فناوری اطلاعات سلامت به مجموعه ابزارها و فناوری‌هایی اطلاق می‌شود که در حوزه سلامت استفاده می‌شوند . این فناوری‌ها شامل سیستم‌های الکترونیکی ، نرم‌افزارها ، دستگاه‌های پزشکی ، سامانه‌های ارتباطی و شبکه‌های اطلاعاتی می‌شوند . هدف از استفاده از فناوری اطلاعات سلامت ، افزایش کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی ، بهبود ارتباطات بین مراکز درمانی و بیماران ، افزایش دقت و سرعت در تشخیص و درمان بیماری‌ها و بهبود مدیریت سلامت جامعه است.
فناوری اطلاعات سلامت می‌تواند در بسیاری از زمینه‌های سلامت مورد استفاده قرار بگیرد ، مانند :
1. پرونده الکترونیکی بیمار: با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی ، اطلاعات پزشکی بیماران در قالب پرونده‌های الکترونیکی ذخیره می‌شود که به مراکز درمانی و پزشکان امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات بیمار را می‌دهد.
2. سامانه‌های تلمتریک : سامانه‌هایی که از طریق شبکه‌های ارتباطی فراهم می‌کنند ، به پزشکان امکان دسترسی به اطلاعات بیماران در هر زمان و مکانی را می‌دهند . این سامانه‌ها شامل تلمتریک ، تله‌مدیسین، تله‌نرس و سامانه‌های مراقبت از سلامت برخط می‌شوند .
3. سیستم‌های هوشمند : استفاده از تکنولوژی هوشمند در سلامت ، مانند دستگاه‌های پوشیدنی ، سنسورها و دستگاه‌های پزشکی هوشمند ، به مراقبت و پیشگیری از بیماری‌ها کمک می‌کند.
4. سامانه‌های مدیریت بیمارستانی : استفاده از نرم‌افزارها و سیستم‌های مدیریتی در بیمارستان‌ها، امکان بهبود مدیریت منابع ، کاهش خطاها و افزایش بهره‌وری را فراهم می‌کند.
5. سامانه‌های تله‌پزشکی : از طریق این سامانه‌ها ، افراد می‌توانند از راه دور با پزشکان مشاوره و معاینه کنند ، که به ویژه در مناطق دورافتاده و غیرقابل دسترس مفید است.
به طور کلی، فناوری اطلاعات سلامت بهبود سیستم های بهداشتی و درمانی را تسهیل می‌کند، هزینه‌های بهداشتی را کاهش می‌دهد، ارتباطات بین پزشکان و بیماران را بهبود می‌بخشد و کیفیت مراقبتهای سلامت را ارتقا می‌بخشد.
رشته فناوری اطلاعات سلامت (Health Information Technology) با استفاده از فناوری اطلاعات خدمات باارزشی در ارتباط با موضوعات جراحی، خدمات تشخیصی، درمانی و ملزومات مصرفی پزشکی ارائه می کند :
1. جراحی : فناوری اطلاعات سلامت می تواند در فرایندهای جراحی مورد استفاده قرار بگیرد . مثلاً ، سیستم های مدیریت پرونده الکترونیکی بیماران( Electronic Health Record ) می توانند اطلاعات پزشکی بیمار را در طول عمل جراحی فراهم کنند و به نتایج بهتری منجر شوند .
2. خدمات تشخیصی : فناوری اطلاعات سلامت می تواند در فرایندهای تشخیصی مانند تصویربرداری پزشکی (مثل رادیولوژی) نیز استفاده شود. نرم افزارها و سیستم های تصویربرداری دیجیتال (PACS) می توانند تصاویر پزشکی را به صورت دیجیتال ذخیره و به اشتراک بگذارند، که این امر می تواند پزشکان را در تشخیص و درمان بیماران کمک کند.
3. درمانی : فناوری اطلاعات سلامت می تواند در فرایندهای درمانی مورد استفاده قرار بگیرد . برنامه های موبایل سلامت ( Health Apps ) می توانند بیماران را در مدیریت بیماری ها و داروها کمک کنند . همچنین ، سیستم های اطلاعات پزشکی می توانند در جریان داروها و درمان های بیماران کمک کنند و از خطاهای ناشی از اشتباهات دارویی جلوگیری کنند.
4. ملزومات مصرفی پزشکی : فناوری اطلاعات سلامت می تواند در مدیریت ملزومات مصرفی پزشکی مورد استفاده قرار بگیرد . سیستم های مدیریت انبار و توزیع ملزومات پزشکی می توانند به صورت خودکار سفارش دهند و موجودی ها را در دسترس نگه دارند ، که این امر می تواند هزینه ها را کاهش دهد و به موجودی کمبودی از ملزومات جلوگیری کند.
