در نگاهی به تاریخچه ساندویچ پانل، به اهمیت سازه‌های سبک در رشد شهرنشینی پی می‌بریم. ساندویچ پانل‌ها ابتدا در آمریکا ظاهر شدند تا امکان ساخت و ساز سریع را فراهم کنند. با گسترش کاربرد آنها در بخش‌های مختلف از جمله ساخت سوله برای صنایع، به‌کارگیری آنها در کشورهای دیگر نیز گسترش پیدا کرد.
تاریخچه ساندویچ پانل در ایران به پروژه‌های صنعتی و تجاری بزرگ باز میگردد. حال امروزه شاهد استفاده مدرن و جذاب آنها در ساخت انواع ویلاهای شخصی هستیم. برای آشنایی بیشتر و درک چگونگی پیشرفت و توسعه این نوع پانل‌ها، ما را در این مقاله پاژ پانل همراهی کنید.
برای درک بهتر تاریخچه ساندویچ پانل باید به دهه ۱۹۳۰ میلادی باز گردیم، زمانی که معمار و سازنده آمریکایی، فرانک لوید رایت، ایده‌ای را مطرح کرد که منجر به ایجاد نمونه اولیه‌ای از ساندویچ پانل‌های امروزی شد. این نمونه اولیه که برای دیوارهای داخلی یک کلبه مسکونی استفاده شد، توانایی نگه‌داشتن گرما و نصب آسان را داشت، اما با مشکلاتی از جمله مقاومت کم در برابر آتش مواجه بود.
پانل‌های اولیه که از لایه‌های مختلف مواد ساخته می‌شدند، باوجوداینکه کاربردی بودند، محدودیت‌هایی در عملکرد و ایمنی داشتند. در دهه‌های بعد، این پانل‌ها با تغییرات و بهبودهای فراوانی مواجه شدند تا به شکل کنونی و پرکاربرد خود برسند.
در دنیای ساخت و ساز، نیاز به مصالح سبک، مقاوم و دارای خواص عایق بالا همواره وجود داشته است. ساندویچ پانل‌ها یکی از نوآوری‌هایی هستند که با استفاده از موادی مانند فوم پلی‌اورتان، پلی‌استایرن، سنگ پشم و لایه‌های فلزی سبک وزن، به این نیاز پاسخ می‌دهند. این مواد به دلیل خواص فیزیکی و مکانیکی منحصر به فردشان، امکان ساخت سازه‌هایی با وزن کم، مقاومت بالا و قابلیت عایق‌بندی حرارتی و صوتی عالی را فراهم می‌کنند.
با رشد شهرنشینی و نیاز به ساخت سریع‌تر و بهینه‌تر سازه‌ها، استفاده از مصالح سبک و عایق‌دار بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این مصالح نه تنها به کاهش هزینه‌ها و زمان ساخت کمک می‌کنند، بلکه بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها را نیز افزایش می‌دهند. ساندویچ پانل‌ها به عنوان پاسخی به این نیازها، به سرعت جایگاه خود را در بازار ساخت و ساز پیدا کردند.
بانو الیور روزولت اولین بانوی آمریکایی بود که از ساندویچ پانل ها در جهت ساخت خانه خود استفاده کرد. مدتی نگذشت که این خبر آن به گوش سازنده های مصالح ساختمانی رسید. این افراد پس از بررسی و تحقیق در مورد ساندویچ پانل ها به مزایایی از قبیل راحتی در نصب، جلوگیری از اتلاف وقت و زیبایی در طراحی آن پی بردند. از این رو سازندگان مصالح شروع به ساخت ساندویچ پانل های سقفی و دیواری کردند که پس از مدت کوتاهی به تولید انبوه رسیدند.
مدتی بعد هنگامی که عامه مردم به ویژگی های عایق بندی صوتی و حرارتی آن پی بردند، دانشگاه ویسکانسین مدیسون که یک مرکز دولتی امریکایی بود تصمیم گرفت آزمایشگاهی با ساندویچ پانل ها بسازد.در اوایل مواد به کار رفته در هسته این ساندویچ پانل ها از تخته سه لا، چوب سخت و کاغذ بود که در سال ۱۹۴۷ هسته های کارتونی جایگزین این مواد شد. در سال ۱۹۷۰ کارایی و کیفیت آنها بهبود یافت و روانه بازار شد.
