد. اما هوش مصنوعي حيطه تفكر را از آن خود خواهد كرد و حتي شايد بخش خلق و ايده پردازي را نيز تسخير كند.
خيلي از فعالان روابط عمومي هوش مصنوعي را ابزاري قدرتمند براي تقويت توليد محتوا، ساده سازي جريان كار و سنجش ميزان تاثير اقدامات روابط عمومي ازطريق تحليل هاي پيشرفته مي دانند. با اين حال بر اهميت اين كه فعالان عرصه روابط عمومي بايد در دنياي سراپا تغيير اين صنعت، چابك عمل كنند تا خود را با روند نغييرات همسو كنند هم تاكيد دارند. با جا بازكردن هوش مصنوعي در امور اجرايي روابط عمومي، حفظ شفافيت، اعتبار منبع و يكپارچگي اطلاعات به يك اولويت جدي تبديل شده است. چشم انداز قانون گذاري در اين عرصه نيز درحال تغيير است، بنابراين فعالان عرصه روابط عمومي بايد براي استفاده از ابزارهاي هوش مصنوعي، اطلاعات خود را از قوانين و مسئوليت هاي جديد در اين حوزه بروز نگه دارند.
بررسي سابقه تاريخي ورود تغييرات فناورانه در دوره هاي گذشته، مي تواند به ما كمك كند كه تاثير هوش مصنوعي بر صنايع مختلف را با پيشرفت هاي فناورانه پيشين مقايسه كنيم. صنعت روابط عمومي كه پيشتر، از فناوري هاي موج دوم يا سوم استفاده ميكرد، حالا از اهرم هوش مصنوعي استفاده مي كند تا در دوران مدرن نيز رقابت پذيري خود را حفظ كند. درحاليكه هوش مصنوعي مي تواند در حوزه جمع آوري و تحليل اطلاعات كمك شاياني داشته باشد، هنوز نمي تواند جاي خالي خلاقيت و داده هاي استراتژيكي كه انسان در اين عرصه تامين مي كند را پر كند. به زبان ديگر هوش مصنوعي امروز مي تواند نسخه اوليه يا پيش نويس از يك بيانيه مطبوعاتي را تهيه كند، يك پروپوزال قابل قبول براي مشتريان جمع و جور كند و حتي ظرف چند ثانيه ليستي از مخاطبان هدف را توليد كند، اما زودتر كه صفر تا صد يك فرايند را در اختيار اين پديده جديد قرار دهيم.
عضوي از جعبه ابزار خلاقان!
برخي فعالان روابط عمومي در دنيا، سال 2024 را سالي مي دانند كه در آن هوش مصنوعي ديگر تنها به عنوان يك ابزار صرف يا امكاني قابل چشم پوشي شناخته نخواهد شد و به بخشي ارزشمند از جعبه ابزار فعالان خلاق حوزه روابط عمومي بدل مي شود. با اين ديدگاه، قرار نيست كه هوش مصنوعي جاي افراد حرفه اي و مشاغل آن ها را بگيرد، اما منجر به ساده سازي حجم انبوه كارها مي شود و سرعت و ميزان خلاقيت را از طريق ابزارهايي همچون يادداشت بردار، ابزار تقليد صدا، ديپ فيك و ساير ابزارهاي توليد محتوا تقويت مي كند. حالا مي شود از چت جي پي تي به عنوان عضو مهمي از جلسات طوفان فكري استفاده كرد يا از ميدجرني براي خلق تصاويري استفاده كرد كه در انبار هيچ كدام از سايت هاي تامين كننده تصوير دنيا پيدا نميشود.
به عنوان جمع بندي مي شود گفت كه رشد چشمگير استفاده از هوش مصنوعي در سال 2024، همراه با تغييرات و همزمان چالش هايي جدي براي فعالان حوزه روابط عمومي خواهد بود. درحاليكه هوش مصنوعي فرصت هاي بينظيري را براي افزايش بهره وري و كارامدي در اين حوزه پيش روي فعالان اين حوزه قرار مي دهد، همچنان نگراني هايي درباره دقت عمل، حريم خصوصي داده ها و تعديل مشاغل را نيز ايجاد كرده است. فعالان روابط عمومي بايد خود را با اين تغييرات تطبيق دهند و سعي كنند توازني بين استفاده از امكانات هوش مصنوعي و زنده نگه داشتن نقش حياتي عامل انساني در خلاقيت، استراتژي و نظارت اخلاقي در دنياي سراپا تغيير اين صنعت برقرار كنند.