در خیلی از سایتها و پیچها در مورد چگونگی تولد بیتکوین خوندید که فردی ناشناس در ۲۰۰۸ این اتفاق رو رقم زد و هنوز حرفها و شایعه های زیادی در مورد ساتوشی ناکاماتو وجود داره.
دلیل اصلی تولد بیتکوین شفاف بودن، عدم وجود نهاد تصمیم گیرنده و ضد تورمی بودن هستن.
طرفداران بیتکوین فکر میکنن که این ارز اولین راه حل تورم از زمان ایجاد اسکناس هستش و دولتها توانایی جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی خودشون رو ندارن، اما مسئله اینجاست که با استاندارد طلای کلاسیک و جنگهای ارزی آشنایی ندارن، در واقع خیلی از کسایی که از عالی بودن بیتکوین حرف میزنن بعضی چیزها رو نمیگن یا شاید واقعا بعضی از عساتید پکیج فروش چیزی نمیدونن.
مروری بر تاریخ اقتصاد
استاندارد طلا
انگلیس در سال 1717 پولی کاغذی با پشتوانه طلا ایجاد کرد که به طلا با نرخ ثابت قابل تبدیل بود، درواقع استاندارد طلای کلاسیک ایجاد شد اما تا
1870 طول کشید که مورد علاقه کشورهای جهان بشه و تو این مدت تغییرات زیادی رو به خودش دید.
در سال 1870 سیل عظیمی از کشورهای جهان به باشگاه طلا (کشورهایی که از این استاندارد استفاده میکردن) ملحق شدن.
از سال 1870 تا 1914 استاندارد طلای کلاسیک نقش مهمی در تاریخ اقتصاد ایفا میکنه.
این دوره، دورهای تقریبا بدون تورم بود، در این دوره در حقیقت نه تنها تورم وجود نداشت بلکه تورم منفی به شکل خوبی در اقتصادهای پیشرفته در نتیجه نوآوریهای تکنولوژیک بهوجود اومد که بدون رشد بیکاری، باعث افزایش بهرهوری و سطح استاندارد زندگی شد.
حسابهای سرمایه شفاف و علنی بود، نیروهای بازار آزاد به خوبی در اونها رواج داشت، دخالتهای دولتها در اقتصاد حداقلی بود و نرخ تبدیل ارزها به یکدیگر با ثبات یا همراه با تغییراتی کمی بود.
و تقریبا تمام کشورهای بزرگ و قدرتمند حداکثر تا 1900 در این باشگاه عضو شدن.
در این دوره جابهجایی عجیب و غریب سرمایه
کم اتفاق میافتاد، دستکاری رقابتی در نرخ تبدیل ارزها نادر بود ،تجارت جهانی نرخهای رشد بیسابقهای را تجربه میکرد، مشکلات تراز پرداخت خیلی کم بود و تحرک سرمایه وعوامل تولید و نیروی کار زیاد بود و در این مدت کشورهای کمی از این استاندارد خارج شدن اما بعدها مهمترین این کشورها دوباره به این باشگاه برگشتن.
طبق نظر اقتصاددانهایی مثل گالاروتی عملکرد اقتصادی امریکا و انگلیس تحت سیستم پولی استاندارد طلای کلاسیک در مقایسه با سیستم امروزی بوده، بینظیر هستش.
دلیل اصلی جذابیت این سیستم، سادگی اون بود،
در این استاندارد بانک مرکزی میتونه کارکردهای خاصی داشته باشه اما به هیچ بانک مرکزی نیاز نبود، برای مثال آمریکا در تمام دوره این استاندارد اصلا بانک مرکزی نداشت و فدرال رزرو یکسال قبل از خروج آمریکا از این سیستم تشکیل شد.
استاندارد طلای کلاسیک درواقع تمام مزیتهای ثبات مالی و ثبات قیمتها رو بدون دخالت بانک مرکزی داشت و بزرگترین مزیت این استاندارد ذات خود تنظیمی به سمت نقطه تعادل بود.
کشوری که به باشگاه طلا میپیوست فقط اظهار میکرد هر واحد از پول کاغذیاش به اندازه چه مقدار طلا ارزش داره، بعد این کشور آماده بود تا در این قیمت و در هر اندازهای طلا رو با پول کاغذی خودش، از اعضای دیگه بخره یا به اونها بفرشه، فرآیند خرید و فروش طلا برای نگهداشتن قیمت طلا در نزدیکی قیمت هدف رو اصطلاحا عملیات بازار آزاد میگن (open market operation).
اما این استاندارد در 1914 با شروع جنگ جهانی اول فرو پاشید.
جنگ ارزی
جنگ ارزی کاهش رقابتی ارزش پول ملی یک کشور در برابر پول کشورهای دیگه هست.
شاید بپرسین که چه دلیلی داره که کشورها ارزش پولشون رو پایین بیارن؟
زمانی که یک کشور به خاطر رشد اقتصادی پایین ، نرخ بیکاری بالا و اقتصاد ضعیف، ارزش پول ملی رو پایین میاره باعث میشه که اون کالایی که در اون کشور تولید میشه قیمتش نسبت به ارزهای دیگه مثل دلار پایین میاد یا به زبان ساده تر کالای اون کشور در کشورهای دیگه ارزون تر میشه و باعث صادرات بیشتر
کاهش نرخ بیکاری و رشد اقتصاد میشه.
میشه گفت که در جهان پنج جنگ جهانی رخ داده
که دوتا از اونها فیزیکی و سه تا اقتصادی (جنگ ارزی)
بوده.
