به گزارش ایکنا از اصفهان، محمود فروزبخش، نویسنده و اصفهانپژوه در نشست تخصصی «صورتمسئلههای بنیادین آیتالله زند کرمانی» که شامگاه چهارشنبه، ۱۲ اردیبهشتماه مصادف با روز معلم در باغ طوبای تخت فولاد برگزار شد، در سخنانی با عنوان «زند کرمانی و مسئله عقبماندگی مسلمانان» اظهار کرد: مشروطه با رضاشاه به پایان رسید و در آن مقطع تا دوران آغاز نهضت امام خمینی(ره)، هر جوانی که میخواست انگیزههای اجتماعی سیاسی خود را افزایش دهد، پای منبر آیتالله زند کرمانی مینشست. مهمترین صورتمسئله ایشان را میتوان رفع عقبماندگی مسلمانان دانست و از منظر ایشان، ریشه این عقبماندگی، دوری از اسلام اصیل بود.
وی افزود: زند کرمانی پاسخ به این پرسش را در علمآموزی میدانست و منظور ایشان از علم، بهطور مشخص علوم روز بود. جایی که جوان باید با علمی که در غرب تولید شده است، مواجه میشد. در اینباره آیتالله زند کرمانی در مقام یک روحانی در زمان خود سنتشکنی کرد و جسارتهایی به خرج داد که از آن جمله تلاشهای ایشان برای ملی شدن مدرسه دخترانه بهشت آیین بود.
این نویسنده با اشاره به شخصیت معلمگونه زند کرمانی ادامه داد: آیتالله زند کرمانی به جوانان تأکید میکرد که به مدارس بروند و نگویند این مراکز متعلق به نظام طاغوت است؛ زیرا معتقد بود اگر در این نظام وارد نشویم، مسئولیتهای آموزشی دست انسانهای ناسالم میافتد. حتی توصیه میکرد از سینما دوری نکنید، روزی باید خودتان فیلم خوب بسازید. ایشان با ادامه تحصیل در خارج از کشور هم با شرایطی موافق بود. آیتالله زند کرمانی با نسل جوان پیوسته تعامل داشت و به همین دلیل، شیکپوش و دارای بیان امروزی بود.
وی با بیان اینکه برای کسب علم روز نیازمند ارتباط هستیم، افزود: در ارتباطات بینالملل، شرط اول، زبانآموزی است و آیتالله زند کرمانی نیز بر آموختن زبان خارجی تأکید داشت و خود به آن مسلط بود. با تمامی این احوال و شرایط اصفهان سنتی آن روز میتوان اعتراف کرد که ایشان بر روی لبهای حرکت میکرد و هر کدام از این نگاههای نو برایش دردسرهایی درست میکرد و در نهایت هم این مرد بزرگ آماج تیرهای تهمت قرار گرفت.
فروزبخش در پایان سخنانش گفت: در یک جمعبندی میتوان گفت تفکرات این شخصیت نواندیش با چندین جریان مخالف بود؛ نخست با سلطه خارجیها آنچنانکه در نهضت ملی نفت نشان داد. دوم با کسانی که میخواهند از غرب تقلید و سنت اسلامی خود را فراموش کنند. سوم کسانی که میگویند همه علوم را باید از متن دینی گرفت و به علوم دانشگاهی بیتوجهی میکنند و دست آخر با گروه راکدها که معتقدند در ظلمت آخرالزمان نباید کار سیاسی انجام داد. این در حالی است که آیتالله زند کرمانی با نگاه اجتهادی خود به دنبال پاسخ به نیاز زمان یعنی رفع عقبماندگی مسلمانان بود.
حمیدرضا فولادگر، عضو شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نیز سخنران دوم این نشست بود. وی با تجلیل از مقام آیتالله زند کرمانی بیان کرد: مرحوم پدرم، استاد محمد فولادگر همواره به ما میگفت منبرهای آیتالله زند کرمانی از اول تا آخرش مورد استفاده است. ایشان نقل میکرد که در سال ۱۳۲۸، جوانی عضو حزب توده بود و عقاید مارکسیستی را ترویج میکرد که ما نمیتوانستیم جوابش را بدهیم، او را پیش آیتالله زند کرمانی بردیم و ایشان سه ساعت وقت گذاشت و با آن جوان درباره خدا و هستی صحبت کرد.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بارها از پدرم شنیدم که آیتالله زند کرمانی جلوتر از زمان خود حرکت میکرد. روشنفکری و بصیرت ایشان مثالزدنی بود. این عالم مجاهد تحقیر ایرانیها از سوی انگلیسیها را در آبادان به چشم دیده بود و به شدت روحیه استعمارستیزی داشت.
وی با اشاره به بعضی از خاطرات دوران حیات آیتالله زند کرمانی تصریح کرد: مرحوم زند کرمانی همواره مردم را به تولید تشویق میکرد. ایشان میگفت چرا اطراف ما همه مصرفکننده هستند. آرمان ایشان این بود که مردم در اقتصاد مشارکت کنند و این مهم زمینههایش با انقلاب اسلامی فراهم شد. دستاوردهای انقلاب فراوان است؛ اما دغدغه زند کرمانی همچنان باقی مانده و امروز منادی این سخن، رهبر معظم انقلاب است.
فولادگر اضافه کرد: هنوز کسانی هستند که تفکر مشارکت دادن مردم را در اقتصاد قبول ندارند. اوایل انقلاب تحتتأثیر عقاید کمونیستی و تبلیغات علیه مالکیت، این مهم عقب افتاد. بعضیها میگویند مردم فقط بیایند و سرمایه خود را در بورس قرار دهند و دولت خودش میداند با آن چه کند. این سخن یعنی بیاعتقادی به حضور مردم در اقتصاد. از امام خمینی(ره) آموختیم که مردم باید در عرصههای گوناگون نقش داشته باشند.
یادآور میشود، در پایان این نشست از دو اثر درباره شخصیت آیتالله محمدباقر زندکرمانی با عنوان «هرکس یک آجر بیاورد» به قلم لیلا جمشیدیان و «مردی که ایران را آباد میخواست» به قلم جمال طاهری رونمایی شد.