آیا از دیدن نقاط تیره‌ی کوچک روی تمام عکس‌های خودتان خسته شده‌اید؟ در صورتی که همیشه این نقاط را در یک قسمت خاص از تصویر مشاهده می‌کنید (ابعاد و تیرگی نقاط بسته به دیافراگم انتخابی ممکن است متفاوت باشد)، به احتمال خیلی زیاد ذرات گرد و غبار روی سنسور شما قرار گرفته‌اند. در این مقاله‌ی کوتاه که توسط نسیم منصورف از وبسایت PhotographyLife نوشته شده است، شما متوجه خواهید شد که تشخیص گرد و غبار روی سنسور تا چه اندازه آسان است.
اولین قدم برای تشخیص گرد و غبار روی سنسور آشنایی با آن است. در صورتی که یک دوربین DSLR یا بدون آینه با لنز قابل تعویض داشته باشید، بالاخره باید با غبار سنسور مواجه شوید. غبار یکی از معضلات نرمال زندگی است و همیشه در اطراف ما وجود دارد. حتی داخل خانه هم که همیشه سعی می‌کنیم آن را پاک نگه داریم، شاهد گرد و غبار خواهیم بود. این گرد و غبار هم روی لنز و هم روی بدنه‌ی دوربین قرار می‌گیرد و به دلیل پدیده‌ی تنفس یا مکش لنز در زمان زوم کردن و فوکوس کردن، این ذرات گرد و غبار وارد بدنه‌ی دوربین می‌شوند. تمامی لنزها پدیده‌ی مکش را دارند وگرنه قطعات داخلی نمی‌توانند برای زوم کردن و یا فوکوس کردن جابجا شوند. در صورتی که بیشتر از یک لنز داشته باشید هم این گرد و غبار ممکن است در زمان تعویض لنز وارد بدنه‌ی دوربین شود.
زمانی که غبار وارد دوربین شود یا داخل دوربین ته‌نشین می‌شود و یا تا زمانی که جایی را برای ایستادن پیدا کند جابجا خواهند شد. برخی از ذرات غبار روی آینه‌ی داخل دوربین قرار می‌گیرند و برخی دیگر هم ممکن است روی سنسور دوربین قرار بگیرند. بنابراین همانطور که متوجه شدید سه قسمت اصلی وجود دارد که غبار ممکن است روی آن‌ها قرار بگیرد:
مورد اول خیلی مهم نیست. در صورتی که داخل منظره‌یاب متوجه وجود گرد و غبار شدید اما داخل تصاویر شما چنین چیزی وجود نداشت نگران نباشید و در صورتی که خیلی شما را آزار می‌دهد، فقط کافی است آینه‌ی دوربین را پاک کنید ولی موارد دو و سه می‌توانند عکس‌های شما را خراب کنند و روی کیفیت عکس‌های شما تاثیر منفی دارند. اجازه دهید قبل از هر چیز در مورد کثیفی لنز صحبت کنیم
گرد و غبار، کثیفی و چربی چطور روی کیفیت عکس‌هایی که از دوربین شما خارج می‌شوند تاثیر می‌گذارند؟ گرد و غبار و کثیفی روی عنصر جلویی لنز به ندرت قابل دیدن است مگر اینکه مقدار آن خیلی زیاد باشد. حتی با این وجود هم شما هیچگونه نقطه‌ای داخل تصاویر خودتان مشاهده نخواهید کرد و فقط متوجه خواهید شد که تصاویر شما کمی غبار گرفته و مه‌آلود به نظر می‌رسند که در بین عکاس‌ها تحت عنوان «کاهش کنتراست» شناخته می‌شود. در صورتی که فقط قسمت جلویی لنز کثیف شده باشد، برای مثال با انگشت چرب جلوی لنز را لمس کرده باشید، چیزی مثل عکس زیر را می‌بینید:
به قسمت سفید داخل حلقه‌ی روی تصویر توجه کنید. چربی چنین تاثیری روی تصویر شما دارد. در خیلی از شرایط هم علاوه بر کاهش کنتراست، شاهد تغییر رنگ در عکس خودتان هم خواهید بود.
اما وجود گرد و غبار روی عنصر پشتی را چگونه می‌توان تشخیص داد؟ نگاهی به عکس بعدی بیاندازید:
متوجه لکه‌ی تیره‌ی بالای کادر شدید؟ زمانی که این عکس گرفته شد وبا نگاه درون منظره‌یاب، بلافاصله وجود یک ذره‌ی بزرگ گرد و غبار روی عنصر پشتی لنز تشخیص داده شد زیرا نه کثیفی عنصر جلوی لنز و نه گرد و غبار روی سنسور، هیچکدام مثل این نیستند. لنز دوربین را در شرایطی که باد زیادی می‌وزید و گرد و غبار زیادی در آنجا وجود داشت تعویض شده بود و به همین خاطر یک ذره غبار بزرگ روی عنصر پشتی لنز قرار گرفته است. نتیجه‌ی امر یک دایره مشکی بزرگ داخل عکس نهایی است.
اما تشخیص گرد و غبار روی سنسور دوربین چگونه انجام می‌شود؟ به روش زیر می‌توانید وجود گرد و غبار روی سنسور دوربین خودتان را تشخیص دهید:
در عکس زیر نمونه‌ای از غبار سنسور را مشاهده می‌کنید:
?
این سه قطعه غبار سنسور پس از یک روز طولانی رانندگی در بین یک محدوده‌ی پر گرد و خاک روی سنسور قرار گرفتند. همانطور که مشاهده می‌کنید، این نقاط کاملا قابل مشاهده هستند و از نمونه‌های قبلی غبار روی لنز نیز کوچک‌تر هستند. از دیافراگم بسته‌ی f/10 برای این عکس استفاده شد تا پرنده کاملا در فوکوس باشد و به همین خاطر ذرات گرد و غبار هم خودشان را نشان دادند.
در صورتی که روی سنسور دوربین گرد و غبار وجود داشته باشد، با انجام کارهای زیر می‌توانید آن را تشخیص دهید:
این عکس را پس از مشاهده‌ی غبار روی سنسور از آسمان گرفته شده:
دایره بزرگ تیره گرد و غبار روی عنصر پشتی لنز است در حالی که نقاط کوچک‌تر و مو هر دو روی سنسور قرار دارند. همانطور که به احتمال زیاد می‌توانید حدس بزنید، پس از مشاهده‌ی موارد بالا مجبور هستید سنسور دوربین را پاک کنید. البته این کار را با مراجعه به مرکز معتبر خدمات دوربین انجام دادم.
در این مقاله نحوه‌ی تشخیص گرد و غبار روی سنسور را یاد گرفتید. در صورتی که شما هم با چنین مشکلی مواجه شدید، می‌توانید با واحد تعمیرات نورنگار تماس بگیرید تا در اسرع وقت مشکل شما برطرف شود.
برای خواندن مطالب بیشتر به سایت نورنگار مراجعه کنید.