موضوع حسابداری در رشته فناوری اطلاعات سلامت به دلیل مهم بودن مدیریت مالی و مالیاتی در این صنعت بسیار حائز اهمیت است . در حوزه فناوری اطلاعات سلامت ، شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف به منظور ارائه خدمات بهبود و نظارت بر سلامتی افراد ، نیاز به حسابداری دقیق و صحیح دارند . برای مثال، در زمینه پروژه‌های فناوری اطلاعاتی سلامت ، کنترل هزینه‌ها و پیش‌بینی درآمدها از اهمیت بالایی برخوردار است . همچنین ، در این صنعت ، پرداخت‌های سلامتی و بیمه نیز نقش مهمی دارند و نیاز به حسابداری دقیق در این زمینه وجود دارد
در مورد اقتصاد سلامت، رشته فناوری اطلاعات سلامت نیاز به اطلاعات اقتصادی صحیح و دقیق دارد تا بتواند برنامه‌ها و سیاست‌های موثری را برای بهبود سلامتی جامعه ارائه دهد . اقتصاد سلامت شامل مطالعه هزینه‌ها ، درآمدها ، تحلیل اقتصادی و ارزیابی تأثیرات سیاست‌های سلامت است . در رشته فناوری اطلاعات سلامت ، بررسی این موضوعات و استفاده از داده‌های اقتصادی در ارزیابی اثربخشی تکنولوژی‌های مختلف سلامت و نیز برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مالی و اقتصادی مرتبط با سلامت جامعه بسیار مهم است.
مدیریت خطر حوادث و بلایا در حوزه فناوری اطلاعات سلامت یکی از موضوعات مهم است . با توجه به اینکه حوادث و بلایا می‌توانند منجر به از دست رفتن اطلاعات حیاتی بیماران ، قطع سرویس‌های بهداشتی و درمانی ، تخریب سیستم‌های اطلاعاتی و در بعضی موارد حتی تهدید به امنیت و حریم خصوصی بیماران شوند ، نیاز به مدیریت خطر در این صنعت بسیار حائز اهمیت است . در حوزه فناوری اطلاعات سلامت ، مدیریت خطر حوادث و بلایا شامل موارد زیر است :
1. امنیت اطلاعات : این موضوع شامل حفاظت از اطلاعات حیاتی بیماران ، اطلاعات پزشکی و اطلاعات مالی است . در این رابطه، ایجاد سیستم‌های امنیتی مناسب ، استفاده از رمزنگاری ، احراز هویت قوی و محدود کردن دسترسی به اطلاعات حساس از جمله اقدامات مدیریت خطر هستند .
2. زمانبندی و پشتیبان‌گیری : در صورت بروز حوادث و بلایا مانند سیستم‌های عامل خراب، سرقت اطلاعات یا آسیب دیدن تجهیزات ، نیاز به زمانبندی مناسب برای بازیابی و بازگردانی اطلاعات می‌باشد . همچنین ، با ایجاد روش‌های پشتیبان‌گیری منظم و مستمر ، امکان بازیابی اطلاعات در صورت بروز حوادث فراهم می‌شود.
3. مدیریت ریسک پذیری : در هر سیستم فناوری اطلاعات سلامت ، ریسک‌هایی وجود دارد که ممکن است منجر به خطرات جدی شوند. به عنوان مثال، احتمال وقوع حملات سایبری ، حوادث طبیعی مانند زلزله یا سیل ، خرابی تجهیزات و نرم‌افزارهای مورد استفاده و ... . مدیریت ریسک پذیری شامل شناسایی ، ارزیابی و کاهش این ریسک‌ها است.
4. آموزش و آگاهی : آموزش و آگاهی کارکنان و کاربران سیستم‌های فناوری اطلاعات سلامت در خصوص ریسک‌ها ، راهکارهای امنیتی و روش‌های مدیریت خطر بسیار حائز اهمیت است . این آموزش‌ها می‌توانند شامل آموزش‌های امنیت اطلاعات و آموزش نحوه استفاده از سیستم باشد .
رسیدگی و محاسبه اسناد بیمه بیمارستانی ، رسیدگی و محاسبه اسناد بیمه سرپایی و پاراکلینیک مربوط به حوزه سلامت و بیمارستان است . در این حوزه ، فناوری اطلاعات سلامت نقش مهمی در رسیدگی و محاسبه اسناد بیمه دارد .
فناوری اطلاعات سلامت ، استفاده از سیستم ها و نرم افزار های مختلف برای جمع آوری ، ذخیره ، مدیریت و ارتباط اطلاعات سلامت است . در این مورد، می توان از سیستم های مدیریت اسناد الکترونیکی ، سیستم های اطلاعات پزشکی الکترونیکی (EMR) و سیستم های پشتیبانی از مدیریت بیمه استفاده کرد.
با استفاده از فناوری اطلاعات سلامت، اطلاعات بیماران و اسناد بیمه مربوط به بیمارستانی، سرپایی و پاراکلینیک به صورت الکترونیکی ذخیره و مدیریت می شوند. این کار باعث افزایش دقت و کارایی در رسیدگی و محاسبه اسناد بیمه می شود. همچنین، امکان ارتباط سریع و آسان با شرکت های بیمه و سایر سازمان ها برای ارسال و دریافت اطلاعات بیمه وجود دارد.
برای شناخت بیشتر از رشته فناوری اطلاعات سلامت می توانید از لینک زیر استفاده کنید :
