ارتقای عملکرد لرزه ای ساختمانهای معاصر و نیز قدیمی از دغدغههای اخیر دست اندرکاران حوزه ساخت و ساز بوده و هست. به منظور دستیابی به این مهم، روشهای گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد که هر یک خصوصیات ویژه ای دارند؛ اما همگی با هدف مهار لرزهای عناصر غیر سازهای به کار میروند. یکی از روشهای مرسوم جهت تامین عملکرد مناسب عناصر مذکور، استفاده از وال پست منقطع است که معمولا به منظور جلوگیری از تخریب در بناهای بلند مرتبه دیده میشود. با توجه به متنوع بودن روشهای مهار لرزهای، شناخت سیستم وال پست به عنوان یکی از این روش ها در این زمینه به ما کمک میکند. از این رو شما را به مطالعه ادامه این متن دعوت میکنیم.
وال پستهای سنتی هر چند در مهار لرزهای عناصر غیر باربر ساختمان ها موثر واقع میشوند، اما از آن جا که معرفی آن ها به چند دهه قبل بر میگردد، نواقصی دارند. در این وال پست ها اجزای اصلی که وادار نام دارند در کنار میلگرد بستر، پروفیل ها و بست ها مورد استفاده قرار داده میگیرند که نصبشان مشکلات عدیدهای به همراه دارد. از سوی دیگر، اجزا مذکور به دلیل اهمیت بسیارشان در عملکرد وال پست، قابل حذف نیستند. در ادامه به مشکلات وال پستهای سنتی خواهیم پرداخت.
وال پست منقطع، سیستمی است متشکل از ورقهای فولادی با نحوه قرارگیری عمودی یا افقی که کاربردش در طی سالیان گذشته روزافزون بوده و به کاهش خسارات ناشی از وقوع زمین لرزه انجامیده است. پیشرفت فناوری در گذر زمان به بهینه تر شدن هر چه بیش تر عملکرد این وال پست ها کمک نموده و نتایج بهتری به ارمغان آورده است. استفاده از تجهیزات و مصالح نوین، من جمله این پیشرفت ها محسوب میشوند. وال پست نه تنها نقش مستحکم سازی ساختمان را ایفا میکند، بلکه بر ظاهر داخل و خارج ساختمان نیز تاثیر میگذارد. اجرای این وال پست، کاهش ریسک آسیب دیدگی ساختمان به دلیل رویارویی با نیروهای لرزهای را به همراه دارد. این سیستم همچنین از تغییر شکل ناخواسته در ساختار سازه جلوگیری مینماید.
وال پست منقطع اجزای مختلفی دارد که به شرح زیرند:
میتوان گفت وادار مهم ترین جزء وال پست منقطع و تشکیل دهنده ساختار اصلی آن است. این جزء که از فولاد ساخته میشود، در صورت قائم بودن، نقش دو بخش کردن آن دسته از دیوارها را دارد که طولشان از 4 متر تجاوز میکند. به این شکل، وادار قائم از تخریب دیوار ممانعت به عمل میآورد.
نوع دیگری از وادار نیز وجود دارد که افقی نامیده میشود. این وادار نیز جنس مشابه داشته و با نصب در محل مناسب از میزان بار وارده به دیوارهای بلند میکاهد. با توجه به ضد زنگ بودن فولاد به کار رفته در تولید وادارهای افقی، این عناصر نسبت به خوردگی مقاومت مناسبی دارند.
یکی از دو نوع پروفیل مصرفی در سیستم وال پست منقطع است که از ورق گالوانیزه تولید میشود و به دلیل برخورداری از مقاومت خوب در مقابل زنگ زدگی و خوردگی، قابلیت نصب در شرایط محیطی متفاوت را دارد.
به نوع دوم پروفیلهای لازم در ساختار وال پست اطلاق میشود که با جنس مشابه و مقاومت مطلوب در برابر انواع شرایط محیطی مورد استفاده قرار میگیرد.
جزئی فولادی و از عناصر اصلی وال پست با استحکام بالاست. از آن جا که میلگرد بستر به طور کلی با خطر فرسایش در دراز مدت روبروست، به منظور محافظت، یک پوشش مخصوص روی آن اجرا میشود که بر طول عمر آن میافزاید.
از لوازم جانبی مورد نیاز جهت نصب میلگرد بستر به شمار میرود که اتصال میلگرد به ستون را عهده دار است. با استفاده از این قلاب ها و نصب میلگرد در محل مورد نظر، اثر میانقابی دیوار کاهش پیدا میکند.
یکی دیگر از لوازم نصب میلگرد است که باید همراه با قلاب میلگرد بستر کار گذاشته شود.
وال پست منقطع انواع گوناگونی دارد که بر اساس جنس، موارد زیر را شامل میشوند:
دومین ملاک دسته بندی وال پستهای منقطع، ابعاد آن هاست که بر اساس نوع سازه و نیازهای پروژه مورد نظر تعیین میشود؛ اما به طور کلی، ابعاد استاندارد این وال پست ها عبارت است از:
به منظور اجرای این نوع وال پست، در اولین گام، شرایط پروژه باید توسط مجری مورد بررسی قرار گرفته و مراحل طراحی طی شود. پس از این که طراحی وال پست با در نظر گرفتن شرایط پروژه انجام شد، نوبت به پیاده سازی آن در محل مورد نظر میرسد که باید بر مبنای نقشههای اجرایی و با در نظر گرفتن محاسبات سازهای و دیتیلهای مربوط به اتصالات صورت گیرد. لازم به ذکر است که تبعیت از مقررات تعیین شده جهت اجرای این نوع وال پست ضرورت دارد.
فرایند اجرای وال پست منقطع شامل مراحل زیر است:
هزینه مهار لرزهای دیوارهای غیر باربر یک پروژه توسط وال پست منقطع به عوامل مختلفی بستگی دارد که عبارتند از:
لزوم توجه به پایداری عناصر غیر سازهای در حفظ ساختمان از تخریب طی زلزله اثبات شده است و با توجه به این موضوع، کسب اطلاعات لازم از روشهای موجود جهت مهار لرزهای عناصر اهمیت دارد. وال پست منقطع که در این مقاله معرفی شد، یکی از سیستمهای مورد استفاده برای این منظور است و با اجرا در حین دیوارچینی، مقاومت دیوارهای غیر سازهای را در برابر نیروهای لرزهای تامین مینماید. امید است که مطالعه این متن برایتان مفید واقع شده باشد همچنین با مراجعه به سایت ( sazand.co ) میتوانید اطلاعات بیشتری را در این مورد به دست آورید.