سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در دختر بیماری رایجی است که علائم آن ممکن است شامل رشد موهای زائد (هیرسوتیسم)، آکنه بیش از حد و چرخه قاعدگی نامنظم باشد. رشد موهای زائد می‌تواند روی صورت، گردن، پشت، سینه یا شکم باشد. منظور از چرخه قاعدگی نامنظم نیز این است که فرد ماه‌های طولانی پریود نمی‌شود و یا زود به زود پرود میشود و پریودهای طولانی یا سنگینی را تجربه می‌کند. بسیاری از دختران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارای اضافه‌وزن هستند، اما برخی دختران نیز وزن طبیعی دارند و یا لاغر هم هستند. دخترانی که به این سندرم مبتلا هستند، احتمالا در خانواده خود مادر، عمه یا خاله یا خواهری دارند که دارای پریودهای نامنظم، رشد موهای زائد یا ناباروری هستند. برخی از اعضای خانواده ممکن است به دیابت نوع دو مبتلا باشند.
علت این سندرم هنوز کاملا شناخته شده نیست. به‌نظر می‌رسد این سندرم ارثی است. گرچه ژن‌های خاصی که موجب این سندرم می‌شوند ناشناخته هستند، برخی از تفاوت‌های ژنتیکی ممکن است موجب افزایش احتمال ابتلا به این سندرم شوند. به‌نظر می‌رسد در بسیاری از دختران این سندرم مرتبط با مقاومت به انسولین باشد، بدین معنا که بدن دختر باید انسولین بیشتری را برای حفظ سطوح قند خون بسازدو سطوح انسولین بیشتر می‌تواند تخمدان تاثیر بگذارد تا هورمون‌های آندروژن بیشتری بسازد. برخی از دختران مبتلا به فشار خون بالا، افزایش سطوح گلوکز خون یا افزایش سطوح کلسترول خون هستند.
هیچ آزمایش مجزای خاصی نمی‌تواند دقیقا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در دختر را تشخیص دهد. علائم معمولی این سندرم عبارتند از پریودهای نامنظم، آکنه یا رشد موهای زائد روی صورت، سینه یا شکم. آزمایش خون برای ارزیابی سطوح هورمون آندروژن خون انجام می‌گیرد و ممکن است برخی اختلالات شبیه به این بیماری به اشتباه تشخیص داده شود. برای برخی دختران، آزمایش تحمل گلوکز خوراکی برای بررسی افزایش گلوکز خون و سطوح انسولین مفید است. معمولا دو تا سه سال بعد از اولین پریود در دختران، چرخه قاعدگی نامنظم است. بنابراین، ممکن است سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در دختر نوجوان به اشتباه تشخیص داده شود. با وجود این، درمان علائم این سندرم حتی در صورت تشخیص ندادن بیماری بسیار حائز اهمیت است.
درمان تخمدان پلی‌کیستیک در دختر بر روی درمان علائم خاص این سندرم از جمله آکنه، رشد موهای زائد و چرخه قاعدگی نامنظم تاکید دارد. قرص‌های ضدبارداری نیز قرص‌هایی هستند که حاوی هورمون‌های نوع استروژن و پروژسترون هستند و اغلب برای درمان چرخه قاعدگی نامنظم تجویز می‌شوند. برخی دختران به‌خاطر عوارضات زیادی که این داروها دارند نمی‌خواهند از این داروها استفاده کنند، برای همین بهتر است برای درمان با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
آکنه نیز می‌تواند با آنتی‌بیوتیک یا قرصی به‌نام اسپیرونولاکتون یا قرص‌های ضدبارداری درمان شود. اسپیرونولاکتون معمولا برای درمان فشار خون بالا تجویز میشود، اما برخی از تاثیرات هورمون‌های آندروژن را نیز از بین می‌برد. زنان باردار نباید هرگز از اسپیرونولاکتون استفاده کنند چون احتمالا به دنیا آمدن جنین ناقص در فرزندان پسر وجود دارد.
موهای زائد را نیز می‌توان با روش‌هایی مانند لیزر، موم، تراشیدن و بند انداختن از بین برد. برخی از دختران به محصولات موضعی حساسیت نشان می‌دهند. استفاده از قرص‌های ضدبارداری و یا اسپیرونولاکتون می‌تواند میزان رشد مو را تا حدود زیادی کاهش دهد.
در بیمارانی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، کاهش وزن ممکن است موجب کاهش مقاومت انسولین شود و علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در دختر را کاهش دهد. حداقل 150 دقیقه فعالیت جسمانی در هر هفته به کاهش وزن کمک می‌کند. رژیم سالم بدون قند و شکر و محدود کردن کربوهیدرات‌های غلیظ شده، کاهش غذاهای فرآوری شده و کنترل پرس غذا به کاهش وزن کمک زیادی می‌کند و باعث کاهش مقاومت انسولین میشود.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در دختر باعث ناباروری نمی‌شود و جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. بسیاری از داروهایی که برای درمان این بیماری استفاده می‌شوند در دوران بارداری ممنوع است، بنابراین در صورت قصد باردار شدن حتما با پزشک مشورت کنید.
نگران نباشید! درمان تخمدان پلی‌کیستیک در دختر با تغییر سبک زندگی نیز امکان‌پذیر است. در ادامه با ماه همراه باشید:
خوردن غذاهای درست و اجتناب از خوردن برخی غذاها ممکن است به کنترل این سندرم کمک کند. رژیم شما باید بدون قند مصنوعی، هورمون‌ها و نگه‌دارنده‌ها باشد. میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات بهترین گزینه برای گنجاندن در رژیم غذایی‌تان است. کربوهیدارت‌ها و پروتئین هر دو باعث تعادل انرژی و سطوح هورمون‌ها می‌شوند. خوردن پروتئین به بدن شما کمک می‌کند تا برای تولید انسولین تحریک شود. غذاهای فرآوری شده و غذاهایی با کربوهیدارت بالا می‌توانند حساسیت به انسولین را افزایش دهند. به جای اینکه یک رژیم کم کربوهیدرات بگیرید، بر روی دریافت پروتئین سالم در طی روز تمرکز کنید.
مکمل‌ها به تنظیم هورمون‌ها، مقاومت انسولین و التهاب مرتبط با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک کمک می‌کنند. قبل از مصرف هرگونه مکمل با پزشک متخصص خود مشورت کنید. برخی از این مکمل‌ها می‌توانند با برخی از داروها برای درمان تخمدان پلی‌کیستیک در دختر تداخل ایجاد کنند. برخی از این مکمل‌ها عبارتند از:
اینوزیتول
اینوزیتول نوعی ویتامین B است که به بهبود مقاومت انسولین کمک می‌کند. همچنین ثابت شده است در برخی موارد به باروری افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک کمک می‌کند.
کروم
مکمل‌های کروم ممکن است ممکن است به بهبود شاخص توده بدنی‌تان کمک کنند که برای افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک بسیار مفید است. همچنین می‌تواند با کمک به متابولیز کردن قند به مقاومت انسولین کمک کند.
کلام آخر
همیشه قبل از شروع هر گونه درمانی با پزشک متخصص‌تان مشورت کنید. برخی از داروها یا مکمل‌ها می‌توانند بر باروری‌تان یا دیگر بیماری‌ها تاثیر بگذارند.
