آیا کیف مدرسه سنگین باعث انحراف ستون فقرات میشود؟ این جملهای است که تقریباً همه ما از زبان والدین، معلمان و حتی پزشکان شنیدهایم. اما واقعاً چقدر از این حرف علمی است و چقدر تبدیل به یک باور عامه شده است؟در این مقاله با استناد به جدیدترین تحقیقات پزشکی ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ و نظر متخصصین ارتوپد و فیزیوتراپی، دقیقاً بررسی میکنیم که:
آیا وزن کیف مدرسه واقعاً میتواند اسکولیوز ایجاد کند؟
حداکثر وزن مجاز کیف مدرسه برای سنین مختلف چقدر است؟
چه نوع کولهپشتیهایی واقعاً خطرناک هستند؟
والدین چه کارهایی باید انجام دهند تا خیالشان راحت باشد؟

مطالعهای که سال ۲۰۲۴ در مجله Spine (یکی از معتبرترین مجلات ارتوپدی جهان) منتشر شد، روی ۲۳۰۰ دانشآموز ایرانی و اروپایی انجام شد. نتیجه جالب بود:
وزن کیف به تنهایی باعث اسکولیوز نمیشود! اسکولیوز واقعی یا انحراف جانبی ستون فقرات در ۹۵٪ موارد ریشه ژنتیکی یا مادرزادی دارد. اما کیف سنگین میتواند باعث این مشکلات شود:
افزایش کایفوز (قوز پشتی)
کمردرد مزمن
عدم تعادل عضلانی
بد نشستن و عادتهای غلط
حداکثر وزن مجاز کیف مدرسه طبق سازمان جهانی بهداشت و انجمن ارتوپدی ایران به این شرح است:
سنین ۶ تا ۹ سال: حداکثر ۱۰٪ وزن بدن
سنین ۱۰ تا ۱۴ سال: حداکثر ۱۲٪ وزن بدن
سنین ۱۵ تا ۱۸ سال : حداکثر ۱۵٪ وزن بدن
به عنوان مثال، دانشآموزی با وزن ۴۰ کیلو نباید بیش از ۴ تا ۵ کیلو کیف حمل کند.
کولهپشتیهای خطرناک کدامند؟
این دسته از کوله پشتی ها می توانند برای دانش آموزان خطرناک باشند و حتی حمل زیاد آن معضلاتی مانند انحراف ستون فقرات را تشدید نماید:
کولههای تکبندی (کولههای شانهای)
کولههایی که فقط روی یک شانه آویزان میشوند
کولههای بدون بند کمری
کولههای خیلی بزرگ که تا کمر میرسند

متخصصین کلینیک صحتبخش که بیش از ۱۵ سال در زمینه درمان غیرجراحی انحراف ستون فقرات و مشکلات اسکلتی-عضلانی فعالیت میکنند، این ویژگیها را برای انتخاب کوله پشتی توصیه میکنند:
دو بند پهن و نرم
بند کمری برای توزیع وزن
وزن سبک (کمتر از ۱ کیلو خود کوله)
جایگذاری صحیح کتابهای سنگین در قسمت پشت کوله
والدین چه باید کنند؟
والدین نیز در این زمینه مسئولیت سنگینی دارند. به خصوص والدین کودکانی که از انحراف ستون فقرات مادرزادی رنج می برند باید موارد زیر را رعایت کنند:
۱. هر ماه وزن کیف فرزندتان را چک کنید
۲. از کولههای چرخدار فقط در موارد ضروری استفاده کنید (چون باعث چرخش لگن میشوند)
۳. اگر فرزندتان از کمردرد، خستگی زودرس یا شانههای نامتقارن شکایت دارد، سریعاً به متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
تشخیص زودهنگام میتواند جلوی پیشرفت انحراف را بگیرد. در کلینیک صحتبخش با روشهای کاملاً غیرجراحی و با استفاده از بریسهای پیشرفته و تمرینات اصلاحی اختصاصی، بیش از ۸۵۰ کودک و نوجوان در ۵ سال گذشته درمان شدهاند. برای اطلاعات بیشتر در مورد علائم، روشهای تشخیص و درمان بدون جراحی انحراف ستون فقرات میتوانید به این سایت با اطلاعات جامع در این زمینه مراجعه کنید: https://sehat-bakhsh.com/انحراف-ستون-فقرات-و-راه-های-درمان-آن/
کیف مدرسه سنگین به تنهایی باعث اسکولیوز نمیشود، اما میتواند مشکلات جدی دیگری ایجاد کند و در بلندمدت وضعیت بدن را خراب کند. با رعایت چند نکته ساده میتوانید از ستون فقرات فرزندتان تا آخر عمر محافظت کنید.