ایل خزل از ایلات کرد میباشد. مردمان خزل در استان های ایلام در شهرستانهای شیـروان،چرداول و ایلام، لرستان، کرمانشاه، همدان، خراسان شمالی، مازندران و استان آذربایجان غربی زندگی میکنند. دانشنامه ایرانیکا از ایلی به نام خزلی به عنوان بخشی از کردهای شهر بدلیس و دیاربکر در کردستان ترکیه نام بردهاست. مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی ایل خزل را از ایلات کُرد و لُر شیعیمذهب دانسته است. فریا استارک در سفرنامه خود از ایل هیزل به عنوان مردمان شیروان در ایلام یاد کرده است.
راولیسنون واژۀ خزل را تغییریافتۀ نام خضر نبی میداند و بر این باور است که شخصیت خضر در میان مسلمانان همان الیاس پیغمبر یهودی است و نام ایل خزل از نام او گرفته شدهاست.همچنین برخی از روایات افسانهای، نسب و خاستگاه خزلها را به رستم، پهلوان اسطورهای- حماسی ایرانیان میرسانند. گروهی نیز خزل ها را از طایفۀ عرب خزعل میدانند که به هنگام فتح ایران به دست سپاهیان اسلام به نهاوند آمدند و مدتی در آنجا سکنی گزیدند و سپس به منطقۀ شیروان و چرداول مهاجرت کردند.
ایل خزل در استان ایلام را شامل چهار طایفه طایفه شمسالدین وند، مرشدوند، قلی وند و خیروند است و به زبان کردی و لکی صحبت می کنند. در اوایل دورۀ قاجار جمشیدبگ رئیس طایفه خزل بوده است.
منابع:
احتسابیان، احمد، جغرافیای ایران مخصوص مدارس نظام، تهران، ۱۳۱۸.
افشارسیستانی، ایرج، ایلام و تمدن دیرینۀ آن، تهران، ۱۳۷۲.
افشار سیستانی، ایرج، ایلام و تمدن دیرینه آن. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰.
اماناللٰهی بهاروند، سکندر، قوم لر، تهران، ۱۳۷۰.
مرادیمقدم، مراد، تاریخ سیاسی ـ اجتماعی کردهای فیلی در عصر والیـان پشتکـوه ( ایـلام)، تهـران، ۱۳۸۵.