یکی از مهم‌ترین فاکتورها در انتخاب سهم در بازار سرمایه یا بورس، توجه به حجم معاملات است. قطعا نام این واژه زیاد به گوشتان خورده است. همچنین حجم مشکوکنیز از همین واژه آمده است. این فاکتور کمک زیادی به تریدرها یا معامله‌گران می‌کند تا تغییر روند در نمودار قیمتی را به راحتی متوجه شوند. از همین رو سعی شده است تا حجم مشکوک یا معاملات مشکوک را برای شما به اختصار توضیح دهیم.
حجم مشکوک در بورس چیست؟
به‌صورت کلی، به تعداد سهامی از یک شرکت که در یک روز معاملاتی بین خریداران و فروشندگان مبادله می‌شود حجم معاملات می‌گویند. در برخی از موارد تعداد خرید و فروش یا معاملات یک سهم به شدت افزایش میابد که به آن، حجم مشکوکمی‌گویند. سالیان سال است که تریدرها بر این عقیده استوارند که حجم مشکوک در یک سهام در بورس یا هر بازار دیگری، می‌تواند یک سیگنال قوی از سوی بازار به افراد باشد.
به همین دلیل است که افراد زیادی با استفاده از این تکنیک شروع به معامله می‌کنند. همچنین با مراجعه به سایت بورس اوراق بهادار تهران به نشانی tsetmc.com، قادر خواهید بود تا در بخش فیلترها، فیلتر حجم مشکوک را جستجو کنید تا سهم‌هایی که در آن روز معاملاتی حجم بالا خورده‌اند را پیدا کنید.
حجم مشکوک آنقدر مهم است که هم یک فاکتور مهم در تابلو خوانی و هم یک فاکتور مهم در تحلیل تکنیکال سهام به شمار می‌آید. توجه کنید که حجم مشکوک را باید به نسبت همان سهم در نظر بگیرید. به‌طور مثال: اگر سهام خودرو به‌صورت میانگین روزانه 500 میلیون حجم معاملات دارد و در یک روز کاری این حجم به 900 میلیون می‌رسد، متوجه می‌شویم که به یکباره دوبرابر شده است و نتیجه می‌گیریم که معاملات مشکوک در سهم رخ داده است. همچنین مقایسه حجم مشکوک در یک سهام با سهام شرکت دیگر درست نیست و تنها باید همان سهم مدنظر شما باشد.
سیگنال‌های حجم مشکوک در بورس
همانطور که گفته شد، حجم مشکوک سیگنال‌هایی را به تریدرها می‌دهد، از همین رو تعدادی از آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
همواره بالا رفتن حجم معاملات و در نتیجه رخ دادن حجم مشکوک، به معنای سیگنال خرید نیست. زیرا گاهی موجب خارج شدن پول هوشمند یا سنگین از بازار می‌شود. برخی از افراد، بر این عقیده استوارند که وقتی حجم معاملات بالا می‌رود، حتما پول بزرگ به سهم وارد شده است، اما همیشه اینگونه نیست، زیرا ممکن است برخی کدها حجم زیادی از سهام را در صف خرید، به سهامداران خرد بفروشند و از بازار خارج شوند. در اینصورت سیگنال خرید بی معنی است.
· معمولا وقتی سهام یک شرکت در حال رشد قیمتی است و به یکباره حجم معاملات بالا می‌رود، به معنای خروج بازارساز و سیگنال فروش است.
· همچنین وقتی در زمان ریزش، حجم معاملات به یکباره بالا می‌رود، احتمالا باید منتظر تغییر روند بازار باشیم و به معنای سیگنال خرید است.
نکته مهم: اگر قصد خرید و فروش سهام در بازار سرمایه را دارید، این فاکتور یا هر پارامتر دیگری، به تنهایی نمی‌تواند برای خرید و فروش به شما سیگنال دهد. به همین دلیل، بهتر است تا تمامی مطالب در زمینه تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید و سپس اقدام به خرید و فروش سهام کنید.
نکته مهم: در بیشتر موارد، بازار ساز یا همان کدهایی که شروع به خرید سنگین می‌کنند و به بازار جهت می‌دهند، به یکباره وارد سهم نمی‌شوند و در چند معامله به سهم ورود یا خروج می‌کنند. پس هر حجم مشکوکی را به پای سیگنال خرید یا فروش نگذارید.
چگونه رخ دادن حجم مشکوک در سهام را بفهمیم؟
اگر قصد این را دارید که نحوه رخ دادن حجم مشکوک در سهام بازار را متوجه شوید، سه راه بیشتر ندارید که بخشی از آموزش‌های تحلیل تکنیکال، فیلترنویسی و تابلوخوانی را شامل می‌شود. در این بخش این سه مورد را به‌صورت خلاصه توضیح می‌دهیم.