جنگ ارزی اول: 1921 تا 1936
جنگ ارزی دوم: 1967 تا 1987
جنگ ارزی سوم: از سال 2009 تا کنون
(اولین خبر جنگ ارزی سوم رو وزیر اقتصاد برزیل داد)
استادارد مبادله طلا
بعد از جنگ جهانی اول، کشورها بر سر استانداردی جدید مشابه استاندارد طلای کلاسیک به توافق رسیدن که استاندارد مبادله طلا نام گرفت.
اما این استاندارد نسخهای ضعیف شده و کم کارآمدتر از استاندارد طلای محض بود و بلافاصله ضعف خودش رو نشون داد و در نهایت باعث رکود بزرگ دهه 1930 شد.
(در بیشتر سایتها و مقالهها هر دو استاندارد طلای کلاسیک و استاندارد مبادله طلا رو صرفا به عنوان استاندارد طلا نام میبرن)
برتون وودز
بعداز جنگ جهانی دوم یعنی 1945 سیستم برتون وودز اجرایی شد.
کشورهای عضو این توافق نامه به جای طلا دلار رو به عنوان پشتوانه ذخیره میکردن و آمریکا به میزان دلارهای صادر شده، طلا ذخیره میکرد و بانکهای مرکزی در هر زمان که میخواستن به فدرال رزرو مراجعه میکردن و دلارهای خودشون رو با طلا معاوضه میکردن.
اما چرا آمریکا مسئول این کار شد؟ چون حدود 63 درصد طلاهای جهان در اختیار امریکا بود.
این توافق باعث تاسیس صندوق بینالملی پول و بانک جهانی شد.
اما حمله همگانی کشورها برای تبدیل دلارها به طلا باعث فروپاشی این توافقنامه شد، شروع کننده این حملهها فرانسه و اسپانیا بودن که دلارهاشون رو تبدیل کردن، تا حدی که در ماه مارس 1968 هر ساعت 30 تن از ذخایر طلای آمریکا کم میشد، از طرفی قیمتی که به ازای هر اونس تعیین میشد 35 دلار بود اما قیمت هر انس در بازار آزاد 40 دلار بود که باعث طمع بیشتر کشورها شد.
اقدامات انگلیس و آمریکا به حیات کوتاه مدت برتون وودز کمک کرد و حتی حق برداشت مخصوص (نوعی پول که توسط صندوق بینالمللی پول ایجاد شده بود) مانع از فروپاشی این سیستم نشد و نیکسون در 1971
فرمان قطع دلار با طلا رو اعلام کرد.
در واقع بیتکوین در زمان مناسبی ایجاد شد چون کشورها در حال حاضر از استاندارد طلا یا استانداردی شبیه به اون استفاده نمیکنن و قدرت چاپ پول بیانتها رو دارن و بهتر از اون تولد بیتکوین در شروع جنگ ارزی سوم بود در واقع بیتکوین خیلی عالی و بینقص نیست که باعث افزایش قیمتش شده
دلیل اصلیش تولدش در زمان مناسبش هست.
تصورغلط بعدی
یکی از چیزهای خندهداری که بعضی از افراد در فضای مجازی منتشر میکنن که بیتکوین جای دلار رو در آینده میگیره.
سه غول پرداخت ویزاکارت، مسترکارت و unionpay در سراسر جهان در سال نزدیک به 452 میلیارد تراکنش انجام دادن، به طور میانگین این سه شرکت 14,000 تراکنش در ثانیه پردازش کردن، با توجه به این آمار چطوری امکان داره بلاکچین بیتکوین با 7 tps جایگزین این سه شرکت بشه؟ در واقع این آمار تراکنشهای کل جهان نیست چون این سه شرکت در بعضی از کشورها فعالیت کمی داره
البته قطعا امکان توسعه و افزایش tps بیتکوین وجود داره اما با 14,000 تفاوت زیادی داره.
منبع:
یک مثال هم از شبکه بانکی خودمون میزنم در مهرماه 1400 نزدیک به 3,271,000,000 تراکنش داشتیم که به طور میانگین میشه 1260 تراکنش بر ثانیه پس در حال حاضر اینکه بیتکوین بتونه به عنوان روش پرداخت که تنها 7 tps داره غیره ممکنه (باز هم میگم بیتکوین جای رشد و ارتقا داره اما این فاصله خیلی زیاده)
منبع:
در واقع فرضیهای هست که میگه بیتکوین برای از بین بردن فیات به وجود نیومده بلکه اومده که فیات رو کامل کنه، یعنی نزدیک ترین فرضیه اینه که بیتکوین برای این به وجود اومده که پشتوانه پولهای فیات باشه چون توانایی تحمل تراکنشهای بالای فیات رو نداره.
یعنی همونطور که در مورد استاندارد طلای کلاسیک توضیح دادم میتونه به جای طلا بیتکوین به عنوان ذخیره پولها مورد استفاده بگیره یعنی دولتها باید برای چاپ پول جدید مقداری مشخص بیتکوین داشته و به این شکل از تورم و جنگهای ارزی جلوگیری میشه.
*مهم* تنها قصد بنده حقیر از نوشتن این مقاله کمک به بالابردن سطح اطلاعات جامع کریپتو و اطلاع از گذشته اقتصاد و گفتن ناگفتههایی بود جایی گفته نمیشد، من اسرار بر بد بودن بیتکوین ندارم تنها گفته من اینه که علاوه بر مزایا یکسری معایبی هم داره( که فقط معایبی که در این مقاله گفته شد نیستش).
برای اطلاعات بیشتر در مورد انواع استانداردها مثل طلای کلاسیک، برتون وودز و جنگهای ارزی میتونید به کتاب جنگهای ارزی مراجعه کنید.