گریس صنعتی یکی از حیاتی‌ترین روانکارهایی است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی گریس، کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش، محافظت در برابر خوردگی و افزایش عمر مفید قطعات مکانیکی است. این روانکار نیمه‌جامد در بسیاری از کاربردهای صنعتی که نیاز به روانکاری مداوم یا در شرایط خاص مانند دماهای بالا، فشار زیاد یا رطوبت بالا دارند، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود.
در این مقاله، به معرفی انواع گریس، بررسی دقیق گریس پایه لیتیوم، گریس نسوز و کاربردهای آن‌ها در صنایع مختلف می‌پردازیم.
گریس صنعتی ترکیبی از روغن پایه (معمولاً معدنی یا سنتتیک)، یک غلیظ‌کننده (مثل صابون‌های فلزی) و افزودنی‌های خاص است. این ترکیب باعث می‌شود گریس حالتی نیمه‌جامد داشته باشد و در شرایطی که روغن روان نباشد یا چکه کند، بتواند عملکرد روانکاری را انجام دهد.
انواع گریس را می‌توان براساس نوع غلیظ‌کننده، نوع روغن پایه یا کاربرد آن‌ها دسته‌بندی کرد. در ادامه به رایج‌ترین دسته‌بندی‌ها می‌پردازیم:
یکی از پرمصرف‌ترین انواع گریس در صنعت، گریس پایه لیتیوم است. این نوع گریس از صابون لیتیوم به‌عنوان غلیظ‌کننده استفاده می‌کند و دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر آب، پایداری مکانیکی خوب و تحمل دمایی مناسب (معمولاً تا ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد) است.
مزایای گریس لیتیومی:
این نوع گریس عمدتاً برای کاربردهای سبک و در شرایط مرطوب استفاده می‌شود. مقاومت به آب آن بالا است اما در دماهای بالا عملکرد مناسبی ندارد.
گریس‌های پایه سدیم مقاومت حرارتی نسبتاً خوبی دارند ولی در برابر آب عملکرد ضعیفی دارند. به همین دلیل، معمولاً در محیط‌های خشک کاربرد دارند.
این گریس‌ها ویژگی‌های خاص‌تری دارند و معمولاً در شرایط سخت یا خاص مانند دماهای بسیار بالا یا فشارهای شدید استفاده می‌شوند.
گریس نسوز نوعی از گریس صنعتی است که تحمل حرارتی بالایی دارد و در دماهای بسیار بالا، بدون تجزیه یا از دست دادن ویژگی‌های روانکاری خود، عملکرد مطلوبی ارائه می‌دهد. این گریس‌ها معمولاً بر پایه روغن سنتتیک با غلیظ‌کننده‌هایی مانند پلی‌یوریا یا کمپلکس لیتیوم تولید می‌شوند.
گریس‌های معمولی معمولاً در دماهای بالاتر از ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد دچار افت عملکرد می‌شوند، در حالی که گریس نسوز برای کار در دماهای بسیار بالا طراحی شده و خاصیت روانکاری خود را حفظ می‌کند.
گریس صنعتی در بسیاری از صنایع از جمله موارد زیر کاربرد دارد:
در انتخاب گریس صنعتی مناسب باید به عوامل مختلفی توجه کرد:
برای مثال، اگر دستگاه شما در معرض دمای بالا قرار دارد، استفاده از گریس نسوز یا گریس کمپلکس لیتیوم توصیه می‌شود. اگر دستگاه در محیط مرطوب کار می‌کند، گریس پایه کلسیم یا لیتیوم با مقاومت به آب انتخاب خوبی خواهد بود.
گریس صنعتی یکی از ارکان اصلی روانکاری در صنعت محسوب می‌شود که با انتخاب درست آن می‌توان هزینه‌های تعمیر و نگهداری را به شدت کاهش داد و عمر مفید تجهیزات را افزایش داد. گریس پایه لیتیوم به دلیل تعادل مناسب بین قیمت، عملکرد و پایداری، یکی از محبوب‌ترین انواع گریس در بازار است. همچنین در شرایط خاص، استفاده از گریس نسوز یا سایر انواع تخصصی، می‌تواند بهره‌وری سیستم‌ها را به شکل چشمگیری افزایش دهد.