راه اول: به یکی از سایتهایی که قیمت سهام روی نمودار را نشان می‌دهند مراجعه کنید. این سایت می‌تواند رهاورد 365 به نشانی rahavard365.com باشد. با ثبت نام در این سایت، به‌صورت رایگان می‌توانید از برخی از خدمات آن استفاده کنید. در ابتدا نام سهام مورد نظر خود را جستجو کنید و سپس نمودار پیشرفته را باز کنید. در اینصورت، در پایین صفحه، میله‌های سبز و قرمز رنگی را مشاهده خواهید کرد که با نگاه کردن به آن‌ها، به راحتی می‌توانید حجم مشکوک را تشخیص دهید.
راه دوم: این بخش به قسمتی از آموزش تابلوخوانی برمی‌گردد و توجه کنید که بهترین سایت برای تابلوخوانی و تشخیص معاملات مشکوک در سهام، سایت سازمان بورس اوراق بهادار به نشانی tsetmc.com است. با ورود به این سایت و جستجوی نماد مورد نظر، تمامی اطلاعات تابلو برای شما نمایان خواهد شد. حالا کافی است که، حجم روزانه را با میانگین حجم ماه مقایسه کنید. اگر حجم روزانه بیش از دو برابر میانگین حجم ماهانه باشد، در اینصورت حجم مشکوک در سهم رخ داده است.
راه سوم: طبیعتا با مطالعه راه اول و دوم، به این نتیجه می‌رسید که نمی‌شود تک تک سهام‌ها را برای معاملات حجم مشکوک بررسی کرد و ممکن است اصلا با این پدیده روبرو نشوید. از همین رو بهتر است تا این راه را امتحان کنید. در ابتدا سعی کنید تا فیلتر مرتبط با حجم مشکوک را پیدا کنید. حالا به سایت سازمان بورس اوراق بهادار به نشانی tsetmc.com مراجعه کنید و در بخش فیلترها، فیلتر خود را وارد کنید. در اینصورت دیگر نیازی به بررسی تک تک سهم‌ها نخواهید داشت.
مثال مهم برای حجم مشکوک
یکی از سهام‌هایی که در ده ساله گذشته بازدهی بی نظیری را تا ابتدای سال 99 تجربه کرد، نماد "غسالم" بود. فروش این شرکت معمولی بود و دلیلی برای رشد بیش از ده هزار درصدی سهم در سال وجود نداشت. مشخص بود که سهام دارای بازیگر است و ممکن است هر لحظه از سهم خارج شود تا اینکه شما و سهم حبابی را به امان خدا رها کند.
تعداد زیادی از این سهم‌ها در بازار بورس تهران موجود هستند که بی دلیل بالا آمده‌اند و رشد کرده‌اند. همچنین تنها روشی که با آن می‌توان خروج بازارساز از این سهام‌ها را دنبال کرد، توجه به حجم مشکوک است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، سهم پس از یک رشد شارپ، به یکباره حجم معاملات بیش از 100 برابر میانگین حجم ماه را داشته است. میله قرمز رنگ در پایین تصویر، بیانگر خروج پول با شدت بالا از سهام است.
توجه کنید که در روزهای قبل، میانگین حجم معاملات در حدود 10 میلیون برگه سهم بود، اما این عدد به یکباره به 265 میلیون برگه سهم رسید و خروج شدید پول درشت را نشان می‌دهد. در این روز معاملاتی، قیمت هر سهم 1600 تومان بود و با حجم 265 میلیونی، نشانگر این است که در حدود 400 میلیارد تومان سهام میان تریدرها جابجا شده است که عدد بسیار بزرگی برای این سهم کوچک است.
تغییر روند در این سهم کاملا مشهود است و پس از حجم مشکوک، سهام شروع به ریزش بیش از 80 درصدی کرده است. حالا اگر این نکته را بدانید، به راحتی می‌توانید از یک فاجعه جلوگیری کنید. نکته مهم دیگر در این زمینه، این است که اگر در سایت رهاورد 365، میله‌های حجم را مشاهده نکردید، باید به آیکون indicators در بالای صفحه کلیک کنید و volume را تایپ کنید. با انتخاب این گزینه، میله‌های حجم برای شما در پایین صفحه نمایان خواهد شد.
و در آخر...
یکی از مهم‌ترین و بهترین پارامترها در انتخاب سهم در بازار سرمایه یا بورس، توجه به حجم مشکوک سهام است. در برخی از موارد تعداد خرید و فروش یا معاملات در یک سهم، به شدت افزایش میابد که به آن، حجم مشکوک می‌گویند. حجم مشکوک آنقدر مهم است که هم یک فاکتور مهم در تابلو خوانی و هم یک فاکتور مهم در تحلیل تکنیکال سهام به شمار می‌آید. معمولا رخ دادن حجم مشکوک، موجب تغییر روند سهام و سیگنال خرید و فروش به بازار است.