پس از دهه 1930، به ویژه در دهه 1950، پیشرفت‌های چشمگیری در تولید ساندویچ پانل‌ها صورت گرفت. یکی از شاگردان فرانک لوید رایت به نام اولدن دو، بهبودهای قابل توجهی در طراحی و عملکرد ساندویچ پانل‌ها ایجاد کرد. در اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 1960، شرکت Koppers به تولید انبوه این پانل‌ها پرداخت.
در سال 1986، استفاده از سنگ‌پشم به عنوان یک لایه در ساندویچ پانل‌ها توسط شرکت فنلاندی Paroc معرفی شد. این تحول، ساندویچ پانل‌ها را از نظر عایق‌بندی حرارتی و مقاومت در برابر آتش به سطح بالاتری رساند.
در سال ۲۰۰۹، در سوئیس، پانل‌های فتوولتائیک که قابلیت تولید انرژی خورشیدی داشتند، به این تکنولوژی افزوده شد و در ساخت پروژه‌های بزرگ مانند ساختمان فدرال پلی‌تکنیک سوئیس به کار گرفته شدند.
ساندویچ پانل‌ها با کاهش زمان ساخت و نیاز به نیروی کار کمتر، به طور قابل توجهی هزینه‌های ساخت و ساز را کاهش داده‌اند. علاوه بر این، به دلیل خواص عایق‌بندی فوق‌العاده، مصرف انرژی در ساختمان‌های ساخته شده با این پانل‌ها کاهش می‌یابد که این امر منجر به کاهش هزینه‌های بهره‌برداری و افزایش بهره‌وری انرژی می‌شود.
همان طور که اشاره کردیم، ساندویچ پانل‌ها که ابتدا در دهه ۱۹۴۰ میلادی در آمریکا و سپس در اروپا و آسیا گسترش یافتند، در ایران نیز با گذشت زمان و آشنایی بیشتر با این تکنولوژی مدرن، جایگاه خود را در صنعت ساخت و ساز پیدا کردند. استفاده از ساندویچ پانل در ایران ابتدا در پروژه‌های صنعتی و تجاری بزرگ شروع شد و سپس به مرور زمان در سایر بخش‌های ساختمانی نیز مورد توجه قرار گرفت.
تاریخچه ساندویچ پانل به سال ۱۳۷۰ شمسی بر میگردد. در آن زمان ساندویچ پانل ها در ایران تولید نمی شدند و واردات آنها از کشور های خارجی به ایران صورت می گرفت. این ساندویچ پانل ها بیشتر برای پروژه های صنعتی و کارگاه های موقت یه کار میرفتند که بعدها برای سردخانه های صنعتی مورد استفاده قرار می گرفتند.
در اواخر دهه ۷۰ و اوایل سال ۱۳۸۰ ساخت تولید ساندویچ پانل ها در ایران آغاز شد که باعث رشد کارخانه ها و جایگزینی ساندویچ پانل های ایران با ساندویچ پانل های ساخت کشور های خارج شد. پس گذشت مدت کمی دانشمندان و سازندگان ساندویچ پانل ها کیفیت ساخت ساندویچ پانل را بالا بردند که باعث فراگیر شدن استفاده ساندویچ پانل در کاربرد های مختلف در ایران شد.
در همین حین بود که ساخت هسته های پلی یورتان و پلی استایرن در کشور های خارجی رواج یافت. در سال ۱۳۹۰ با به اوج رسیدن آگاهی عامه مردم در مورد ساندویچ پانل ها، کاربرد آنها هم در صنایع مختلف از جمله ساختمان های تجاری و مسکونی، کارگاه ها و کارخانه ها، تعمیرگاه ها و خودرو سازی ها و سوله های باشگاهی افزایش یافت.
